بررسی حدیث نبوی «حسین منی و أنا من حسين» از منظر علمای اهل‌‌سنت

  • 1402/05/01 - 09:50
شخصیت امام حسین (ع) از دو جهت دارای اهمیت فراوان است؛ اول آن‌که ایشان از تبار پیامبراکرم (ص) هستند و امامت و خلافت امت اسلام در جمله‌ی «حسین منی» مختصر می‌شود و دوم آنکه تبیین و تشخیص اسلام ناب محمدی از اسلام تحریف شده‌ی اموی، در جمله‌ی «و انا من حسین» بیان می‌شود.

.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ فضیلت‌های بی‌شماری برای سید و سالار شهدای عالم، در کتب روایی شیعه و اهل سنت بیان شده که حتی با گذشت بیش از هزار سال از شهادت این نور مقدس، هنوز مردم آزاده‌ی عالم در جستجوی معارف از بهترین الگوی الهی خود هستند. ثمره‌ی شناخت امام حسین (علیه‌السلام) شناخت شخص رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به تمام معنا و شناخت اسلام ناب محمدی است؛ زیرا نبی رحمت، حسین (علیه‌‎السلام) را از خود جدا ندانسته و خود را نیز از خامس آل‌کساء جدا نمی‌داند.

پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در روایتی که علمای شیعه و اهل‌سنت، در کتاب‌هایشان آورده‌اند، می‌فرمایند: «حسین از من است و من نیز از حسین هستم. خداوند متعال دوست‌دار هر کسی است که حسین را دوست دارد.»[1]
با خواندن این روایت دو سوال مهم در ذهن هر مسلمانی ایجاد می‌شود.
«حسین از من است» به چه معناست؟ «و من از حسین هستم» چه توضیحی دارد؟
اما معنای [حسین از من است] را اگر در آیات قرآن جستجو کنیم، به آیه 61 سوره مبارکه آل عمران[2] می‌رسیمکه خدای رحمان خطاب به نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌فرماید تا با نفس خود، فرزندان و زنانش راهی مباهله با مسیحیان نجران شود.
نکته‌ی حائز اهمیت در این آیه آن است که مفسرین شیعه و اهل‌سنت، بقای نسل پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را منحصر در دو سبط بزرگوار ایشان، یعنی امام حسن و امام حسین (علیهما‌السلام) می‌دانند.
ابن‌کثیر دمشقی از علمای مشهور اهل سنت در کتاب تفسیرش به نقل از جابر بن عبدالله انصاری می‌نویسد: منظور از (ابناء)، فرزندان پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، حسن وحسین (علیهما‌السلام) است.[3]
اما قسمت دوم حدیث نبوی دارای اهمیت فراوانی است. «من از حسین هستم» اشاره‌ای است به امر بسیار مهمی که سبب احیای اسلام ناب می‌شود. به گواهی علمای شیعه و سنی، رسول الله (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اهل بیت خود را همانند کشتی نوح معرفی کرده‌اند.
طبرانی، عالم سنی مذهب، به نقل از جناب ابوذرغفاری از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) نقل می‌کند که حضرت فرمودند: «مثل اهل بیت من نزد شما، همانند کشتی نوح در میان قومش است. هر کس بر آن سوار شد، نجات یافت و هر کس از آن عقب ماند، به هلاکت رسید.»[4]
قیام امام حسین (علیه‌السلام) پرده از رازهای موجود در قسمت دوم حدیث پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) بر می‌دارد و راه اسلام ناب محمدی را از اسلام تحریف شده‌ی اُموی جدا می‌کند. امت اسلام به جای آن‌که بر کشتی نوح سوار شوند تا در دل دریای مواج فتنه‌ها به ساحل امن و آرامش قرب الهی برسند، به کسی یاری رساندند که سنت پیامبرخدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را دست‌مایه‌ی شهوات خود قرار داد و رخنه‌هایی را در پیکره‌ی امت اسلام وارد کرد.
ابن ابی‌اسامه ازعلمای متقدم اهل‌سنت در کتاب خود می‎‌نویسد: پیامبراکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) فرمودند: «اولین شخصی كه رخنه در پيكره‌ی امتم وارد مى‌كند، مردى از بنی‌اميه است.» او در ادامه‌ی روایت می‌نویسد: «گفته می‌شود که او یزید است.»[5]
با مقایسه‌ی شخصیت الهی امام حسین (علیه‌السلام) که بنا بر فرمایش نبی اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) سفینه‌‌ی نجات امت اسلام است و شخصیت یزید که بدعت‌گذار و رخنه کننده‌ی در امت اسلام است، حدیث «من از حسین هستم» به زیبایی مشخص می‌شود؛ به طور مختصر باید گفت هر آن‌که سیدالشهداء (علیه‌السلام) را یاری کند، پیامبر خدا را یاری کرده و هر آن‌که از یاریش دست بکشد، در دفاع از پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) کوتاهی کرده است.

