پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از دلایل مورد استناد مدعی یمانی، استناد به خواب است. سیره علمای قدیم و جدید در اثبات حقانیت ادعاهای مختلف در بحث اصول و فروع نشان از آن دارد که این گونه استنادات هیچ جایگاهی در اسلام ناب محمدی ندارد و تاکنون در مسلک عامه و خاصه از آن استفاده نشده است. علما و بزرگان اسلام ناب محمدی با توجه به چهار اصل «قرآن، سنت، عقل و اجماع»[1] بر حجیت موضوعی نظر می‌دادند و این موضوع بیانگر آن است که استناد به خواب نه تنها حجیت ندارد بلکه جزو هیچ کدام از موارد حجیت نیست و نمی‌توان از آن برای چنین امر مهمی استفاده کرد.
مدعی یمانی برای فرار از این موضوع به یکی از آیات قرآن استناد می‌کند تا به خیال خودش ثابت کند طریقی که پیش رو دارد، برگرفته از قرآن است و جزو ادعای مدعیان دروغین شمرده نمی‌شود! آن آیه چنین است: «وَ إِذ أوحَیتُ إِلَی الحَوَارِیینَ أن آمِنُوا بِی وَ بِرَسُولِی قَالُوا آمَنّا وَ اشهَد بِأنّنا مُسلِمُون. [مائده/111] و یاد کن هنگامی که به حواریین وحی کردیم که به من و فرستاده‌ام ایمان آرید، گفتند: ایمان آوردیم؛ خدایا گواه باش که ما تسلیم امر توایم.» طبق ادعای مدعی یمانی در این جا خداوند برای شناخت حضرت عیسی(علیه السلام) به حواریون وحی کرد و مراد از وحی در این آیه همان خواب است که خداوند از طریق خواب حقانیت ادعای حضرت مسیح (علیه السلام) را به حواریون ثابت کرد و همین موضوع باعث شد حواریون به حضرت عیسی (علیه السلام) ایمان بیاورند.
بدون شک در اسلام ناب محمدی خواب حجت ندارد و نه تکلیفی را ایجاد می‌کند و نه حقی را سلب می‌کند هرچند ممکن است از طریق خواب برای انسان حقایقی کشف یا چیزی در آینده پیش‌بینی شود ولی به صرف دیدن خواب، ادعای امثال مدعی یمانی قابل اثبات نیست. امام صادق(علیه السلام) در این باره می‌فرماید: «دین خداوند برتر از آن است که در خواب دیده ‌شود.»[2]
در جامعه امروزی باتوجه به ضعف معنویت یا عدم آگاهی دینی یکی از اشکالات اساسی بعضی از مردم، اهمیت دادن بیش از حد به خواب است که این موضوع باعث اتهام به خرافه‌پرستی و انحراف شدید افراد می‌شود. یکی از استادان دانشگاه بغداد در کتابی که درباره خواب و رویاء منتشر کرده در این باره می‌گوید: «شیعیان در بسیاری موارد، قبور امامزادگان و ائمه خود را از طریق رؤیا مشخص می‌کنند.»[3] اعتراف این استاد دانشگاه به جو حاکم به مردم عراق نشان‌گر سوء استفاده این مدعی دروغین از این موضوع است. متاسفانه مدعی یمانی با سوء استفاده و شناختی که از مردم عراق دارد خواب را مهرتایید ادعای دروغین خود کرده تا از این طریق موفق شود تعداد زیادی را به خود جذب کند. البته آیت الله مکارم شیرازی نسبت به خطرات این موضوع هشدار دادند: «اخیراً با استناد به برخی خواب‌ها امامزاده‌سازی در بعضی جاها معمول شده است که مثلاً فلان امامزاده در فلان منطقه مدفون است یا این که نیاز به آب و غذا دارد و هر کسی با این امور مخالفت کند، به بلا گرفتار می‌شود.»[4]
لازم به ذکر است استفاده مدعی یمانی و پیروان آن از آیه 111 سوره مائده طبق نظر مفسرین به راحتی رد می‌شود و بطلان این ادعا ثابت می‌شود زیرا در این آیه مراد از وحی «الهام قلبی و ایجاد اراده است.»[5] برای اثبات این ادعا کافیست به آیات دیگر قرآن مراجعه کرد. آن جا که خداوند متعال برای زنبور عسل از کلمه وحی استفاده کرده است. «وَ أوحی رَبُّکَ إِلَی النَّحلِ. [نحل/68] و پروردگار تو، به زنبور عسل، وحی (الهام غریزی) نمود.» در نتیجه مراد از وحی القای مطلب با استفاده از نشانه‌های الهی است و در آیه مراد این است که «با توجه به معجزات عیسی (علیه‌السلام)، ایمان به خدا و رسولش را القاء نمودیم.»[6]

پی‌نوشت:

[1]. شهابی، محمود، قریرات اصول، ص 121 – 122، تهران، چاپخانه حاج محمد علی علمی‏، چاپ هفتم‏، 1321ش‏؛ فاضل لنکرانی، محمد، إیضاح الکفایة، ج ‏5، ص 227 – 234، قم، نشر نوح‏، چاپ پنجم‏، 1385ش‏.
[2]. علامه مجلسی،بحارالانوار،انتشارات اسلامی،سال انتشار1375، ج61، ص237.
[3]. علی زندیه عبدالله، مترجم محمد رضا رضوان طلب،رؤیا از نظر دین و روانشناسی،انتشارات قائمیه،سال نشر1379، ص130.
[4]. سایت تحلیلی خبری عصر ایران، کد خبر 100946.
[5]. التبیان فی تفسیر القرآن، شیخ طوسی، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا، ج4، ص 58.
[6]. همان، ج4، ص 58.