پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ هر پیامبری به آمدن پیامبر بعد از خود، خبر داده است. مسلمانان عقیده دارند که پیامبران گذشته به آمدن نبی مکرم اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) بشارت داده‌اند. همچنین شیعیان با توجه به اشارات موجود در قرآن و احادیث ائمه معصومین (علیهم السلام)، عقیده دارند که انبیاء قبل از پیامبر اسلام به‌خاطر اقرار بر ولایت امیرالمؤمنین (علیه السلام)، به نبوت مبعوث شدند. احادیثی در منابع شیعی و اهل‌سنت وارد شده است، که می فرماید: خداوند از پیامبران گذشته درباره ولایت امیر المؤمنین (علیه السلام) پیمان گرفته است.
این اعتقاد و باور شیعه ریشه در آیات قرآن دارد. یکی از این آیات، آیه 45 سوره مبارکه زخرف است.
حاکم نیشابوری و برخی دیگر از علمای اهل‌سنت مانند گنجی شافعی و جوینی و حاکم حسکانی و ابن‌عساکر در کتب خود، در ذیل این آیه، روایتی از ابن‌مسعود نقل کرده‌اند که گفته است: «عن رسول الله قال: أتاني مَلَكٌ فَقال يا مُحمَّد وَاسأل مَن أرسَلنا مِن قَبلِكَ مِن رُسُلِنا عَلى ما بَعثُوا. قُلتُ عَلى ما بَعَثُوا؟ قالَ على وِلايَتِكَ وَ وِلايَة عَلي بنِ أبي طالِب.[1] از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) روايت شده است، که فرمود: فرشته‌ای نزد من آمد و گفت ای محمد از فرستادگان قبل از خودت بپرس، که به چه شرطی فرستاده شده‌اند؟ پرسيدم به چه شرطی فرستاده شده‌اند؟ پاسخ داد: بر ولايت تو و ولايت علی بن ابی‌طالب.»
قندوزی روایتی دیگر در کتاب خود از ابن‌مسعود نقل می‌کند. «قال ابن‌مسعود: قال رسول‌الله لما عَرَج بي إلى السَّماء إنتَهى بي السِّير مَع َجِبرَئيل إلى السَّماءِ الرّابِعَة فَرَأيتُ بَيتاً مِن ياقوتِ أحمَر فقالَ جِبرَئيل: هذا البَيتُ المَعمُور، قُم يا مُحَمَّد فَصَلّ إليه. قالَ النَّبي: جَمَع اللهُ النَّبيينَ فَصفوا وَرائي صَفاً، فَصَلَّيتُ بِهِم، فلمّا سَلَّمتُ أتاني آتٍ مِن عِندِ رَبّى فَقال: يا مُحَمَّد رَبُّكَ يُقرِئُكَ السَّلام وَ يَقوُل لَكَ: سَلِ الرُّسُل عَلى ماذا أرسَلَهُم مِن قَبلِكَ؟ فَقلتُ: مَعاشِرَ الرُّسُل عَلى ماذا بَعثَكُم رَبّى قَبلي؟ فقالَتِ الرُّسُل: عَن نُبُوَّتِكَ وَ وِلايَة عَلي بنِ أبي‌طالب. وَ هُوَ قوله تعالى: وَ سئَل مَن أَرسَلنا مِن قَبلِکَ مِن رُسُلِنا.[2] پیامبر فرمود: وقتی که به آسمان عروج کردم و به انتهای آسمان چهارم رسیدم، خانه‌ای از یاقوت سرخ دیدم. جبرئیل به من گفت که این بیت معمور است و به‌سویش نماز بخوان. سپس خداوند انبیاء را جمع کرد و پشت سرم نماز خواندند. بعد از سلام نماز ملکی نزد من آمد و گفت: یا محمد! پروردگارت سلامت می‌رساند و می‌گوید که از انبیاء قبل از خودت بپرس، که به چه چیزی مبعوث شدند؟ سپس من گفتم: ای پیامبران الهی! خداوند شما را قبل از من، به چه چیزی مبعوث کرده است؟ همگی گفتند: به نبوت تو و ولایت علی بن ابی‌طالب(علیه السلام). و این همان قول خداوند است که فرمود: (وَ سئَل مَن أَرسَلنا مِن قَبلِکَ مِن رُسُلِنا).»

پی‌نوشت:

[1]. معرفة علوم الحديث، حاكم النيسابوری، مکتبة المعارف، ریاض: ص96
کفایة الطالب، گنجی شافعی، مجمع احیاء الثقافة الاسلامیة، قم: ص75
فرائد السمطین، جوینی، مؤسسة المحمودی، بیروت: ج1، ص81، ح82
شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج2، ص222، ح855
تاریخ مدینة دمشق، ابن‌عساکر، دارالکتب العلمیة، بیروت: ج2، ص97
[2]. ینابیع المودة، قندوزی، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص243، ح19

نویسنده: محمد یاسر بیانی