پی‌نوشت:

[1]. التعليقات الحسان على صحيح ابن‌حبان، أبوحاتم الدارمي (متوفای 354هـ)، ج10، ص96، ترتيب: علاء الدين الفارسی، دارللنشر والتوزيع، المملکة السعودية، چاپ اول، 1424 هـ ، [تعليق الشيخ الألباني حسن ـ الصحيحة]، «حُسَيْنٌ مِنِّي وَأَنَا مِنْ حُسَيْنٍ أحبَّ اللَّهُ مَنْ أحب حُسيناً... .» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[2].«فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ.[آل‌عمران/61] پس هر كه در اين [باره‌] پس از دانشى كه تو را [حاصل‌] آمده، با تو محاجه كند، بگو: «بياييد پسرانمان و پسرانتان، و زنانمان و زنانتان، و ما خويشان نزديك و شما خويشان نزديك خود را فرا خوانيم؛ سپس مباهله كنيم، و لعنت خدا را بر دروغگويان قرار دهيم».»
[3]. تفسير القرآن‌العظيم، ابن‌كثير الدمشقی (متوفاى 774هـ)، ج2، ص47، دار الكتب العلمية، منشورات محمد علی بيضون – بيروت، چاپ اول - 1419 هـ. «قَالَ جَابِرٌ، وفيهم نَزَلَتْ نَدْعُ أَبْناءَنا وَأَبْناءَكُمْ وَنِساءَنا وَنِساءَكُمْ وَأَنْفُسَنا وَأَنْفُسَكُمْ قال جابر أَنْفُسَنا وَأَنْفُسَكُمْ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَعَلِيَّ بْنَ أَبِي طَالِبٍ وأَبْناءَنا الْحَسَنَ وَالْحُسَيْنَ وَنِساءَنا فَاطِمَةَ.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[4]. المعجم الكبير، أبوالقاسم طبرانی (متوفای 360 هـ)، ج3، ص 46، دار إحياء التراث العربی، چاپ دوم، 1983 م. «حَدَّثَنَا الْحُسَيْنُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ مَنْصُورٍ سَجَّادَةُ ... مَثَلُ أَهْلِ بَيْتِي فِيكُمْ كَمَثَلِ سَفِينَةِ نُوحٍ، فِي قَوْمِ نُوحٍ، مَنْ رَكِبَها نَجَا، وَمَنْ تَخَلَّفَ عَنْهَا هَلَكَ... .» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[5]. بغية الباحث، حارث بن محمد المعروف بابن أبي أسامة (متوفاى 282هـ)، ج2، ص642، منتقی: أبوالحسن أبي‌بكر هيثمی، محقق: د. حسين أحمد صالح الباكري، مركز خدمة السنة والسيرة النبوية - مدينه، چاپ اول، 1413. «عَنْ أَبِي عُبَيْدَةَ بْنِ الْجَرَّاحِ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ (ص): «لَا يَزَالُ أَمْرُ أُمَّتِي قَائِمًا بِالْقِسْطِ حَتَّى يَكُونَ أَوَّلَ مَنْ يَثْلَمُهُ رَجُلٌ مِنْ بَنِي أُمَيَّةَ يُقَالُ لَهُ يَزِيدُ»

محمدجواد مهریار

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.