پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- اعلامیه بالفور یک واقعیت اساسی در تاریخ صهیونیسم به شمار می رود؛ زیرا پس از صدور آن، صهیونیست ها همیشه از این اعلامیه به عنوان یک سند استفاده می کردند. صهیونیست ها مدعی اند مطابق اعلاميه بالفور یک دولت هستند.

در حالی که این اعلامیه به دلایلی که در ادامه می آید، هیچ ارزش حقوقی نداشت و صرفاً در جهت اهداف کشورهای استعماری می باشد:

دلیل اول: عدم حاکمیت انگلیس بر فلسطین
دولت بریتانیا، به عنوان سازنده این اعلامیه، هیچ گونه حاکمیت و تسلطی بر فلسطین نداشت که این کشور را برای دادن وعده ای معتبر و حقوقی، به نفع یهودیان جهان قادر سازد.

مهم ترین حقیقت این است که در تاریخی که اعلامیه بالفور ساخته شد، بریتانیای کبیر نه حاکمیتی بر فلسطین داشت، نه منفعت ملکی در آن و نه هیچ گونه صلاحیتی برای واگذاری آن. فلسطین بخشی از امپراتوری عثمانی بود و نه کشور فلسطین و نه مردم آن جزو قلمرو قانونی حکومت بریتانیا نبودند. امضای تصویب ‌نامه بالفور از سوی انگلیس در روز دوم نوامبر 1917م، یعنی درست یک سال قبل از سقوط و تجزیه عثمانی بود.[1]

تا این زمان هنوز فلسطین در قیمومیت انگلیس نیست. بعد از اتمام جنگ جهانی اول، در ۸ ژانویه ۱۹۱۸ ویلسون رئیس جمهور آمریکا، توافق ‌نامه 14ماده ‌ای صلح را پیشنهاد کرد که بر اساس آن آلمان باید از سرزمین‌ های متحد و حامی خود که از جمله عثمانیه بود، دست بردارد. انگلستان به خاطر وعده ‌ای که به صهیونیست‌ ها داده بود، هنگام تقسیم میراث عثمانی، فلسطین را سهمیه خود قرار داد.[2]

در نتیجه این اعلامیه فی نفسه از نظر حقوقی بدین جهت بی اعتبار است که بخشنده نمی تواند آن چه را به او متعلق نیست، ببخشد. اعلامیه بالفور سندی است که در آن «دولتی رسماً به قومی وعده می دهد که سرزمینی را به او ببخشد.» لذا این اعلامیه صرفاً بیانیه ای است ناشی از اغراض دولت بریتانیا و دیگر هیچ.

دلیل دوم: حق حاکمیت مستقل فلسطینیان بر تمام فلسطین
اعلامیه بالفور به خاطر این که به حقوق طبیعی و قانونی ملت فلسطين تجاوز کرده، بی اعتبار است. دیگر مهم نیست که خواست اعلامیه بالفور ایجاد یک حکومت یهودی بوده و یا صرفاً می خواسته برای یهودیان، وطنی ملی بسازد. در هر دو صورت، به خاطر این که حق ندارد به حقوق ملت فلسطین آسیب برساند، فاقد هر گونه ارزشی است.[3]

حتی پس از جدا شدن فلسطین از عثمانی در پایان جنگ بین ‌المللی اول، فلسطینیان جزء لاینفک سرزمین فلسطین بودند و به حق حاکمیت مجزا و مستقل خود در تمام سرزمین فلسطین رسیده بودند. اساساً از نظر حقوقی، حاکمیت فلسطین تا به امروز حق فلسطینی‌ ها است. ملت فلسطین هرگز حقوق خود در مورد این کشور را از دست نداده و تفویض هم نکرده است.

 از این رو اعلامیه بالفور نمی تواند حق حاکمیت در این سرزمین را به یهودیان بدهد که از بیست قرن پیش به این ‌طرف متعلق به آنان نبوده است. اگر قرار باشد اصل ادعای ارضی پس از بیست قرن معتبر شناخته شود، تمام دنیا دگرگون خواهد شد.

پی نوشت:
[1]. عجاج نویهض، پروتکل‌های دانشوران صهیون، ترجمه حمیدرضا شیخی، مشهد: آستان قدس، 1373، ص 52- 53؛ سید محمد شیرازی، دنیا بازیچه یهود، ترجمه سیدهادی مدرسی، اصفهان: حجت، 1378، ص 48- 49
[2]. شون لنگ، تاریخ قرن بیستم، ترجمه مهرک ایوانلو، تهران: آونددانش، 1392، ص 85- 86؛ اکرم زعیتر، سرگذشت فلسطین، ترجمه اکبر هاشمی رفسنجانی، قم: حکمت، بی‌تا، ص 97- 98).
[3]. هنری کتان، فلسطین و حقوق بین الملل، ترجمه غلامرضا فدایی، تهران: امیرکبیر، 1354، ص 33- 35