پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ شیخ احمد احسایی پیشوای مسلک شیخیه، در شرح زیارت جامعه کبیره عباراتی به کار برده است که از آن‌ها بوی غلو به مشام می‌رسد. همچنان که وی در ذیل فراز «و أرکان البلاد» می‌گوید: «و فی دعاء مُفردة الوتر: و أنتَ الله عماد السَموات و الأرض [1]؛ در دعای وتر آمده است: خدایا تو ستون آسمان‌ها و زمین و باعث قوام آن‌ها هستی». وی در ادامه «الله» را بر امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) تطبیق داده و گفته است: «و فیه إشارةٌ إلی الحسن بن علی بن ابی طالب عماد السماوات و الأرض و ان الحسین أخاهُ قوام السَماوات و الأرض [2]؛ این فراز به این مفهوم اشاره دارد که حسن بن علی (علیه السلام) عماد آسمان‌ها و زمین و برادرش حسین (علیه السلام) قوام آسمان‌ها و زمین است».
شیخ احسایی در ادامه که می‌بیند با این سخن، شبهه‌ی الوهیت حسنین (علیهما السلام) پیش می‌آید، همه را به جز خود، به ناتوانی درک این معنی متهم کرده و می‌گوید: «این‌جا بحث فراوان است و عقل‌ها در این موضع بهره‌ای ندارد».[3]
اما این ادعای شیخ احسایی درحالیست که بنابر اعتقاد مذهب حقه‌ی شیعه، اهل‌بیت (علیهم السلام) بندگان صالح خدا هستند و بندگی آن‌ها امر قطعی و غیرقابل تأویل است. لذا تطبیق اسم جلاله‌ی «الله» بر ایشان، بی‌شک امری غیرقابل توجیه است که نهایتاً به غلو در مقام ایشان منتهی خواهد شد و همان‌گونه که می‌دانیم، اهل‌بیت (علیهم السلام) با غالیان برخورد فکری و عملی شدیدی داشتند.[4]

پی‌نوشت:
[1]. شیخ احمد احسایی، شرح الزیارة جامعه کبیره، کرمان: چاپخانه سعادت، 1356 ش، ج 1، ص 103.
[2]. همان.
[3]. همان.
[4]. ر.ک: علامه مجلسی، بحارالأنوار، بی‌جا: مؤسسه‌ی الوفاء، 1403 ق، ج 25، ص 273.