پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ برخی علمای اهل سنت درباره طواف قبور می‌گویند: «طواف کردن قبر پیامبر (صلی الله علیه و آله) جایز نیست.»[1] درباره این نظریه ذکر چند نکته لازم است.

نکته اول: اگر طواف قبور به نیت عبادت صاحب قبر انجام شود، شکی در حرمت این عمل نیست. اما اگر طواف کننده فقط به قصد این‌که صاحب این قبر، محبوب اوست و روى علاقه به او، دور آن می‌گردد، نه به قصد عبادت؛ مانند کسى‌که دور فرزند خود یا دوست خود مى‌چرخد و گاهى هم بر زبان می‌آورد، که دورت بگردم یا فدایت شوم! این نوع طواف حرام نیست.

نکته دوم: کسی سوال می‌کند، که در روایات شیعه هم از طواف بر دور قبور نهی شده است. «....قَالَ لَا تَشْرَبْ وَ أَنْتَ قَائِمٌ وَ لَا تَطُفْ بِقَبْرٍ وَ لَا تَبُلْ فِي مَاءٍ نَقِيعٍ فَإِنَّهُ مَنْ فَعَلَ ذَلِكَ فَأَصَابَهُ شَيْ‏ءٌ فَلَا يَلُومَنَّ إِلَّا نَفْسَهُ وَ مَنْ فَعَلَ شَيْئاً مِنْ ذَلِكَ لَمْ يَكُنْ يُفَارِقُهُ إِلَّا مَا شَاءَ اللَّه‏.[2] در حال ایستاده آب نخورید و روی قبرها طواف نکنید و در آب راکد ادرار نکنید و کسی‌که این کار را کند مبتلا به دردی شود و خودش را فقط ملامت کند و اگر کسی یکی از این‌ها را انجام دهد، درد از او مفارقت نمی‌کند، مگر این‌که خدا بخواهد.»

درباره این روایت باید گفت که اولاً: یکی از معانی طواف طبق کتب اهل سنت «غائط کردن» است[3] و در این حدیث به همین معنا آمده است، و ثانیاً: مناسبت فقرات حديث، ميان ايستاده آب خوردن و بول كردن در آب راكد و گودال‌هايی كه در آن‌ها آب جمع می‌‌شود با ميان قبور، غائط كردن است نه دور گشتن و طواف نمودن بر قبور. به‌خصوص تعليلی كه در روايت برای ارتكاب اين امور آمده است، كه می‌فرمايد: «اگر به او چيزی از (خطر) رسيد، به‌جز خودش، كسی ديگر را ملامت نكند.» اين تعليل با غائط كردن مناسبت دارد؛ زيرا اين عمل خالی از خطرهای روحی و جسمی نيست. علاوه بر اين‌كه غائط نمودن بر روی قبور مؤمنين، موجب هتك حرمت صاحبان قبور می‌شود.

پی‌نوشت:

[1]. النووي، المجموع شرح المهذب، مصدر الكتاب: موقع يعسوب، جزء 8 ص 275
[2]. شیخ کلینی، الكافي، ناشر: دار الكتب الإسلامية، مكان چاپ: تهران‏، ج‏6، ص: 534
[3]. «الطَّوْفُ‏: الغائط. تقول منه: طَافَ‏ يَطُوفُ‏ طَوْفاً، و اطَّافَ‏ اطِّيَافاً» جوهرى، اسماعيل بن حماد، الصحاح، ناشر: دار العلم للملايين‏، محقق، مصحح: عطار، احمد عبد الغفور، ج‏4، ص: 1397