پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ آیین و آموزه های فرقه اهل حق متأثر از آیین های مختلف از جمله آئین های موجود همجوار زیستی خود است. اهل حق و یزیدیان دو فرقه ای هستند که در مناطق کردنشین غرب ایران و عراق سکونت دارند.

از عقاید مشترک این دو فرقه می توان به تناسخ، حرمت ورود به مسجد مسلمانان، طبق اعتقاد برخی از پیروان فرقه اهل حق، روزه سه روزه، اعتقاد به هفت فرشته یا آفریدگار و حرمت تراشیدن سبیل و خوردن گوشت خروس و همچنین باور های مشترک نسبت به پرستش شیطان میان فرقه یزیدیه و برخی از پیروان فرقه اهل حق اشاره کرد.(1)

مرکز فرقه یزیدیه در 36 کیلومتری شمال شرق موصل عراق واقع شده است. این فرقه بنابر اعتقادات خاصی که دارند به شیطان پرستان مشهور شده اند. با توجه به خاستگاه جغرافیایی این فرقه و فرقه اهل حق، ریشه هایی از عقاید و آموزه های آیین های کهن ایران باستان وجود دارد که شباهت هایی بین این دو فرقه ایجاد کرده است.

از نقاط اشتراک این دو فرقه، کیفیت برپایی مراسم دینی و جشن های مذهبی است. در هیچ یک از جوامع اهل حق و یزیدی، افراد غیر روحانی آموزش های رسمی مذهبی نمی بینند. پس یزیدیان و اهل حق های غیر روحانی چندان دل مشغول عقاید نیستند؛ البته این مسئله آنان را از داشتن زندگی عمیقاً روحانی محروم نمی کند. به نظر می رسد که زندگی دینی بیشتر غیر روحانیان به اطاعت از رهبران روحانی، زیارت گام به گام مکان های مقدس، و توجه به آداب و سنت های جامعه خلاصه می شود. نیایش ها و عبادت های یزیدیان بیشتر به صورت شرکت در جشن هاست؛ در حالی که جوامع اهل حق نیز بیشتر به طور منظم برای آیین و مناسکی گرد هم می آیند که دارای عناصر مشترک با سنای زردشتی است.

اندیشه کیهان زایی هر دو فرقه حاکی از آن است که پیش از خلقت، خدای خالق در مرواریدی ساکن بوده که فضای محدود و بسته ای داشته است؛ این مروارید بی شباهت به غار قدیمی نیست. او نخست، در داخل مروارید، سرور این جهان را (که احتمالا همتای میترای قدیمی بوده) آفریده و پس از آن، هفت موجود الاهی دیگر (یا هفتا) را خلق کرده است تا مسئول جهان باشند.(2)

بر اساس باور یزیدیان خوردن گوشت خروس بر شیوخ آن ها حرام است؛ زیرا ملک طاووس به شکل خروس است. در میان فرقه اهل حق نیز خاندان ذوالنوری همانند یزدیدیان اعتقاد به حرمت گوشت خروس دارند. به همین دلیل خوردن و نذر کردن گوشت خروس را حرام می دانند.(3)

پی نوشت:

(1). بررسی تحلیلی فرقه اهل حق،حسینی، سیدحسین،ذکری،ص559-565

(2). یزیدیان و اهل حق کردستان، فیلیپ  کرین  بروک؛ منتظری، سید سعید رضا، نشریه هفت آسمان، تابستان ،سال یازدهم، شماره 4، ص 119-132

(3). بررسی تحلیلی فرقه اهل حق، حسینی، سیدحسین،ذکری،ص559-565