متن مقاله
محمد ناصرالدین البانی یکی از مفتیان برجسته سلفی است. وی در سال 1914 میلادی در شهر آشکودره، پایتخت دولت آلبانی متولد شد و در ابتدای عمرش، به همراه پدر به شام مسافرت کرد و در آن‌جا به تحصیل علم پرداخت. وی یکی از بزرگ‌ترین عالمان سلفی یا به اعتباری، وهابی است تا جایی که درباره او تعبیراتی هم‌چون عالم، محدث، فقیه و امام به‌کار برده می‌شود. برخی گفته‌اند که با وجود البانی در این زمان، گویا دوران ابن حجر عسقلانی و ابن کثیر (از استوانه‌های علمی اهل سنت) تکرار شده است.[1]
اکنون سخن در این است که آیا ناصر الدین البانی، وهابی است یا سلفی؟
برخی بر این باورند که البانی یک سلفی است نه یک وهابی، زیرا وهابیت با او دشمنی کرده و او را از خود طرد کرده‌اند. حسن سقاف، پس از بررسی این نظریه، این دیدگاه را رد کرده و می‌نویسد: چگونه می‌توان وی را وهابی ندانست، در حالی‌که وهابی‌ها کمک‌های مالی و معنوی زیادی به او می‌کنند. افکار او را در داخل جزیره العرب و غیر آن نشر می‌دهند و جوانان را به فراگیری کتاب‌های او فرا می‌خوانند؛ تا جایی که عبدالعزیز بن باز، مفتی اعظم وهابیت، احادیث صحیح و ضعیف را به نقل از البانی روایت می‌کند و برای تقدیر از تألیفات و اشتغالات علمیش، نصف جایزه ملک فیصل را در سال 1419 به البانی هدیه می‌دهد. این‌که برخی گمان می‌کنند که وهابیت، البانی را از کشور خود اخراج کرده‌اند، درست نیست، بلکه مبنی بر وهم وخیال است.[2]
حقیقت آن است که نمی‌توان البانی را غیر وهابی شمرد؛ زیرا اختلاف در بین علمای هر مذهبی امری روشن است و به صرف اختلاف البانی با برخی از علمای وهابی، نمی‌توان گفت وی وهابی نیست، بلکه او یک وهابی تمام‌عیار است که در برخی از مبانی فکری با دیگر مفتیان وهابی اختلاف دارد.

نویسنده: مجتبی محیطی

پی‌نوشت:

[1]. الشحود، علی بن نایف، مشاهیر اعلام المسلمین، حقوق الطبع متاحة للهیئات العلمیة والخیریه،ص۱۴۵
[2]. سقاف، حسن بن علی، السلفیه الوهابیه افکارها الاساسیه و جذورها التاریخیه، دارالامام الرواس، بیروت، ص20. برای دیدن تصویر کلیک کنید.