پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بیشتر اهل سنت، جمله «الصلاه خیر من النوم» که از آن به «تثویب» تعبیر می‌شود را، جزء اذان صبح دانسته و قرائت آن را در اذان صبح مستحب می‌دانند. ولی شیعه امامیه، نه‌تنها آن را جزء اذان نمی‌داند، که ذکرش را به‌عنوان جزء، مبطل اذان می‌داند و آن را بدعت در دین، به‌شمار می‌آورد. برخی از بزرگان اهل سنت نیز مانند شیعه به بدعت بودن تثویب معتقدند.
1- حسن بن مسلم می‌گوید: مردی از طاووس یمانی پرسید که از چه زمانی «الصلاه خیر من النوم» گفته شده است؟ او در جواب گفت: این جمله را کسی در زمان پیامبر (صلی الله علیه و آله) در اذان نمی‌گفت، ولی بلال پس از وفات رسول الله و در زمان ابوبکر، آن را از شخص غیر مؤذنی شنید و آن را از او گرفت و در اذان گفت. ابوبکر مدت کوتاهی خلافت کرد و نوبت به خلافت عمر رسید و او گفت: ای کاش ابوبکر بلال را از آن چه احداث کرده بود، نهی می‌کرد و کاش آن را فراموش کرده بود و مردم از آن موقع به بعد، تا امروز آن را در اذان ذکر می‌کنند.[1]
2- لیث از مجاهد نقل می‌کند، که گفت: من با پسر عمر بودم و شنیدم که مردی در مسجد، تثویب می‌گوید. ابن عمر گفت: از نزد این بدعت‌گذار خارج شویم.[2]
3- شوکانی از «بحر ذخائر» نقل می‌کند، که تثویب را عمر احداث کرد و فرزندش گفت: این بدعت است.[3]

پی‌نوشت:

[1]. عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنِ ابْنِ جُرَيْجٍ قَالَ: أَخْبَرَنِي ابْنُ مُسْلِمٍ، أَنَّ رَجُلًا سَأَلَ طَاوُسًا جَالِسًا مَعَ الْقَوْمِ فَقَالَ: يَا أَبَا عَبْدِ الرَّحْمَنِ، مَتَى قِيلَ الصَّلَاةُ خَيْرٌ مِنَ النَّوْمِ؟ فَقَالَ طَاوُسٌ: أَمَا إِنَّهَا لَمْ تُقَلْ عَلَى عَهْدِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، وَلَكِنَّ بِلَالًا، سَمِعَهَا فِي زَمَانِ أَبِي بَكْرٍ بَعْدَ وَفَاةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُهَا: رَجُلٌ غَيْرُ مُؤَذِّنٍ، فَأَخَذَهَا مِنْهُ، فَأَذَّنَ بِهَا فَلَمْ يَمْكُثْ أَبُو بَكْرٍ إِلَّا قَلِيلَا حَتَّى إِذَا كَانَ عُمَرُ قَالَ: «لَوْ نَهَيْنَا بِلَالًا عَنْ هَذَا الَّذِي أَحْدَثَ، وَكَأَنَّهُ نَسِيَهُ فَأَذَّنَ بِهِ النَّاسُ حَتَّى الْيَوْمَ» هندی، علی المتقی بن حسام الدین، کنز العمال، موسسه الرساله، بیروت، پنجم، 1405ق،ج8، ص357.
صنعاني، عبد الرزّاق (م 211)، المصنّف، تحقيق: حبيب الرحمن الأعظمي، المجلس العلمي، الهند، چاپ دوّم، بيروت، 1403 هـ.ق، ج1، ص474
[2]. عَبْدُ الرَّزَّاقِ، عَنِ ابْنِ عُيَيْنَةَ، عَنْ لَيْثٍ، عَنْ مُجَاهِدٍ قَالَ: كُنْتُ مَعَ ابْنِ عُمَرَ فَسَمِعَ رَجُلًا يُثَوِّبُ فِي الْمَسْجِدِ، فَقَالَ: «اخْرُجْ بِنَا مِنْ عِنْدِ هَذَا الْمُبْتَدِعِ» صنعاني، عبد الرزّاق (م 211)، المصنّف، تحقيق: حبيب الرحمن الأعظمي، المجلس العلمي، الهند، چاپ دوّم، بيروت، 1403 هـ.ق، ج1، ص475
[3]. الشوکانی، محمد بن علی بن محمد، نیل الاوطار، داراحیاء التراث العربی، بیروت، اولی، 1419ق، نیل الاوطار، ج2، ص43