پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ موضوع فرح و شادمانی نسبت به امور خوشایند را می‌توان یک امر فطری دانست، و فی‌نفسه آن را مورد قبول قرار داد. انسان در مواردی مانند ازدواج، تولد فرزند، رفتن به سفر زیارتی و انجام مناسک حج و مانند آن، در خود ایجاد خوشحالی و انبساط خاطر پیدا می‌کند و اسلام نیز در مواردی که بیان شد، اجازه برگزاری مجالس اطعام که نوعی از شادی و شادمانی را در پی دارد را توصیه نموده، «فَكُلُوا مِنْهَا وَأَطْعِمُوا الْقَانِعَ وَالْمُعْتَرَّ ۚ.[حج/36] از آن‌ها بخوريد و به تنگ‌دست [سائل‌] و به بينوا [ى غير سائل] بخورانيد.» و بلکه آن را مستحب و دارای ثواب نیز می‌داند. البته در مجالس سرور و شادمانی که مثال چند نمونه آن، در بالا ذکر شد، باید به گونه‌ای باشد، که مخلوط با فعل حرام نگردد و از حدود معیارهای اسلامی خارج نشود.

وهابیت نسبت به برگزاری مراسمات جشن و شادمانی موضع دوگانه‌ای را اتخاذ کرده‌اند که می‌توان از آن تعبیر به «یک بام و دو هوا» نمود. ایشان در برگزاری جشن‌های مذهبی مانند جشن و شادمانی در میلاد رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) آن‌چنان خشک و سخت‌گیرانه برخورد می‌کنند که گویی انجام چنین افعالی، مخالف و مغایر با شریعت بوده و ارتکاب به آن، شخص را از دایره اسلام خارج می‌نماید. مفتیان عربستان در فتاوای خود برگزاری مراسم جشن در سالروز میلاد پیامبر را حرام و بدعت می‌دانند: «مراسم میلاد پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) جایز نیست، چون خود حضرت، خلفای راشدین، صحابه و دیگر تابعین، چنین کاری انجام نداده و به همین روی این کار بدعت و حرام است.»[1]

حال در سوی دیگر قضیه با توجه به صدور چنین فتاوایی از جانب مفتیان عربستانی، دیگر نباید شاهد برگزاری هیچ‌گونه جشن و پایکوبی در سطوح عالی مملکت ایشان باشیم، اما در این‌جا باز هم باید به یک ضرب المثل اشاره کنیم، که بیان می‌دارد: «آن چیز که عیان است، چه حاجت به بیان است.» جامعه جهانی هر ساله شاهد برپایی جشن‌های سلطنتی و پادشاهی توسط حاکمان عربستانی است، که در آن به صرف رسیدن به قدرت و استمرار آن به جشن و پایکوبی می‌پردازند. ایشان با برگزاری جشن‌های پر خرج که آلوده به انواع محرمات الهی، از اسراف گرفته تا بی‌بند و باری و رقص و غیره می‌باشد، پا را بسیار از آن‌چه خود در فتاوا بیان کرده و به آن معتقد هستند، فراتر گذاشته که می‌توان آن را از مصادیق برجسته «بدعت» در خصوص مطلب مورد اشاره دانست.

خوب است در توجیه مراسمات ملی و حکومتی، به فتوای مفتی اعظم وهابیت اشاره‌ای داشته باشیم و قضاوت را بر عهده فهم و شعور عمومی وا نهیم: «اگر مقصود از مراسم برگزاری عید، به‌خاطر مصلحت ملت و تعظیم امور کشور صورت پذیرد، همانند هفته پلیس، جشن آغاز سال تحصیلی، گردهمایی کارمندان دولتی و امثال آن‌ها که قصد تقرب و عبادت در آن نیست، مانعی ندارد و شامل نهی پیامبر نگردیده و کاری مشروع به‌شمار می‌رود.»[2]

پی‌نوشت:

[1]. احمد بن عبد الرزاق الدویش، فتاوی اللجنته الدائمه للبحوث العلمیه و الافتاء ج3، ص10
[2]. نائب رئیس اللجنه عبدالرزاق عفیفی، فتاوی اللجنه الدائمه للبحوث العلمیه و الافتاء، ج3، ص88، رقم9403