پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ عرفان کاذب جنس قلابی و ساختگی عرفان اصیل است که آثار و نتایج آن‌را ندارد. جنس بدلی که فقط شباهتی ظاهری به جنس اصلی دارد. در این نوع از معنویت‌ها ممکن است توهم و پنداری وجود داشته باشد که انسان فریب بخورد. این توهم‌ها و نتایج بدست آمده از طریق تهذیب نفس نیست بلکه و معمولا از روش‌های نادرست و نامشروع بدست می‌آیند. مثلا با استفاده از مواد مخدر و تمرین‌های اشتباه ریاضت‌هایی پیدا کند. همچنین این احوالات تأثیر منفی داشته و تأثیری سازنده بر انسان و شخصیت او ندارد. این‌گونه گرایش‌ها فقط برای اهداف نفسانی، دنیوی، شهرت، شهوت و ثروت تاسیس می‌شوند. نتیجه‌ی این فریب‌کاری، اختلالات شخصیتی، روحی، روانی و جسمی خواهد شد.
اما در مقابل عرفان اسلامی که سرچشمه‌ی آن وحی و نصوص دینی است طریقتی برای تعالی و رشد معنوی انسان‌هاست. راه‌هایی که خود خالق برای مخلوق خود ترسیم کرده است. هیچ‌گونه ضرری به انسان نخواهد رساند. این معنویت که نتیجه حکم‌های عقل و نصوص است زندگی انسان را سرشار از رشد و بالندگی معنوی خواهد کرد.
معنویت‌های نوظهور زیادی در سال‌های گذشته در جوامع اسلامی ظهور و بروز پیدا کرده است. این معنویت‌ها که در کشورهای اسلامی ترویج یافته با هدف‌هایی بعضا تخریب‌گرانه و امنیتی نیز وارد کشور می‌شوند. این نوع تفکرهای گمراه‌گر برای لطمه زدن به بنیان‌های اعتقادی و فرهنگی مردم و نیز جوانان وارد می‌شوند تا بتوانند آن عرفان و معنویت اصیل را که در بین مردم است کم‌رنگ کنند.
یکی از آیین‌های معنوی که بسیار در کشورهای اسلامی گسترش پیدا کرده است یوگا است. هراز چندگاهی در خبرها می‌شنویم که مراکز یوگا یا لیگ‌های یوکا در کشورهای اسلامی مثل افغانستان، عراق، فلسطین، ترکیه و غیره آغاز بکار کرده است. این مراکز که با هدف آرامش بدن و ذهن بعضا ترویج می‌شوند در ابتدا این‌گونه القا می‌شود که صرفا یک ورزش است. اما وقتی به ادامه کار نگاهی می‌ادازیم عینا آیین یوگا پی‌گیری می‌شود و اذکار کفرآمیز نیز در این حرکات ذکر می‌شود.
اساسا اساتید یوگا نیز بارها در کلامشان از آیین معنوی بودن این طریقت صحبت کرده‌اند؛ «با تمرينات جسمی و ذهنی و ديگر آموزه‏‌های يوگا می‌توان به خويشتن خويش رسيد و در نهايت به سعادت ابدی دست يافت.»[1]

پی‌نوشت:

[1]. مجله یوگا، ماهنامه دانش یوگا، شماره 50، ص 71.