پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ از دیگر شبهاتی که پیروان وهابیت در مبحث اولیاء به شیعه وارد می‌کنند این شبهه می‌باشد که آیا سوگند دادن خدا به مقام اولیا، به این نحو که مقامات انبیا و اولیا را در نظر گرفته و خدا را به شایستگی‌‍‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آنان، سوگند می‌دهند، شرک نیست؟

پاسخ:

قسم دادن خداوند به مقام اولیا نمی‌تواند شرک باشد. زیرا ملاک و مقیاس شرکت آن است که انسان موجودی دیگر را در عبادت با خدا شریک بگرداند. اما آیا قسم دادن خداوند بر مقام اولیاء و انسان‌های صالح شریک قرار دادن آنها در امر مربوط به خداست. و دیگر اینکه مصادیق سوگند به غیر خدا در قرآن به وفور یافت می‌شود. در قرآن حتی قسم به جان پیغمبر هم دیده می‌شود.

« لعمرک إنّهم لغی سکرتهم یعمهون ».[ حجر / 72 ] « ( ای محمد ) به جان تو قسم که این مردم دنیا همیشه مست شهوات نفسانی و به حیرت و غفلت و گمراهی خواهند بود ».

همچنینن با مراجعه به آیات و روایات روشن می‌شود که این نوع حقوق بندگان بر خدا، یک امر رایج در کتاب و سنت است. مقصود از این که می‌گویند کسی بر خدا حقی ندارد، این است که هیچ کس بالذات بر خدا حقی ندارد، ولی این مانع از آن نیست که خدا از روی تفضل و بزرگواری، افرادی را ذی حق معرفی کند، و حتی از آنان وام بخواهد و بگوید: « من ذا الّذی یقرض الله قرضا حسنا ».[ حدید / 11 ] « کیست که به خدا وام نیکو بدهد ».

از طرفی مقصود از حق در این تعبیرها، همان منزلت و مقام والایی است که آنها نزد خدا دارند، و اگر هم این منزلت، حق شمرده شود، حقی است که خدا به آنان داده است و این مطلب، عین توحید است، زیرا خدا در برخی از موارد، بندۀ خود را ذی حق و خود را بدهکار معرفی می‌کند، مثلا می‌فرماید:

« کان حقّا علینا نصر المومنین ».[ روم / 47 ] « یاری کردن افراد مؤمن حقی است بر ما ».

در حدیث نبوی وارد شده است که فرمود:

« حق علی الله عون من نکح التماس العفاف ممّا حرّم الله ».[1] « بر خداست که به کسی که به خاطر حفظ عفت، ازدواج کرده، کمک کند ».

پیامبر گرامی ( صلی الله علیه و آله و سلم ) هنگام دفن فاطمۀ بنت اسد در حق او چنین دعا کرد:

« اللّهم اغفر فاطمه بنت أسد و وسّع علیها مدخلها بحقّ نبیّک و الأنبیاء الّذی من قبلی ».[2] « خدایا مادرم فاطمه بنت اسد را ببخش و جایگاه او را گسترش بده، به حق پیامبرت و پیامبرانی که پیش از من بودند ».

در صحیفۀ سجادیه و دعاهایی که از ائمه اهل‌بیت به ما رسیده است، این نوع سوگند دادن به فراوانی از آنان نقل شده است، علاقه‌مندان می‌توانند به آنها مراجعه فرمایند.

منابع:

[1]. سیوطی، جامع الصغیر، ص 33.
[2]. مستدرک حاکم: 3 / 108.