پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب– اهل‌حق با اعتقاد به تناسخ، ادیان را به شریعت و حقیقت تقسیم می‌کند. در اندیشه اهل حق، احترام به همه ادیان بر اساس تناسخ است؛ به این معنی که به برخی از رهبران و بزرگان اهل حق در دون‌های گذشته، در جامه پیامبران الهی بوده‌اند و خود نیز در دون‌های گذشته پیرو یکی از ادیان بوده‌اند و فرایض شریعتی خود را انجام داده‌اند بنابراین همه ادیان محترم هستند. در اندیشه اهل حق، بعد از رحلت پیامبر اسلام (صلی‌الله علیه واله)، حضرت علی (علیه‌السلام) اسرار جهان هستی و چهره باطنی دین را به برخی از خواص آموخت، و در قرن هفتم و هشتم هجری، "سلطان اسحاق برزنجه ای" این اسرار را تحت عنوان" سازمان تشکیلات آیین یارستان" بنیان نهاد، که از آن به دوره "حقیقت" تعبیر می‌شود. [بازشناسی آیین یارسان (اهل حق)، صص 124-121] منابع کلامی اهل حق، رستگاری، وصول به‌حق، رسیدن به کمال و سعادت را در گرویدن به آیین یارستان، می‌دانند.[بازشناسی آیین یارسان (اهل حق)، ص 123]  آنچه از منابع اهل حق به‌دست می‌آید این است که تا زمان رحلت حضرت رسول اکرم (صلی‌الله علیه واله) دوره شریعت، و از زمان حضرت علی (علیه‌السلام) اسرار باطنی دین به خواص آموخته شد و سلطان اسحاق آن عقاید را تشکیلاتی کرد که به "دوره حقیقت" تعبیر می‌شود. با توجه به مطالب مذکور، علت شریعت گریزی در فرقه اهل حق، اعتقاد به اندیشه باطل تناسخ و درنتیجه تقسیم ادیان به حقیقت و شریعت است.

پی‌نوشت:
رستمی، منصور، بازشناسی آیین یارسان (اهل حق)، ج 1، چاپ اول، قم، رسالت یعقوبی، 1392، صص 124-121