دستبرد قشیری به موقوفات خانقاه!

  • 1396/09/12 - 11:09
انحرافات ایجاد خانقاه از مزایایی که صوفیه برای آن در نظر داشتند خیلی بیشتر بود. علاوه بر انحرافات عقیدتی که دامان عموم صوفیان را گرفته بود، برخی از انحرافات مخصوص خواص و بزرگان صوفیه شد. از جمله انحرافات بزرگان صوفیه در رابطه با خانقاه، دست‌اندازی به موقوفات خانقاه‌ها و استفاده‌های ناروا از آن است.

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب- همانطور که اهل شریعت به خاطر اهمیت مسجد برای آن موقوفاتی در نظر می‌گرفتند، صوفیان نیز برای خانقاه موقوفاتی در نظر داشتند تا با صَرف آنها امورات خانقاه را بگذرانند. «با افزایش درآمد موقوفات خانقاه، سودجویی و بهره برداری شیخ، خادمان و پیرامونیانِ ایشان از درآمد خانقاه افزایش یافت و درگیری میان آنها بالا گرفت. نمونه از دستبرد بزرگان صوفیه به درآمد خانقاه‌ها پیغام شیخ ابوسعید ابوالخیر به ابوالقاسم قشیری پیرامون دستبرد او به اوقاف خانقاهش است.»[اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، ج 1، ص 280] این سروده حافظ اشاره به فساد درآمد اوقاف خانقاه است:
فقیه مدرسه دی مست بود و فتوا داد
که می حرام ولی به ز مال اوقاف است. [دیوان حافظ، غزل شماره 44]

بنابراین تاسیس خانقاه نه تنها زمینه انحرافات عقیدتی صوفیه را فراهم کرد، بلکه زمینه انحراف عملی ایشان را نیز رقم زد. این در حالی است که انحرافات صوفیه از سطح عوام به خواص کشیده شد و بزرگان صوفیه دچار انحرافات ذکر شده گردیدند.

پی‌نوشت:
کسروی احمد، صوفیگری، به کوشش امینی محمد، شرکت کتاب، تهران، 1393، ص 29 به نقل از: محمد بن منور، اسرار التوحید فی مقامات الشیخ ابی سعید، به کوشش شفیعی کدکنی، آگاه، تهران، 1376، ج 1، ص 280

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.