سلام گرامی ؛ مطمئناً اگر ارتش ایران با قوای همیشگی اش می جنگید ، عرب هیچ گاه نمیتوانست بر آن پیروز شود. اما نارضایتی به قدری زیاد بود که بسیار حاضر به جنگیدن علیه عربان نشدند. حتی بسیاری نیز همانند سیاه اسواری و نظامیان تحت امر او به ارتش عرب ملحق شدند و در راه ساقط کردن ساسانیان کوشیدند. حتی یزدگرد سوم در مسیر فرار نه تنها از حمایت مردم برخوردار نشد، بلکه خود به دست یک آسیابان کشته شد. خستگی مردم از دین زرتشتی هم نشانه اش این است که عرب در فتح ایران به مردم اجازه میداد که که جزیه دهند و بر دین خود باقی بمانند، جزیه هم به اندازه مالیات عصر ساسانی یا حتی کمتر بود. اما بسیاری در همان ابتدای کار اسلام را برگزیدند. درباره سقوط صفوی پرسشی جالب مطرح کردید. مطمئناً در سقوط صفوی مردمانی بسیار از این حکومت زده و دلگیر بودند. وگرنه ممکن نبود که عده ای از افغانان آن حکومت را ساقط کنند. مسئله صفویان و افغانها مذهبی نبود بلکه سیاسی و اجتماعی بود. و بی عرضگی شاه صفوی.