پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در فضای مجازی مطلبی درباره‌ی عقیده‌ صوفیان به پلورالیسم دینی نوشته شده بود، که اینان قائلند بر اینکه همه ادیان و مذاهب یکسان بوده و هیچ یک بر دیگری برتری ندارد، که یک صوفی در جواب آن نوشت این عقیده، احترام به همه‌ی مذاهب و ادیان است و هر کسی می‌تواند آزادانه هر دین یا مذهبی را انتخاب کند.
گفتم: این چه عقیده‌ای است که در قرآن هم یافت نمی‌شود، شما با اینکه خودتان را مسلمان و شیعه می‌ دانید اما کاملا مخالف عقیده‌ی خداوند متعال و پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله) عمل می‌کنید.
آن صوفی گفت: خداوند هم در قرآن، احترام به افراد را سفارش کرده که نسبت به دوست و دشمن، احترام گذاشته و از ظلم نسبت به آنان، ما را برحذر کرده است.
گفتم: بله احترام به دیگران هم در قرآن و هم در سیره‌ی ائمه‌ی معصومین (علیهم‌السلام) بسیار سفارش شده است، اما این احترام مربوط به خود فرد است که مسلمان و غیرمسلمان در این امر یکسانند، نه اینکه عقاید تمام ادیان و مذاهب را یکسان و به یک چشم ببینیم.
صوفی گفت: ما معتقدیم همه ادیان و مذاهب آیینه‌ی خدا هستند و شما این را درک نمی‌کنید. چون «از نظر صوفی دیانت اسلام با بت پرستی یکسان است و کعبه و میخانه و صمد و صنم یکی است، صوفی پخته هیچ وقت ناظر به این نیست که انسان پیرو چه مذهبی باشد یا صورت عبادت چیست؟ زیرا به عقیده او مسجد واقعی صاف و پاک است و خدا را فقط در قلب پاک باید پرستش کرد.»[1]
گفتم: اینکه تمام ادیان را برحق و یکسان بدانیم وهیچ مذهب و دینی را بر غیر خود ترجیح ندهیم عین مخالفت با قرآن است. آیات زیادی درباره جنگ با کافران و برائت از مشرکین آمده است که کاملا این عقیده شما را رد می‌کند، چون باید در مقابل ظلم و ستم ایستاد و نباید گروهی که کافر و ظالم هستند را همانند مسلمانان ببینیم.
از جمله آیاتی که دستور به مبارزه با کفر و جهاد در برابر کافران و ظالمان و مستکبران می‌دهد آیه193 سوره بقره است که خداوند متعال فرمود: «وَقَاتِلُوهُمْ حَتَّى لَا تَکونَ فِتْنَةٌ وَیکونَ الدِّینُ لِلَّهِ فَإِنِ انْتَهَوْا فَلَا عُدْوَانَ إِلَّا عَلَى الظَّالِمِینَ‏[بقره/ 193] و با آنها پیکار کنید! تا فتنه (و بت پرستی و سلب آزادی از مردم،) باقی نماند، و دین، مخصوص خدا گردد، پس اگر (از روش نادرست خود) دست برداشتند، (مزاحم آنها نشوید! زیرا) تعدی جز بر ستمکاران روا نیست.»
قرآن سفارش می‌کند که با انسان زورگو باید مقابله کرد و با آنها جنگید و اگر صلح پذیر باشند با آنها مهربان باشیم. « مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَى الْكُفَّارِ رُحَمَاءُ بَيْنَهُمْ [فتح/29] محمد صلی الله علیه وآله فرستاده خداست و كسانى كه با او هستند در برابر كفار سر سخت و در ميان خود مهربانند.»
این آیه و آیات دیگر درباره‌ی جهاد با ظالمین و مستکبرین، کاملا این عقیده شما صوفیان را رد می‌کند که نباید تمام مذاهب و ادیان را یکسان دانست.

پی‌نوشت
غنی قاسم، تاریخ تصوف، زوار، تهران، 1389، ص 426.