پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ ترجمه لغوی فنگ‌شویی، باد و آب است و مفهوم آن این است که هر آنچه در پیرامون ماست از انرژی فعال به‌وجود آمده است. حتی اشیای بی‌جان مانند صندلی، میز یا ساختمان دارای انرژی سیال هستند.
فنگ‌شویی هنر و علم زندگی متعادل و هماهنگ بین انسان و طبیعت پیرامون ماست و مبدأ آن در تعالیم تائوئیسم نهفته است.
فنگ‌شویی به نظامی از قوانین کهن چین تعلق دارد. از هزاران سال پیش چینی‌ها خانه‌های خود را به کمک آن «مکانی برای خوشبختی» می‌ساختند و می‌آراستند. تا چندی پیش فنگ‌شویی تنها در جنوب آسیا و بیشتر در هنگ‌کنگ، ژاپن، تایوان، کره، تایلند، سنگاپور و مالزی رواج داشت. به‌طور مثال، هنگ‌کنگ در معماری کاملاً تحت تأثیر فنگ‌شویی بوده است، چنان‌که نود درصد خانه‌ها و حتی ساختمان‌های بلند با بهره‌گیری از قواعد فنگ‌شویی ساخته ‌شده‌اند. امروزه در اروپا نیز بسیاری از مردم برای ساخت و به‌ویژه طراحی اتاق‌های کارشان از روش فنگ‌شویی بهره‌ می‌گیرند یا طراحی آن را به متخصصان فنگ‌شویی می‌سپارند. خانه‌ها، آپارتمان‌ها و دفاتری هم که قبلاً ساخته‌ شده‌اند توسط مشاوران فنگ‌شویی چنان مرتب می‌شوند که نوید بخش خوشبختی باشند.
در سالیان اخیر فنگ‌شویی در دنیای غرب شناخته شده است.
هم اکنون تعداد زیادی مدارس ویژه فنگ‌شویی که اساتید مجربی در آنجا تدریس می‌کنند تأسیس شده است.
برخلاف دنیای غرب که ماده را نقطه‌ی مرکزی همه‌چیز می‌داند، از دیدگاه چین باستان انرژی و قدرت زندگی نقش تعیین کننده‌ای داشته و دارد. این نظریه در تمام انواع سبک‌های فنگ‌شویی یکسان است، در تمام سبک‌ها انرژی «چی» در نقطه مرکزی قرار گرفته است. این انرژی در جهان هستی و کائنات جریان می‌یابد و تمام موجودات جاندار و بی‌جان را به یکدیگر مرتبط می‌سازد.
در ترمینولوژی (اصطلاح‌شناسی) غرب لغتی معادل انرژی چی وجود ندارد. اغلب آن را اتمسفر، محیط و فضا، انرژی، قدرت حیات، انرژی زندگی یا روح ترجمه می‌کنند. چی در بدن انسان‌ها، جانداران، گیاهان و در ساختمان‌ها جریان دارد. چی هم به طرف خارج و هم به درون بدن جریان دارد. هر انسان، حیوان، گیاه و ساختمانی چی منحصر به فرد خود را دارد که همیشه با چی محیط پیرامون خود درهم می‌آمیزد.
بنابراین، هر یک از ما نه تنها با محیط پیرامون خود بلکه در نهایت با تمام جهان هستی و کائنات در ارتباط قرار می‌گیریم.
انرژی چی که در به درون ما و از درون بدن ما به بیرون جریان می‌یابد، به محیط، احساسات و عواطف درونی و همچنین به وضع روحی و جسمی ما بستگی دارد. چی از میان ساختمان‌ها جریان می‌یابد و از درها و پنجره‌ها به ساختمان داخل و از آن خارج می‌شود، حتی کمی به مواد سختی مانند دیوار نیز نفوذ می‌کند. بنابراین، فرم ساختمان، وضعیت درها و پنجره‌ها و به‌خصوص نوع مواد مصرفی در سازه ساختمان می‌تواند جریان انرژی چی را تغییر دهد.
چون تمام سیارات و کائنات، چی تولید می‌کنند (قدرت آسمان) و همچنین انرژی زمین به طرف کائنات جریان می‌یابد. الگوی جریان چی هر ساعت دچار دگرگونی می‌شود. بزرگ‌ترین هدف فنگ‌شویی یافتن مکانی است که سلامت روحی و جسمی و به‌طورکلی زندگی ما در آن از انرژی چی به‌طور مثبت تأثیر پذیرد.
