اقلیم ثامن در منظومه‌ی فکری فرقه‌ی شیخیه

  • 1396/11/14 - 13:19
قدما، جهان هستی را به هفت اقلیم و هفت قسمت، تقسیم کرده بودند و آن‌ها را کشورهای زمینی محسوب می‌کردند. با توجه به ویژگی‌های برخی از عوالم همچون هورقلیا، که در این اقالیم سبعه قرار نمی‌گرفت، بعدها برخی از فلاسفه سخن از اقلیم هشتمی به میان آوردند. مشایخ شیخیه، بدون هیچ دلیل و مدرکی آن اقلیم را محل زندگی امام زمان (ع) در عصر غیبت دانستند.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قدما، جهان هستی را به هفت اقلیم تقسیم کرده بودند و این هفت اقلیم را کشورهای زمینی محسوب می‌کردند؛ اما بعدها، سهروردی و سپس احسایی و دیگر مشایخ شیخیه، سخن از اقلیم هشتمی به میان آوردند که در جغرافیای زمینی یافت نمی‌شود. علمای شیخیه، بدون هیچ دلیل و مدرکی و بر خلاف دیگر علمای امامیه، اقلیم هشتم را محل زندگی امام زمان (عج) در عصر غیبت دانستند. ایشان معتقد شدند عالم هُوَرقلیا که در اقلیم هشتم واقع شده است، دارای دو شهر عجیب و غریب «جابُلقا و جابُرسا» است که محل زندگی امام عصر (عج) می‌باشد. ابراهیمی در خصوص وجه تسمیه‌ی اقلیم هشتم می‌نویسد: «حكما و علمای قديم، اين زمين را بر هفت اقليم و هفت قسمت قرار داده‌اند و عالم هورقليا، چون فوق اين اقاليم است و از حدود ظاهر اين اقاليم خارج است، اقليم ثامنش می‌گويند و اين تقسيم هفت اقليم هم از حكمای قديم، البته بی‌مأخذ نيست و مأخذش از انبياء سلف است و صحيح است.»[1]
هرچند نام اقلیم هشتم در کتب فلاسفه‌ای همچون شیخ اشراق نیز آمده است،[2] لکن این‌که علمای شیخیه آن را محل اقامت حضرت (عج) می‌دانند، محل تعجب و تأمل است و کسی غیر از ایشان، قائل به آن نشده است.

پی‌نوشت:

[1]. ابوالقاسم ابراهیمی، تنزیه الاولیاء، نسخه‌ی الکترونیکی، ص 644. 
[2]. دکتر سجادی، شرح حکمة الاشراق، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم 1562، ص 400.

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.