پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ قرآن کریم سرشار است، از آیاتی که در منزلت و منقبت حضرت علی (علیه السلام) نازل شده است. این آیات، بعضاً صراحت بر خلافت بلافصل حضرت دارد و برخی دیگر نشان از افضلیت ایشان دارد.
در قرآن تعبیر «صراط مستقیم» در چندین آیه تکرار شده است، یکی از این آیات، آیه ششم سوره مبارکه حمد است.
با رجوع به روایات و تفاسیری که ذیل این آیه آمده است، به این موضوع، پی می‌بریم، که این آیه در وصف مولای مؤمنان حضرت علی (علیه السلام) و اهل بیت اطهار (علیهم السلام) است.
در این مقاله به برخی از روایات اشاره می‌کنیم.
1) حاکم حسکانی در کتابش روایتی از ابوبریده نقل کرده است که: «صِراطَ الذينَ أنعَمتَ عَلَيهِم أى هُم آلَ رَسوُل‌اللَّه.[1] مقصود از (صراط الذین انعمت علیهم)، محمد و آل اوست.»
2) حاکم حسکانی در روایت دیگری از جابر بن عبدالله انصاری نقل کرده است: «إنّ الله جَعَلَ عَلیّاً وَ زَوجَتَه و ابنائَهُ حُجَجَ الله عَلی خَلقِه وَ هُم أبوابُ العِلمِ فی أمّتی مَنِ اهتَدی بِهِم هُدِیَ إلی صِراطِ المُستَقیم.[2] خداوند متعال، على، همسر و فرزندانش را حجت خود، در ميان مردم قرار داده است، و آنان دروازه‌های دانش، در میان امتم می‌باشند. هر کس به‌وسیله آنان هدایت پیدا کند، به صراط مستقیم رسیده است.»
3) ابن‌مردویه در کتابش، روایتی از حضرت علی (علیه السلام) نقل کرده است: «إنَّ الصِّراطَ المُستَقیم مَحَبّتُنا أهلَ البَیت.[3] صراط مستقیم، دوست داشتن ما، اهل‌بیت است.»
4) عبدالرحمن بن زید بن اسلم از پدرش در باره «صراط الذین انعمت علیهم» سؤال کرد. در جواب گفت: «مقصود از آیه، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و یاران او، علی (علیه السلام) و شیعه او می‌باشد.»[4]
5) حاکم حسکانی روایتی از ابوبصیر نقل کرده است، که امام صادق (علیه السلام) فرمودند: «آن صراطی که ابلیس گفت: «لأَقْعُدَنَّ لَهُمْ صِرَاطَكَ الْمُسْتَقِيمَ.[اعراف/17] من بر سر راه مستقيم تو، برای آن‌ها كمين می‌كنم.»، آن صراط، علی (علیه السلام) است.»[5]
علاوه بر روایات مذکور، روایتی دیگر از خلیفه دوم نقل شده است، که او حضرت علی (علیه السلام) را به‌عنوان صراط مستقیم معرفی می‌کند.
6) مصعب بن زبیر از عمر بن خطاب پس از ضربت خوردن خود، نقل کرده است: «به نظر شما فردا، چه کسی را والی امر قرار خواهند داد؟ گفتند: عثمان بن عفان. عمر گفت: آنان علی بن ابی‌طالب را چه خواهند کرد؟ او آنان را به صراط مستقیم می‌کشاند.»[6]
مشاهده شد که بنابر اعتراف مخالفان و خلیفه دوم، حضرت علی (علیه السلام)، به‌عنوان هدایت‌گر و راهنمای امت معرفی می‌شود. پس چگونه است که بعد از رسول خدا (صلی الله علیه وآله و سلم) جانشین بلافصل او را کنار گذاشتند و امت اسلامی را از وجود چنین گوهر نایابی محروم کردند.

پی‌نوشت:

[1]. شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص74، ح86
[2]. همان، ج1، ص76، ح89
[3]. مناقب علی بن ابی طالب، ابن‌مردویه، ص221
[4] . شواهد التنزیل، حاکم حسکانی، مؤسسه اعلمی للمطبوعات، بیروت: ج1، ص85، ح105
[5]. همان، ج1، ص85، ح105
[6]. همان، ج1، ص84، ح103

نویسنده: محمد یاسر بیانی