پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ متأسفانه عزاداری‌های ما دچار آسیب‌هایی شده است، بارها در رسانه‌های اجتماعی قسمتی از این آسیب‌ها دیده می‌شود، دیدن این آسیب‌ها فرصت خوبی برای سوء استفاده وهابیون و دشمنان اسلام است. به طوری که بارها مشاهده شده است که تصویری از این آفات در سایت‌های مخالفین شیعه گذاشته می‌شود و بعد برای افتخار به مکتب خود می‌گویند: «بنگرید مذهب شیعه را». در این نوشتار کوتاه به موضوع آسیب شناسی عزاداری می‌پردازیم.

1- رقابت بین هیأت‌ها و گروه‌های عزادار؛ در برگزاری عزاداری نباید رقابت منفی و مخالف با اصول وجود داشته باشد، باید عزاداری‌ها صادقانه، بی‌ریا و به دور از معصیت و گناه برگزار گردد.
2- وارد کردن خرافات و امور باطل در عزاداری؛ نباید اجازه داد که اموری مثل قمه زنی، قفل‌زنی و خود را تشبیه به سگ کردن و... را جزئی از عزاداری کرد.
3- فراهم آوردن آزار و اذيت‏‌هايى براى ديگران، مانند صداى بلندگوها و بسته شدن خيابان‏‌ها.
4- استفاده از اشعار و موسيقى‏‌هايى كه در شأن عزادارى حسينى نيست و گاهى ممكن است خلاف شرع باشد.
5- صرفاً به مصیبت‌های اهل بیت پرداختن؛ آیا به راستی تمام واقعیت کربلا همین بود که دستان ابالفضل(علیه السلام) را بریدند و گلوی حسین را دریدند و...؟ مجالس عزاداری باید جایگاهی برای نشر معارف دین باشد، متأسفانه در بعضی از مکان‌ها فقط به جنبه مظلومیت امام حسین(علیه السلام) نگاه می‌کنند و از ذکر بقیه مسائل دینی غافلند.
6- تكرارى بودن محتوا وشيوه‏‌هاى جارى، مانند سخنرانى‏‌ها و اشعار.
7- ساختن يا استفاده كردن از روضه و مطالبى كه مستند نيست، اما تأثر عاطفى ايجاد مى‏‌كند. شهید مطهری (رضوان الله علیه) در کتاب حماسه حسینی چنین می‌فرماید: «شما بايد روضه راست را بشنويد و معارف و سطح فكرتان بالا بيايد، به طورى كه اگر در يك كلمه روحتان اهتزاز پيدا كرد، يعنى با روح حسين بن على هماهنگى كرد، و اشک ولو ذره‌‏اى، ولو به قدر بال مگس [جارى شد،] اگر يك چنين اشكى در حالت هماهنگى روح شما با حسين بن على از چشم شما بيرون بيايد، واقعاً مقام بزرگى براى شماست. اما اشكى كه از راه قصّابى كردن بخواهد از چشم شما بيايد، اگر يك دريا هم باشد ارزش ندارد. "داد بكشيد" يعنى چه؟ چرا داد بكشيد؟!».[1]
8- ائمه را تا حد خدایی بالا بردن؛ متأسفانه بعضی از جاهلان، ائمه را در عزاداری تا حد خدایی بالا می‌برند (عباراتی مثل لا اله الّا حسین و...) این اعمال مخالف با دستورات دینی است و ائمه هرگز راضی به این‌ها نیستند.
9- طول دادن مراسم عزاداری تا دیر وقت. عزاداری ها نباید به نماز ضربه بزند چرا كه تمام عزاداری ها یك طرف و نماز در طرف دیگر است. بله به راستی كه نماز به قدری اهمیت داشت که امام حسین (علیه السلام) در ظهر عاشورا نماز را ترک نکرد. از آیت الله خامنه ای سؤالی در این زمینه شده است که اگر بعضی واجبات از مکلف به سبب شرکت در مجالس عزاداری فوت شود، مثلاً نماز صبح قضا شود، آیا بهتر است بعد از این در این مجالس شرکت نکند یا اینکه شرکت نکردن او باعث دوری از اهل‌بیت(علیهم السلام) می‌شود؟ ایشان پاسخ دادند: «بدیهی است که نماز واجب، مقدم بر فضیلت شرکت در مجالس عزاداری اهل‌بیت است و ترک نماز و فوت آن به بهانۀ شرکت در عزاداری حضرت امام‌ حسین(علیه السلام) جایز نیست. ولی شرکت در عزاداری به‌گونه‌ای که مزاحم نماز نباشد، ممکن و از مستحبات مؤکد است».[2]
10- بلند گریه کردن زنان با حضور نامحرمان و اطفال؛ متأسفانه در بعضی از مکان‌ها مشاهده می شود که زن ها با صدای بلند گریه می‌کنند و ضجّه می‌زنند، این کار علاوه بر این که در مقابل نامحرم خالی از اشکال نیست، موجب ترس اطفال و کودکان هم می‌شود. از آیت الله خامنه‌ای در این باره این طور سوال شده است که اگر نامحرم صدای نوحه‌خوانی یا گریه یا ناله زدن زنان را بشنود اشکال دارد؟ ایشان پاسخ دادند: «اگر موجب جلب توجه نامحرم باشد یا مفسده‌ای بر آن مترتب باشد اشکال دارد. اما اگر در آن حد نباشد، به نظر حضرت آقا حرام نیست، اما شایسته هم نیست که صدای گریه و ناله و ضجه و عزاداری خانم‌ها را مردان نامحرم بشنوند».[3]

منابع:

[1]. استاد مطهری، مجموعه آثار شهید مطهری،ج 17 ص 72، انتشارات صدرا
[2]. بنگرید به «استفتائات مراسم عزاداری»
[3]. بنگرید به «استفتائات مراسم عزاداری»