اقتدای پیروان مذاهب به یکدیگر، در نماز جماعت، نمونه وحدت عملی
پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ یکی از گامهای مهم و تأثیرگذار در ایجاد فرهنگ تقریب، اقدامات عملی در این زمینه است. بسنده کردن به شعار و سخنان بیپشتوانه علمی، لطمههایی جدی به اصل قرآنی وحدت وارد میسازد. اقتدای پیروان مذاهب به یکدیگر در نماز، یکی از بهترین و بارزترین جلوههای وحدت و تمسک به ریسمان الهی است. شیعه با وجود اینکه یکی از شروط امام جماعت را اعتقاد به ائمه اثنی عشر میداند،[1] اما بهخاطر وحدت اسلامی، فتوا به جواز اقتدا به اهل سنت میدهد.
مقام معظم رهبری در پاسخ استفتائی با این مضمون که آیا نماز جماعت پشت سر اهل سنت جایز است؟ میفرماید: نماز جماعت برای حفظ وحدت اسلامی، جایز و صحیح است. یا در پاسخ استفتاء دیگری که پرسیده شده بود، محل کار من در یکی از مناطق کردنشین است، که اکثر ائمه جمعه و جماعات آنجا از اهل سنت هستند، اقتدا به آنها چه حکمی دارد؟ فرمودند: مشارکت با آنان در نماز جمعه و جماعاتشان از جهت حفظ وحدت، اشکال ندارد.[2]
دیگر مذاهب اسلامی (حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی) اقتداء به پیروان دیگر مذاهب را جایز شمرده و مسلمان بودن را در اقتدای نماز جماعت، کافی میدانند.[3] مذاهب مذکور، افزون بر جواز اقتدای همه مذاهب به یکدیگر، اقتداء به حاکم و نمایندگان حاکم را نیز لازم میدانند؛ چنانچه در فقه حنفی آمده است «السلطان وهو الإِمام الأعظم أو نائبه، فلا يتقدم عليه أحد في الإمامة إلا بإذنه.[4] هیچکس در امامت بر سلطان (حاکم جامعه) و جانشین او مقدم نیست، مگر با اجازه او.» یا در فقه شافعی آمده است «قال أَصْحَابُنَا فَإِنْ حَضَرَ السُّلْطَانُ أَوْ نَائِبُهُ قُدِّمَ عَلَى صَاحِبِ الْبَيْتِ وَإِمَامِ الْمَسْجِدِ وَغَيْرِهِمَا لِأَنَّ وِلَايَتَهُ وَسَلْطَنَتَهُ عَامَّة.[5] اصحاب ما گفتند اگر در مکانی سلطان یا نائبش حاضر شد، امامت جماعت او، بر صاحبخانه و امام مسجد مقدم است، زیرا ولایت او عام است.»
اکنون به برادران اهل سنت میگویم: حال که به لطف خداوند متعال در کشور ایران، جمهوری اسلامی تشکیل شده است و حاکم آن، فقیه جامع الشرایط است و جانشینان و نمایندگان ایشان نیز از علم و عدالت و درایت کافی برخوردار هستند، از برادران اهل سنت انتظار میرود، در نمازهای جمعه و جماعاتی که بهوسیله مقام معظم رهبری و نمایندگان ایشان اقامه میشود، شرکت کنند، زیرا به حکم فتاوای مذاهب اهل سنت، نماز حاکم و جانشینانش بر دیگران، مقدم و افضل است.
پینوشت:
[1]. سید محسن حکیم صاحب کتاب مستمسک العروه الوثقی در معنای ایمانی که در امام جماعت شرط است می نویسد: الحاصل بالاعتراف بامامه الائمه الاثنی عشر فانه شرط اجماعا حکاه جماعه بل لعله من الواضحات.طباطبائی حکیم، سید محسن، مستمسک العروه الوثقی، موسسه دار التفسیر، 1416ق، قم، ج7، ص318.
[2]. پایگاه حفظ و نشر آثار آیت الله خامنه ای. اقتداء به اهل سنت.
[3]. ضمیری،محمد رضا، درسنامه فقه مقارن، موسسه مذاهب اسلامی، قم، 1384ش، ص229-232.
[4]. عبد الله بن محمد بن أحمد الطيار، الفقه المیسر، مَدَارُ الوَطن للنَّشر، الرياض - المملكة العربية السعودية، الأولى 1432، ج1، ص392.
[5]. نووي، يحيى بن شرف (م 676)، المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج، دار إحياء التراث العربي، بيروت، چاپ دوّم، 1392 هـ.ق، شرح صحیح مسلم، ج5، ص173.
افزودن نظر جدید