توسل دارای اقسام گوناگونی است که یکی از آن‌ها توسل به جاه و مقام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) است. این نوع از توسل از سوی علمای اهل‌سنت مورد پذیرش قرار گرفته است، اما وهابیت به تبعیت از سرکرده فکری خود یعنی ابن‌تیمیه آن را بدعت می‌پندارد. زاهد کوثری از عالمان مطرح جهان اهل‌سنت در این‌باره می‌نویسد: «نخستین‌بار این ابن‌تیمیه بود که توسل به جاه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را حرام اعلام کرد.»[1] بن‌باز نیز در کتاب مجموع فتاوای خود به این مساله تصریح کرده است.[2]
دیوبندیه به عنوان یکی از شاخه‌های اهل‌سنت در مقابل این دیدگاه ایستاده و می‌گویند: «هیچ اشکالی در توسل به خدا، به سبب جاه پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در حیات و ممات نیست.»[3]
محمد تقی عثمانی نیز یکی دیگر از علمای دیوبند است که توسل به جاه و مقام پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را پذیرفته است، اما در مقبولیت آن این شرط را قائل شده است که توسل‌کننده به این نکته توجه کند که آن شخص متوسل شده، به سبب ایمان و عمل صالح دارای این جایگاه شده است.[4]

پی‌نوشت:

[1]. سبکی، تقی‌الدین، السیف الصقیل، با حاشیه محمد زاهد کوثری حنفی، مصر، المکتبه الازهریه للتراث، بی‌تا؛ ص 115.
[2]. بن‌باز، عبدالعزیز، مجموع فتاوای، تحقیق: محمد بن سعد الشویعر، بی‌جا، بی‌تا؛ ج 4، ص 311.
[3]. الداجوی، حمد الله جان، البصائر لمنکری التوسل باهل المقابر، پیشاور، مظهری کتابخانه، 1433ه.ق؛ ص 47.       
[4]. عثمانی، محمد تقی، تکمله فتح الملهم، تحقیق: محمود شاکر، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1426 ه.ق؛ ج 5، ص 318.