پایگاه جامع فرق‌، ادیان ومذهب_ در این نوشتار، ما فقط از خود مسئولین افغانستان در رابطه با اهداف و  تفکر طالبان نقل قول می‌کنیم، و این به منزله  تحلیل و تأیید و رد نیست.
«عبدالحفیظ منصور»[1] عضو هیأت گفت وگو کننده دولت افغانستان با گروه طالبان، در آخرین مصاحبه خود پیش از سفر به دوحه، چند هفته پیش گفت که طالبان هم‌چنان دشمن شیعیان است و تغییری در اندیشه و افکار این گروه نسبت به اقلیت‌ها ایجاد نشده است.
شعار طالبان، در دور حاکمیت قبلی این گروه، این بود که «تاجیک‌ها به تاجیکستان بروند، ازبک‌ها به ازبکستان و هزاره‌ها به گورستان» این شعار در گوش همه مردم افغانستان، به‌ویژه شیعیان هزاره آشنا است که از زبان اکثریت پشتون‌ها شنیده می‌شود. به  باور عبدالحفیظ منصور، دشمنی با شیعیان افغانستان، یک استراتژی بلند مدت طالبان است و مقطعی نیز نخواهد بود و از بین بردن شیعیان را از نگاه دینی جهاد می‌دانند و به آن باور عمیق دارند.
محققان و آگاهان دینی افغانستان نیز بر این باورند که افکار طالبان و داعش شباهت‌های زیادی با هم دارند.
«محمد محقق»[1] یکی از محققان دینی اهل سنت افغانستان که یکی از چهره‌های شناخته شده افغانستان در امور دینی و اسلام معتدل است؛ در یک تحقیق، شباهت‌های طالبان و داعش را چنین نوشته است: سنجش گروه‌های افراطی خشونت طلب با داعش، از این جهت مهم است که درباره تروریست بودن این گروه در داخل و خارج جهان اسلام اجماع جهانی وجود دارد.
طالبان و داعش با هم شباهت‌ها و تفاوت‌هایی دارند؛ شباهت‌ها سبب می‌شوند تا نگرانی‌ها از عاقبت این روند افزایش یابد، و تفاوت‌ها سبب می‌شوند تا طرف‌های منطقه‌ای و بین المللی با محاسبات متفاوت درباره هر یک، استراتژی‌های متفاوتی در برابر آنان در پیش بگیرند.

شباهت‌های طالبان با داعش
تفسیری که طالبان و داعش از اسلام دارند از نوع تفسیر ظاهری است که در عربی به آن تفسیر نصی و در انگلیسی، (literalistic) تحت اللفظی یا متن‌محور (منطقی) می‌‌گویند. در این روش، اصالت به لفظ داده می‌شود نه معنا. معنا تابع لفظ به شمار می‌رود و افق معنایی را عبارات متنی محدود و مقید می‌کند. اولین و مشهورترین گروه در تاریخ اسلام که به این شیوه گرایش داشت، خوارج بود.
الگوی حکومت‌داری: برای هر دو گروه، رسیدن به قدرت، هدفی استراتژیک بوده و هست. تمام گروه‌های اسلام سیاسی، بالاترین هدفشان رسیدن به قدرت است که در اصطلاحات خاصشان، از آن به مرحله «تمکین» یاد می‌کنند. از نظر آنان، اهداف مهم دیگر، چه اصلاحات داخلی و چه تغییرات خارجی و بین المللی، وابسته به تشکیل حکومت مورد نظر است.
ستیز با تمدن معاصر: همه گروه‌های افراطی، با تمدن معاصر در نبرد هستند، و از آن، تنها ابزار جنگی و وسایل فنیش را می‌پسندند. استراتژی آنان، جنگیدن با این تمدن با ابزار خود آن است. در این میان، طالبان و داعش، ستیز آشکارتری با تمدن معاصر دیده می‌شود.
برخورد خشن با دیگری: هر دو گروه، خود را کاملاً بر حق می‌دانند و از آن‌رو مخالفت دیگران با خود را مخالفت با خدا و پیامبر می‌شمارند. از نظر آنان، هر فرد یا گروهی که دست به مخالفت می‌زند، سزاوار سرکوب است؛ حتی با خشونت.
محقق می‌گوید که نظر طالبان درباره زنان، بدتر و تاریک اندیش‌تر از داعش است و این روحیه آن‌ها به زندگی قبیله‌ای و قومی آن‌ها بر می‌گردد؛ وی می‌افزاید: شباهت طالبان و داعش در امور بنیادی، و تفاوتشان در امور ظاهری و تاکتیکی است، و در جاهایی که تفاوت دارند، کارنامه طالبان سوال‌برانگیزتر است، چنان‌که اگر نتیجه عملی را معیار بدانیم و شمار افرادی  که توسط طالبان به قتل رسیدند، از داعش بیشتر است.[3]

پی‌نوشت:

[1]. عبدالحفیظ منصور فرزند محمدحسین، در سال ۱۳۴۳ خورشیدی در ولسوالی رخه ولایت پنجشیر متولد گردیده است. او تحصیلات را در آموزشگاه مجاهد پاکستان به اتمام رسانیده و لیسانس/کارشناسی ژورنالیزم را در سال ۱۳۷۵ خورشیدی از دانشگاه کابل به‌دست آورده است. منصور سی سال تجربه روزنامه‌نگاری دارد، بعد از سقوط طالبان سرپرست وزارت اطلاعات و فرهنگ بود و مدیر مسئول هفته نامه پیام مجاهد، رئیس خبرگزاری باختر و رئیس رادیو و تلویزیون، ایفای وظیفه کرده است. عبدالحفیظ منصور نمایندهٔ مردم کابل در دوره شانزدهم مجلس نمایندگان افغانستان بود.
[2]. محمد محقق (متولد ۱۳۳۴ خورشیدی، در ولسوالی چارکنت ولایت بلخ) سیاست‌مدار هزاره اهل افغانستان و معاون دوم ریاست اجرایی این کشور است. وی از چهره‌های شناخته شده رهبران جهادی افغانستان در طول جنگ شوروی در افغانستان و یکی از رهبران حزب وحدت اسلامی افغانستان بود که در آن دوران، رهبری مجاهدین شیعه‌مذهب را رهبری می‌کردند؛ وی در سمت‌های سیاسی مختلفی منجمله وزیر داخله افغانستان در دولت برهان‌الدین ربانی، وزیر برنامه‌ریزی در دولت موقت و انتقالی و نماینده پارلمان فعالیت کرده است.
[3]. پایگاه اطلاع رسانی دبیرخانه شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت، «آیا ضدیت طالبان با اقلیت‌ها و شیعیان تغییر یافته؟»، شناسه خبر: 113419، ۱۲ تیر ۱۴۰۰.