پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ «آخرالزمان» اصطلاحی است در فرهنگ ادیان بزرگ دنیا، به معنای آخرین دوران حیات بشر و قبل از برپایی قیامت. در فرهنگ اسلامی، آخرالزمان، هم دوران نبوت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)، تا وقوع قیامت را شامل می‌شود و هم دوران غیبت و ظهور مهدی موعود (علیه‌السلام).
در دوران معاصر، عده‌ای از مفسران و متفکران مسلمان از قبیل: مرحوم علامه طباطبایی، استاد مطهری، سید قطب، سید محمدباقر صدر و... با اتکا به آیاتی از قرآن کریم (اعراف: آیه ۱۳۸، انبیاء: آیه ۱۰۵، صافات: آیه ۱۷۱ و ۱۷۲) استخلاف انسان در زمین، فرمانروا شدن نیکوکاران در زمین (وراثت صالحان) و پیروزی حق بر باطل را به رغم جولان دائمی باطل، به‌عنوان سرنوشت آینده بشر مطرح کرده‌اند و آیات و روایات مربوط به تحولات آخرالزمان را بیانگر نوعی فلسفه تاریخ می‌دانند و به اعتقاد ایشان، عصر آخرالزمان عبارت است از دوران شکوفایی تکامل اجتماعی و طبیعی نوع انسان.
چنین آینده‌ای امری است محتوم که مسلمانان باید انتظار آن را داشته باشند و نباید منفعل و دلسرد به «حوادث واقعه» بنگرند، بلکه با حالتی پر نشاط و خواهان صلاح جامعه انسانی و آگاه از تحقق اهداف تاریخی انتظار، باید سرشار از امید، آمادگی و کوشش در خور این انتظار مقدس باشند. در چارچوب این برداشت، آخرالزمان قطعه معینی از تاریخ نوع انسان است که باید در آن، حرکت تکاملی تدریجی خود را تا تحقق وعده‌ی الهی ادامه دهد.
شناخت آخرالزمان یا فرجام شناسی (Eschatologie) در ادیان  یهود ، مسیحیت و زرتشتی نیز حائز اهمیت است. نگاهی به دردها و آلام بشر اندیشمند امروز و غربت او در زوال فطرت پاک آدمی، چنین می‌نمایاند که در میان همه خواسته‌های ضدونقیضش، امروز یکی هست که همه در آن مشترک‌اند؛ همه اقوام ملل یک‌صدا خواهان «آزادی»اند.
در احادیث بسیاری آمده است که حضرت مهدی (عجل الله تعالی فرجه) در آخرالزمان ظاهر می‌شود. پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) بر فراز منبر فرمود: «مهدی از عترت و اهل‌بیت من است. او در آخرالزمان ظهور می‌کند»[1] و نیز فرمود: «مژده باد شما را به ظهور مهدی که او در آخرالزمان به هنگام سختی روزگار و فتنه و اختلاف و عدم امنیت می‌آید و خداوند به‌وسیله‌ی او زمین را پر از قسط و عدل می‌نماید»[2] و امام باقر (علیه‌السلام) نیز می‌فرماید: «دولت ما آخرین دولت‌هاست...».[3]
روایات معصومین (علیه‌السلام) نشان می‌دهد:
۱. با سپری شدن این دوران، بساط زندگی دنیوی برچیده و مرحله‌ای جدید در نظام آفرینش آغاز می‌شود.
۲. آخرالزمان خود به دو مرحله کاملاً متفاوت تقسیم می‌شود: دوران نخست که در آن انسان به مرحله پایانی انحطاط اخلاقی می‌رسد. دوران بعد، عصر تحقق وعده‌های الهی به پیامبران و اولیای خدا است و با قیام مصلح جهانی آغاز می‌شود. کلیات عقاید مربوط به آخرالزمان تقریباً از سوی همه فرقه‌های بزرگ اسلامی پذیرفته شده است، ولی در خصوص وابستگی این تحولات به ظهور مهدی (عج‌الله تعالی فرجه) و نیز هویت او اختلاف نظر وجود دارد. [4].
در آخرالزمان دشمن و به‌ویژه صهیونیسم با تشکیل مکتب‌های به ظاهر دینی و مختلف ظالّه و شبهه افکنی در اسلام ناب محمدی (صلی‌الله علیه و آله) و ایجاد فرقه در مکتب اصیل شیعه قصد منحرف کردن این جریان الهی را دارند. به‌طوری که در کتاب‌ها و فیلم‌های خود جریان ظهور را وارونه جلوه داده و غرب را منجی بشریت معرفی می‌کنند. قرآن کریم می‌فرماید: «يُرِيدُونَ لِيُطْفِؤُوا نُورَ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ وَلَوْ كَرِهَ الْكَافِرُونَ»[5] می‌خواهند نور خدا را به دهان‌هایشان خاموش کنند ولی خدا کامل‌کننده نورخویش است، اگر چه کافران را ناخوش آيد.

پی‌نوشت:

[1] . علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج ۵۱،بیروت: نشر داراحیاء التراث العربی، ص ۷۴.
[2] . لطف‌الله صافی گلپایگانی، منتخب‌الأثر، ج۱، قم: نشر سیده معصومه،۱۳۷۷، ص ۱۷۱.
[3] . علامه مجلسی، بحارالأنوار، ج ۵۲،بیروت: نشر داراحیاء التراث العربی، ص ۳۳۲.
[4] . مجتبی تونه‌ای، الفبای مهدویت، قم: نشر میراث ماندگار، ۱۳۸۹، ص ۳۹.
[5] . سوره صف آیه ۸.

جهت مطالعه بنگرید به: مجتبی تونه‌ای، الفبای مهدویت...