پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ازجمله انحرافات صوفیه که در گزارشات تاریخی به دفعات به آن اشاره‌شده، شریعت گریزی و عدم اهتمام کافی متصوفه به اوامر و نواهی الهی است. تساهل و تسامح پیروان این مکتب در انجام شرایع دینی مربوط به یک فرقه و یا یک برهه خاص زمانی نیست، بلکه این موضوع سابقه تاریخی و ریشه در افکار و عقاید بزرگان سلف این مکتب داشته و تا به امروز نیز ادامه دارد. در جریان سلسله اعتراضاتی که برخی از پیروان فرقه صوفیه گنابادی نسبت به انتخاب سید علیرضا جذبی به‌عنوان قطب فرقه داشتند، پویشی توسط دراویش معترض به راه افتاد که در این پویش، دراویش کلیپی از خود درست کرده و از بزرگان فرقه می‌خواهند که فیلم کامل آخرین صحبت‌های نورعلی تابنده، قطب پیشین این فرقه که درباره جانشین خودش صحبت کرده را به‌صورت کامل منتشر کنند. تعداد زیادی از شرکت کنندگان در این پویش، دراویش زنی هستند که با کشف حجاب، اقدام به فیلم‌برداری از خود کرده و آن را در فضای مجازی منتشر کردند.

این پویش نشان داد که شریعت گریزی و تساهل و تسامح نسبت به تعالیم شرعی هنوز در بین متصوفه پابرجاست و آن تفکر انحرافی پوچ و غلط صوفیان متقدم هنوز پابرجاست. تفکری که به‌غلط در بین افراد و عوام جامعه مطرح است و دست آویزی برای کسانی شده که اهتمام چندانی برای انجام احکام و وظایف دینی ندارند و آن بحث توجه به باطن افراد و عدم قضاوت دربارهٔ ظاهر ایشان است و این جمله معروف را مطرح می‌کنند که: دلت پاک باشد یا اصل دل است! و دل را بهانه‌ای می‌کنند برای شریعت گریزی و راحت کردن خود از انجام وظایف شرعی.

این تفکر و دیدگاه اشتباه، بر خواسته از انحرافات و اعتقادات پوچ صوفیانه است که اگرچه موردانتقاد برخی از بزرگان صوفیه نیز قرار گرفته است ولی متأسفانه این تفکر غلط، از مسلک صوفیه به جامعه امروزی کشیده شده است. لاهیجی یکی از بزرگان صوفیه به رواج این تفکر غلط در بین صوفیه پرداخته و می‌گوید: «پاره‌ای از بحث کنندگان که از در مباحثه و ایراد با علما شرع درمی‌آیند، بر آن رفته‌اند که چون بنده را دل پاکیزه گردد و به نهایت دوستی و محبت پروردگار رسد و ایمان به غیب در دل او استوار باشد در چنین حال، تکلیف از وی برداشته شود و هرچه گناهان بزرگ (کبیره) مرتکب گردد خداوند او را به دوزخ نبرد». لاهیجی بعد از مطرح کردن همین اعتقاد می‌گوید: «این گفته را گمراهی و کفر باید دانست زیرا پیغمبران اکمل مردمانند و ایمان و محبت پروردگار در آن‌ها از هر کس بیشتر است». [1]

چطور می‌توان قبول کرد که زنان درویشی که اقدام به کشف حجاب، برخلاف دستور صریح اسلام و شریعت محمدی می‌کنند به دیگر مسائل شرعی و اعتقادی دین مبین اسلام پایبند هستند. شخصی که ظاهر خود را برخلاف دستورات و آموزه‌های دین می‌آراید، این عمل نشان‌ دهندهٔ عدم باور قلبی آن فرد به مسائل اعتقادی و مؤلفه‌های دین مبین اسلام است؛ چراکه اگر به تمام آموزه‌های دینی ایمان و باور داشت، می‌بایست بر ظاهر و اعمال ظاهری او هم تأثیر می‌گذاشت. چون درواقع عمل به ظواهر، پلی است برای رسیدن به باطن. نمی‌توان به ظواهری که خداوند متعال و ائمه اطهار (علیهم السلام) ما را امر به انجام آن ظواهر کردند پشت کنیم ولی در مقابل انتظار داشته باشیم که دلی پاک و مقرب به خداوند متعال داشته باشیم. آری، از کوزه همان برون تراود که در اوست.

پی‌نوشت:
[1]. لاهیجی، محمد، شرح گلشن راز، انتشارات سعدی، تهران، ۱۳۷۱، پاورقی شماره 2، ص 302