پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در برخورد با اقلیت های دینی و به طور کلی با تمام غیر مسلمانان، دعوت به حق، فطرت و دین اسلام را به عنوان یک اصل کلیدی در دستور کار خویش قرار داده است.
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) پس از انعقاد پیمان ‏نامه، یهودیان را به دین اسلام فراخواند.[1] ایشان سعی می کرد در پرتو اخلاق حسنه‌ی خویش، پیام صلح و دوستی اسلام را برای یهودیان تبیین نموده و دل های آنان را با معارف نابی که از منبع وحی الهی سرچشمه می گرفت، بشوید و عطر خوش ایمان و بذر مقدس مسلمانی را در ضمیر این قوم بیفشاند. یهود در برابر این دعوت پیامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) پرسیدند: «ای محمد! مردم را به چه دعوت می کنی؟» رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمود: «شهادت به وحدانیت خداوند و رسالت خودم. من کسی هستم که در تورات از او خبر داده شده است و عُلما به شما خبر داده اند که از مکه ظهور کرده و به مدینه هجرت می کنم.»[2]
رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که از ابتدا بنایش بر دعوت این قوم بود، در مرحله اول به دلجویی و جلب قلوبشان به اسلام پرداخته، آنان را به توافق در اصول مشترک نظیر اعتقاد به توحيد واقعی (کلمه سواء)، دعوت می نمود: «قُلْ يا أَهْلَ الْكِتابِ تَعالَوْا إِلى‏ كَلِمَةٍ سَواءٍ بَيْنَنا وَ بَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَ لا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئا(آل‌ عمران: ٦٤)؛ بگو: اى اهل كتاب! بياييد به سوى سخنى كه ميان ما و شما مشترك است كه جز خداوند يگانه را نپرستيم و چيزى را شريك او قرار ندهيم.» سپس با دلیل و برهان به سوی وعده های الهی فرا خوانده و در این راستا از متن کتاب های اصلی خودشان برای آنها استدلال می کرد تا شاید آنان را به مسیر حقیقت رهنمون سازد.[3]
پيامبر(صلی‌الله‌علیه‌وآله) به يهوديان خيبر نامه نوشتند و آنان را دعوت کردند تا به حق برگردند. ایشان نشانه های پيامبری خود و مسلمانان را که در تورات آمده بود، تذکر داده و سپس آنها را به چيزهايی که برايشان مقدس است، قسم دادند و فرمودند: اگر در تورات چنین دستوری آمده است که به محمد(صلی‌الله‌علیه‌وآله) ايمان بياوريد، پس ما شما را به سوی خدا و پيامبر او دعوت می کنيم.[4]
لیکن دعوت پیامبر اسلام(صلی‌الله‌علیه‌وآله) چندان ثمری نداشت و به دلیل عناد و لجاجت، کلام حق در آنان کارساز نشد و یهودیان از ایمان به رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) خودداری ورزیدند؛ به گونه ای که از میانشان صرفاً افرادی محدود(نظیر عبدالله ابن سلام و مخیرق) به اسلام گرایش یافتند.[5]

پی نوشت:
[1]. مائده: ١٩
[2]. ابی علی الفضل طبرسی‌، اعلام الوری باعلام الهدی، بی جا: منشورات‌ دارالکتب‌ الاسلامیه، بی تا، ص ٤٩‌
[3].بقره: ٤١ و ٨٩‌؛ مائده‌: ٨٤‌
[4]. ابن هشام، زندگانی محمد(ص) پیامبر اسلام، ترجمه رسولی محلاتی از السیره النبویه، چاپ پنجم، تهران، انتشارات كتابچى، 1375ش، ج 1، ص 361- 362.
[5]. ر.ک: جعفر سبحانی، منشور جاوید، قم، مؤسسه امام صادق(ع)، 1375، ج 6، ص 314