پایگاه جامع فرق،‌ ادیان و مذاهب_ با اینکه در طول سالیان متمادی نه تنها نقل فضایل مولا علی (علیه السلام) ممنوع، بلکه لعن آن جناب واجب بود و حتی از نامگذاری فرزند به نام آن حضرت جلوگیری می‌شد؛ و از آن طرف در دوران اموی و غیره چقدر حدیث در مدح و فضیلت سایر خلفا و دیگران جعل گردید، ولی شهرت فضائل و مناقب امیر المؤمنین (علیه السّلام) به حدی است که کسی را توان انکار آن نیست. بلکه هر کسی مراجعه با کتب مجامع روایی اهل سنّت نظر بیندازد،‌ چون خورشیدی وسط آسمان،‌ خواهد دید که فضایل ایشان چه از نظر تعداد مجموع روایات و چه از نظر تعداد روایات معتبر،‌ از سایر صحابه بلکه از همه مردم بجز رسول خدا (صلّی الله علیه و آله)،‌ بیشتر است. بعید نیست اگر این امر را از معجزات الهی برای حفظ شریعت راستین اسلام و اتمام حجت بر مردمان تمامی روزگاران بدانیم،‌ تا هر کس منصفانه و محققانه تاریخ را مطالعه کند،‌ امامت مولا علی(علیه السلام) را به روشنی بیابد. در این مقاله به نقل این مطلب از زبان تعدادی از بزرگان اهل سنّت در سه محور پرداخته شده است:

- شهرت بی‌نهایت فضایل مولا علی (علیه السلام)
ابن ابی‌الحدید معتزلی گفته است: «فأما فضائله فإنها قد بلغت من العظم والجلالة والانتشار والاشتهار مبلغاً یسمج معه التعرض لذكرها والتصدی لتفصیلها، فصارت كما قال أبو العیناء لعبید الله بن یحیى بن خاقان وزیر المتوكل والمعتمد: رأیتنی فیما أتعاطى من وصف فضلك، كالمخبر عن ضوء النهار الباهر، والقمر الزاهر، الذی لا یخفى على الناظر.[1] فضایل و مناقب امیر المؤمنین (علیه السّلام) به حدی از عظمت، بزرگی، انتشار و اشتهار رسیده است كه دیگر سخن گفتن پیرامون آن قبیح به نظر می‌رسد؛ چنان‌كه ابو العیناء به عبید الله بن یحیى بن خاقان وزیر متوكل و معتمد عباسی گفته: من هر چه در وصف فضایل تو بگویم گویی از پرتو آفتاب تابان در روز روشن سخن گفته‌ام كه بر هیچ كس مخفی و نهان نیست.»

- برتری فضایل مولا علی (علیه السلام) بر فضایل سایر صحابه
پسر احمد بن حنبل می‌گوید: «حدث أبي بحديث سفينة فقلت: يا أبة, ما تقول في التفضيل؟ قال: في الخلافة أبو بكر و عمر و عثمان. فقلت: فعلي بن أبي طالب؟ قال: يا بني, علي بن أبي طالب من أهل بيتٍ لا يقاس بهم أحد.[2] پدرم حدیث سفینه را نقل می‌نمود. پس گفتم: "پدرم! نظرت راجع به تفضیل و برتری[خلفا] چیست؟" گفت: "ابوبکر و عمر و عثمان در خلافت افضلند." گفتم: "پس علی بن ابی طالب چطور؟" گفت: "پسرکم! علی بن ابی طالب از اهل بیتی است که هیچ کس با آنها مقایسه نمی‌شود!"»
حاکم نیشابوری به سند صحیح از امام حنابله، احمد بن حنبل نقل می‌کند که گفته است: «ما جاء لأحد من أصحاب رسول الله (صلی الله علیه وسلم) من الفضائل ما جاء لعلی بن أبی طالب.[3] برای هیچ یك از اصحاب رسول خدا (صلی الله علیه و آله) به اندازه‌ای كه برای علی بن ابی طالب فضیلت نقل شده برای هیچ یك از صحابه نقل نشده است.»

- بیشتر بودن احادیث معتبر در فضایل علی (علیه السلام) نسبت به دیگران
ابن جوزی،‌ از بزرگان اهل سنّت، گفته است: «قال الإمام أحمد بن حنبل: ما لأحد من الصحابة من الفضائل بالأسانید الصحاح مثل ما لعلی (رضی الله عنه).[4] امام احمد بن حنبل گفته است: برای هیچ یك از صحابه به اندازه‌ای كه با سند‌های صحیح برای امیر المؤمنین (علیه السّلام) فضیلت نقل شده برای هیچ یك از صحابه نقل نشده است.»
ابن عبد البرّ نیز از احمد بن حنبل، اسماعیل بن اسحاق قاضی و أحمد بن شعیب بن علی النسائی نقل می‌کند که: «لم یرو من فضائل أحد من الصحابة بالأسانید الحسان ما روی فی فضائل علی بن أبی طالب.[5] برای هیچ یك از صحابه بدان اندازه كه با سند‌های حسن برای امیر المؤمنین (علیه السّلام) فضیلت نقل شده برای هیچ یك از صحابه نقل نشده است.»

پی‌نوشت:

[1]. ابن أبی الحدید، شرح نهج البلاغة: ج1 ص16،‌ دار إحیاء الكتب العربیة، 1378 ه.ق.
[2]. ابن الجوزی الحنبلی،‌ مناقب أحمد: ص219، دار هجر للطباعة والنشر.
[3]. الحاكم النیسابوری، المستدرك وبذیله التلخیص للذهبی: ج3 ص107، إشراف: یوسف عبد الرحمن المرعشلی.
[4]. ابن الجوزی الحنبلی،‌ مناقب أحمد: ص220، دار هجر للطباعة والنشر.
[5]. ابن عبد البر، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب: ج3 ص 1115.