پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از مفاهیمی که زیاد در بین مردم شنیده می شود مفهموم مثبت اندیشی است. ابتدا ببینیم معنی مثبت اندیشی چیست؟

اگر بخواهیم به صورت خلاصه و ساده مثبت اندیشی را تعریف کنیم می شود گفت: یک شخص مثبت اندیش در همه حالت ها، موقعیت ها و حوادث زندگی باید نکات مثبت و ایده آل رو تصور کند و با تلقین این ایده آل های ذهنی، به خود بقبولاند که این حالت مثبت برایش اتفاق می افتد؛ همچنین نه تنها احتمالات منفی و غیر دلخواه را تصور نمی کند بلکه احتمال تحقق احتمالات غیر ایده آل را نمی دهد.

مثلاً یک شخصی اقدام به سرمایه گذاری در یک شرکت واردات البسه انجام می دهد و سود خوبی به دست می آورد؛ پیش خود تصور می کند که با افزایش مبلغ سرمایه گذاری، سود کلان به دست آورده و می تواند رشد مالی زیادی داشته باشد، لذا اقدام به فروش منزل مسکونی و اتومبیل شخصی خود می کند تا بتواند سرمایه خود در این شرکت را افزایش دهد.

در این مثال احتمال کسب موفقیت مالی و همچنین احتمال شکست مالی و ضرر و زیان هم وجود دارد. کسی که مثبت اندیشِ افراطی باشد فقط احتمال موفقیت می دهد و احتمال زیان را در نظر نمی گیرد. لذا اگر این شرکت ورشکست شود این شخص بدون سرمایه و مسکن و اتومبیل خواهد شد. اما شخصی که مثبت اندیشیِ متعادلی دارد احتمال زیان شرکت را هم می دهد لذا به قول معروف، همه تخم مرغ ها را در یک سبد نمی گذارد و فقط به ایده آل های ذهنی فکر نمی کند بلکه نکات و احتمالات منفی را هم در نظر می گیرد، لذا نسبت به شخص مثبت اندیش، انتخاب های درست بیشتری خواهد داشت.

در روابط  فردی، اجتماعی و خانوادگی نیز افرادی که نکات منفی را کنار نکات مثبت و ایده آل های ذهنی با هم می سنجند بهتر به جنبه های کمبود و نقص خود آگاه می شوند؛ با تمرکز بر رفع این موارد و تلاش بیشتر احتمال موفقیت بیشتری را برای خود رقم می زنند.

مثبت اندیشی نوعی فریب ذهنی برای انسان رقم می زند و باعث می شود که انسان نتواند به تمامی جنبه ها و حوزه های مختلف اشراف داشته باشد. مانند اینکه شخصی فقط در هنگام عبور از خیابان به یک سمت نگاه کند و از طرف دیگرخیابان غافل باشد لذا احتمال تصادف در اینجا برایش بیشتر است.

زندگی در مثبت اندیشی صِرف، نوعی زندگی تک بُعدی است در حالی که انسان موجودی دو بُعدی است. نکات مثبت و موفقیت، نکات منفی و شکست هر دو با هم در زندگی انسان جاری است. توجه به یک بُعد و غفلت از بعد دیگر باعث می شود احتمال شکست انسان بیشتر شود به علت اینکه انسان با تصور احتمالات پیش رو، فرضیه و سناریوهای متناسب برای مقابله را آماده می کند اما وقتی این احتمالات را مد نظر نداشته باشد در موقعیت پیش آمده دچار بُهت و حیرت شده و چون آمادگی قبلی نداشته است نمی تواند واکنش متناسبی داشته و آسیب می بیند. 

انسان متعادل همیشه مثبت اندیش است ولی در این امر افراط نمی کند آنچنان که در بعضی مباحث خودیاری و روانشناسی زرد بر آن تاکید می شود؛ بلکه مثبت اندیشی در او بدین معنا است که ایده آل های ذهنی و موفقیت را طلب می کند و با امید به تحقق موفقیت در این باره تلاش متناسب را انجام می دهد. اما احتمال عدم موفقیت و شکست را هم مدّنظر دارد لذا در هنگام مواجه با عدم موفقیت راهکارهای متناسب برای خود آماده می کند و اگر حتی بصورت قطعی در یک مسئله شکست بخورد چون آمادگی شکست داشته است نه تنها دچار افسردگی و یأس نمی شود، بلکه آرامش خود را نیز از دست نمی دهد، همین عدم استرس و حفظ آرامش باعث می شود در هنگام شکست هم تصمیم های متناسب بگیرد و امور تحت کنترل او باشد.