پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ابلاغ جانشینی و خلافت امیرالمومنین (علیه‌السلام) در غدیرخم از سوی خداوند متعال، مهمترین وظیفه ای بوده که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) مأمور به انجام آن بودند؛ زیرا اگر به هر دلیلی خلافت امیرالمومنین (علیه‌السلام) به مسلمانان ابلاغ نمی‌شد، دین مبین اسلام ناقص می‌ماند و تنها راه تکامل دین و مهمترین اصل آن، مسئله ولایت و بیان جانشینی امیرالمومنین (علیه‌السلام) بوده است. به همین دلیل خدای رحمان به رسول خود می‌فرماید: «يَاأَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا يَهْدِي الْقَوْمَ الْكَافِرِينَ (مائده/67) اى پيامبر! آنچه را از پروردگارت بر تو نازل شده است به مردم برسان. اگر چنين نكنى امر رسالت او را ادا نكرده‌اى. خدا تو را از مردم حفظ مى‌كند، كه خدا مردم كافر را هدايت نمى‌كند.»

یکی از نکاتی که باید در مورد مسئله غدیر بیان شود، ترس محدثین اهل سنت از بیان واقعه غدیرخم است. با آنکه بیشتر اصحاب رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در غدیرخم حضور داشتند، اما به دلیل اینکه خلفای اهل سنت قصدشان جلوگیری از انتشار حدیث شریف غدیرخم بوده است، به همین دلیل محدثین نیز از ترس حکام، از بیان این روایت، خودداری می‌کردند.

به عنوان نمونه احمد بن حنبل در کتاب خود به ترسیدن و خوف زید بن ارقم از بیان حدیث شریف اشاره می کند و می نویسد: «عطیه عوفی می‌گوید: به زید بن ارقم گفتم: شوهر خواهری دارم که از تو حدیثی در شأن امیرالمومنین علی بن ابی‌طالب (علیهماالسلام) در روز غدیر خم نقل کرده است. ما دوست داریم این حدیث را از خود تو بشنویم! زید بن ارقم گفت: در شما اهل عراق خصوصیتى هست که نمى‌توان نزد شما سخن گفت (مایه دردسر و علت ترسیدن من هستید) به او گفتم: از جانب من زیانی به تو نخواهد رسید. زید گفت: ما در جحفه (منطقه‌ای در نزدیکی غدیرخم) بودیم؛ پس در هنگام ظهر، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به سوی ما آمد در حالی که بازوی علی (علیه‌السلام) را گرفته بود. سپس فرمود: ای مردم! آیا می‌دانید من نسبت به مؤمنان از آنها اولی هستم؟ گفتند: آری! فرمود: پس هر کس که من مولای اویم علی هم مولای اوست. پس به او گفتم! آیا پیامبر فرمود: خدایا دوست بدار آنکس را که او دوست می‌دارد و دشمن بدار کسی را که با او دشمنی کند؟ زید در پاسخ من گفت: به راستی که من همانگونه که شنیده بودم برای تو بازگو کردم.»(1)

آنچه مشخص است به علت خفقان حاکم بر جامعه آن روزگار، بسیاری از محدثین اهل سنت از بیان حدیث غدیر خودداری کرده اند؛ اما چه دلیلی داشته که حکومت ها از بیان این حدیث شریف خودداری می‌کردند و چه دلیلی داشته که محدثین اهل سنت ترس از بیان آن داشته‌اند؟! آیا بیان کلمات نورانی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌آله) سبب قتل و کشته شدن آنان می‌شد؟!

پی‌نوشت:
1. أحمد بن محمد بن حنبل، مسند أحمد، ج32، ص29، رقم: 19279، مؤسسة الرسالة، چاپ اول، 1421 هـ. «سَأَلْتُ زَيْدَ بْنَ أَرْقَمَ فَقُلْتُ لَهُ: إِنَّ خَتَنًا لِي حَدَّثَنِي عَنْكَ، بِحَدِيثٍ فِي شَأْنِ عَلِيٍّ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ يَوْمَ غَدِيرِ خُمٍّ، فَأَنَا أُحِبُّ أَنْ أَسْمَعَهُ مِنْكَ ...اللَّهُمَّ وَالِ مَنْ وَالَاهُ، وَعَادِ مَنْ عَادَاهُ؟ قَالَ: إِنَّمَا أُخْبِرُكَ كَمَا سَمِعْتُ.»

محمدجواد مهریار