احضار امام هادی (علیه‌السلام) به سامرا:
علمای تاریخ نوشته‌اند: متوکل ناصبی، از بیم آنکه مبادا فرزند امام جواد در مدینه، با حکومت او مخالفتی کند و مردم، اطراف او را بگیرند، یحیی بن هرثمه را مأمور آوردن امام از مدینه کرد.
«یحیی» می گوید: به مدینه رفتم، دیدم مردم مدینه اطراف آن حضرت را گرفته و فدایی او هستند، زیرا امام به آن‌ها زیاد احسان می‌کرد و آن حضرت ملازم مسجدالنبی است، و توجه به دنیا ندارد و دائم در حال روزه و نماز و تربیت مسلمانان است. سوگند یاد کردم که خلیفه نظر بدی به شما ندارد و میل دارد که شما را از نزدیک ببیند؛ سپس منزل او را تفتیش کردم و در آن‌جا جز قرآن و دعا و کتاب چیزی پیدا نکردم و از این لحاظ در چشمم عظمتش بیشتر شد، خودم شخصاً عهده‌دار خدمت او بودم.
چون به بغداد وارد شدیم، «اسحاق بن ابراهیم طاهری» گفت: ای یحیی! این مرد فرزند رسول خداست، و متوکل را تو می‌شناسی، و عداوتش را با این خانواده می‌دانی؟ پس اگر چیزی بگویی که متوکل به کشتن آن حضرت تحریک شود و او را به قتل برساند، پیامبر در روز قیامت، دشمن تو خواهد بود. گفتم: قسم به خدا! من چیزی از او که مخالف میل متوکل باشد، ندیده‌ام و هر چه دیدم تمامش خوب بود، و بعد وارد سامرا شدیم که «وصیف ترکی» به من گفت: ای یحیی! به خدا قسم! اگر مویی از بدن این مرد کم شود، پیش من، تو مسئول خواهی بود؟! پس از کلام وصیف ترکی و اسحاق طاهری تعجب کردم که سفارش هر دو درباره امام هادی یکسان بود.
«نزد متوکل رفتم و از حسن سیرت و سلامت طریقه‌اش و از ورع، تقوا و زهدش، به متوکل خبر دادم و گفتم چون خانه او را بازرسی کردم، جز قرآن و کتاب چیزی نیافتم، متوکل خوشحال شد و او را جایزه داد و در سامرا اسکان داد.»
«یحیی بن هرثمه» گفت در مدتی که امام در «سامرا» بود، «متوکل» سخت مریض شد و نذر کرد اگر بهبودی یافت، صدقه بسیاری دهد؛ چون شفا یافت، فقهای سامرا را جمع کرد و از آن‌ها پرسید چه مبلغ باید صدقه بدهم که نذرم ادا شده باشد. علمای سامرا نتوانستند مشکل او را حل کنند. ناگزیر شخصی را خدمت امام هادی (علیه‌السلام) فرستاد تا مسأله را با وی در میان گذارد. حضرت فرمود: 83 دینار صدقه بده، تا نذر تو انجام شده باشد، «متوکل» پرسید این جواب را از کجا آورده‌ای؟ امام فرمود: از قرآن، آن‌گاه آیه 25 سوره توبه را تلاوت کرد و فرمود: «موطن کثیره» این‌جاست که پیامبر 27 غزوه و 56 (65 اشتباه است) سریه جهاد کرد و آخرین غزوه پیامبر، جنگ حنین بوده و مجموع آن‌ها 83 غزوه و سریه می‌شود؛ «متوکل» دستور داد اموال بسیاری در اختیار حضرت هادی گذاشتند و گفت: به اختیار خود این اموال را صدقه بده.
تذکره الخواص، سبط بن جوزی، ص359 و 360.
مقاله: «امام هادی در کلام خطیب بغدادی و سبط بن جوزی»