امیرالمؤمنین در مناظره‌ای که با سران خوارج داشت، سخنان حکیمانه و قابل تأملی ایراد کرد و خطاب به آنان فرمود: «اگر نمی‌خواهید جز این گمان کنید که من خطا کرده و گمراه شده‌ام، چرا به سبب من، همه‌ی امت محمد (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را گمراه می‌شمارید، و به خطای من، آن‌ها را مورد مؤاخذه و به گناه من آنان را تکفیر می‌کنید؟ شمشیرهایتان را بر دوشتان آویخته، آن را بر درست یا نادرست فرود می‌آورید؟ و گنه‌کار و بی‌گناه را به هم می‌آمیزید و شما می‌دانید که پیامبر خدا، زناکار محصن (مرد زن‌دار) را سنگسار کرد و سپس بر او نماز خواند، و کسانش از او ارث بردند و قاتل را کشت، و میراثش را کسانش بردند و دست دزد را قطع کرد و زناکار غیر محصن را حدّ زد، در حالی‌که سهم آن‌ها را از غنائم داد، و زن مسلمان به آن‌ها تزویج کرد، رسول خدا آن‌ها را به گناهشان مؤاخذه کرد، اما حقوقی را که خداوند برای آن‌ها قرار داده ادا فرمود، و آن‌ها را از سهمی که از اسلام داشتند، محروم نساخت و نامشان را از میان اسامی مسلمانان حذف نکرد.»
شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج8، ص112.
مقاله: «سخنان قابل تأمل حضرت علی(ع) با خوارج نهروان»