ایده‌آل آن است که این انرژی همچون رودخانه‌ی کوچکی از خانه‌ی ما عبور کند، به هیچ‌وجه نباید راه آن را مسدود کنیم یا جریان آن را تسریع سازیم. برخی از عوامل ممکن است باعث جریان نامناسب چی در خانه یا آپارتمان شما شوند و سلامت شما را به مخاطره بیندازند. برخی از مواد به‌خصوص مواد مصنوعی انرژی چی منفی منتشر می‌کنند. همچنین نورهای مصنوعی، تأسیسات تهویه متبوع، کامپیوتر، تلفن‌های بی‌سیم انرژی چی مصنوعی دارند و ممکن است مانع جریان چی مثبت در خانه شوند. تاریکی، بی‌نظمی، گردوخاک و رطوبت نیز باعث توقف جریان چی می‌شوند.
طبق تعلیمات فنگ‌شویی این عوامل ابتدا باعث اختلال در سلامت و سپس رکود شخصی می‌شوند. اگر جریان چی بسیار شدید باشد ممکن است باعث برهم‌خوردن تعادل شود. جریان چی شدید می‌تواند انرژی چی درونی ما را دفع کند، در این صورت، ناآرام، شکاک و عصبانی خواهیم بود. در آپارتمان‌ها و خانه‌هایی که دارای گوشه‌ها و زوایای تیزی هستند جریان چی شروع به چرخیدن می‌کند و همانند گرداب چرخش‌های تندی را پدید می‌آورد که آن را چی برنده و مخرب می‌نامند. این امر باعث چرخش انرژی چی درونی ما نیز می‌گردد. بنابراین، تعادل خود را از دست می‌دهیم و ممکن است بیمار شویم. فنگ‌شویی از جریان چی منفی ممانعت می‌کند.[1]
در فنگ‌شویی در خصوص نشان دادن نحوه درست تقسیم انرژی از نمادهای مخصوصی استفاده می‌کنند که عبارت‌اند از: «اژدها» سمبل انرژی «ینگ» و نشانه عنصر چوب و فصل بهار است و انرژی آن در سمت شرق یا سمت راست بنا قرار می‌گیرد. در مقابل اژدها، «ببر» دارای انرژی «یین» است و نشانه عنصر فلز. «لاک‌پشت» نیز نشان ثبات و استحکام قسمت پشتی زمین و بناست. «ققنوس سرخ» نیز در مقابل لاک‌پشت، حیوانی افسانه‌ای بسیار فعال و همیشه در حال حرکت و پرواز، به‌عنوان سمبل آسایش مادی در زندگی است. درنا: سمبل عمر طولانی است. اردک مندارین: نوعی اردک رسمی چینی است، این اردک نشانه‌ای از شادی و خوشبختی در زندگی زناشویی است، نیروی «چی» ایجاد می‌کند که باعث می‌شود زوجین از پس هر مشکلی بر بیایند.
نماد دو ماهی: نشانه دور کردن نیروهای شیطانی است و برای دفع بلا یا چشم‌زخم مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما آیا مجسمه‌های فنگ‌شویی واقعاً از پس انجام چنین کارهایی بر می‌آیند؟ فنگ‌شویی علم نیست، بلکه یک تطبیقی برای رویکردهای جهان و پدیده‌هایی که در جهان و نحوه ارتباط‌‌شان با همدیگر است، فنگ‌شویی تفسیری از جهان، زندگی و جایگاه انسان در عالم و بعد مادی را مدنظر قرار می‌دهد و با قدمتی چندین هزارساله جز باورهای چینی است، لذا دین نیست.
در خصوص صحت یا سقم فنگ‌شویی باید بررسی علمی و تجربی انجام شود، در گام اول اگر این کاربری و توصیه‌های عملی تائید شد، در گام دوم آن باید دید تفاسیری که از آن ارائه می‌شود، صحیح است یا نه، هرچند که تاکنون ازنظر علمی فنگ‌شویی ثابت نشده است.
توجه به این نکته که فنگ‌شویی آرام‌آرام در محیط اجتماعی و اعتقادی مردم دام می‌گستراند و محققان دینی باید با معرفی صحیح آن به مردم در پیشگیری هر چه بیشتر آن کوشا باشند، چرا که فراروی فنگ‌شویی چیزی جز فاصله گرفتن انسان از مبدأ هستی و کم‌شدن توکل در زندگی به چشم نمی‌خورد. انسانی که از صبح تا شب خود را اسیر چندین نماد فلزی و چوبی و سنگی کند، چه رهاوردی را برای خود به ارمغان خواهد آورد؟ به‌راستی انسان مسلمان، پروردگار عالم را در کجای قلب خویش جای داده است؟!

پی‌نوشت:

[1]. محمد‌تقی فعالی، آفتاب و سایه‌ها، تهران: نشر عابد، ۱۳۹۰، ص ۳۸۴.

جهت مطالعه بیشتر بنگرید به: حمیدرضا مظاهری‌سیف، آسیب‌شناسی معنویت‌های نوظهور...