متن مقاله
خلافت و جانشینی پیامبر اکرم چیزی نیست که همگان بتوانند آن را تصاحب کنند، چرا که باید مختص به اشخاصی باشد که ویژگی‌های منحصر به فردی داشته باشند و این ویژگی‌های خاص در میان اصحاب و یاران پیامبر کمتر به چشم می‌خورد و یا اصلاً وجود ندارد، اما آن زمانی که خداوند و پیامبرش برای حضرت علی (علیه‌السلام) می‌پسندند، این علی است که نسبت به دیگران ممتاز بوده است و شایستگی و لیاقت این سِمت را دارد که بعد از پیامبر خاتم، امت اسلامی را هدایت و رهبری کند، و همگان به این موضوع واقف بودند و اقرار و اعترافات صریح به این قضیه داشتند، کما این‌که در کتب علمای اهل سنت به نقل از اصحاب پیامبر اکرم، خصوصاً خلفا در موارد گوناگون به آن اعتراف شده است، از جمله عمر بن خطاب بیش از هفتاد بار این عبارت را گفته است که: «لولا علیّ لهلک عمر.[1] اگر علی نبود هر آینه عمر هلاک می‌شد.» و یا از ابوبکر نقل شده که گفته است: «ولیّتکم و لست بخیرکم.[2] عهده‌دار حکومت و ولایت بر شما شدم، در حالی‌که بهترین از شما نیستم.» لذا می‌بینیم در هر مناسبتی این خلفا و مردم بودند که به طرف حضرت علی (علیه‌السلام) متمایل می‌شدند و از حضرتش در مسائل مختلف و مشکل و پیچیده درخواست کمک می‌کردند تا حلّ و فصل نماید.
در نتیجه این حضرت علی (علیه‌السلام) است که همگان به‌طرفش می‌رفتند و از دریای علوم بیکران الهی او که از پیامبر به او منتقل شد کسب فیض کرده و بهره‌مند می‌شدند. جالب‌تر از این، آن‌که حتی دشمنان حضرتش از جمله معاویه هم در حلّ مسائل مختلف که برایشان به‌وجود می‌آمد، به طرف حضرت متمایل شده و از او کمک می‌گرفتند که نمونه‌های تاریخی آن فراوان است.
عالم شافعی، محمود بن محمد درگزینی، در کتاب خود به نقل از عمر بن خطاب آورده است که گفت: من و ابوبکر و ابوعبیده و گروهی از اصحاب در حضور پیامبر نشسته بودیم که ناگهان حضرتش دست به شانه‌ی علی (علیه‌السلام) زد و فرمود: «یا علیّ انت اول المومنین ایماناً و اول المسلمین اسلاماً، و انت منّی بمنزله هارون من موسی، و انما انت بمنزله الکعبه توتی ولاتاتی، فاذا أتاک هولاء القوم فسلّموا الیک الامر فاقبله منهم، و ان لم یأتوک فلاتأتهم.[3] ای علی! تو اول مؤمنی هستی که ایمان آورده‌ای و نخستین مسلمانی هستی که اسلام آورده‌ای، و تو نسبت به من به‌منزله هارون نسبت به موسی هستی، و همانا که تو به‌منزله‌ی کعبه هستی که باید به نزد تو آیند و نباید تو به سوی آن‌ها بروی، پس اگر این مردم -صحابه و مسلمانان- به سراغ تو آمدند و امر -خلافت- را به تو واگذار کردند، بپذیر، وگرنه تو هم به سراغ آن‌ها نرو.»
در نتیجه، در تاریخ می‌بینیم که پیشگویی پیامبر به حقیقت پیوست، چرا که بعد از قتل عثمان توسط اطرافیانش، مردم به درب خانه‌ی علی (علیه‌السلام) هجوم آوردند تا خلافت را بپذیرد... و این واقعه در منابع فریقین موجود است و خوانندگان خود می‌توانند مراجعه کنند و به راست‌گویی سخن پیامبر برسند.

پی‌نوشت:

[1]. ارجح المطالب، تسری حنفی، نشر حق برادرز، لاهور، پاکستان، ص123.
تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر، موسسه المحمودی، بیروت، لبنان، بخش امام علی(ع)، ج3 ص53.
[2]. شرح تجرید، قوشجی، مرکز پژوهشی میراث مکتوب، تهران، ایران، (1382ش)، بحث امامت مقصد 5 ص89.
شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، دار الکتب العلمیه، بیروت، لبنان، ج1 ص169.
[3]. نزل السائرین فی احادیث سید المرسلین، درگزینی، کتابخانه بلدیه اسکندریه، مصرف ص146.
ملحقات احقاق الحق، کتابخانه آیه الله نجفی مرعشی،قم، ایران، ج17 ص79.