آیا امام علی به قتل عثمان راضی بود؟

  • 1393/06/06 - 11:45
وقتي مردم به عثمان فشار آوردند ايشان وارد خانه علي ـ عليه السلام ـ شده و به او گفت: شما نزد مردم اعتبار داريد و قول شما را قبول دارند، سپس علي ـ عليه السلام ـ همراه با 30 سوار به سوي مردم كه بر عثمان هجوم آورده بودند رفتند و آن‌ها را آرام كردند و خود عثمان با مردم صحبت كرد و وعده هايي به ايشان داد و.... بعد از اينكه مردم فهميدند عثمان باز خلف وعده كرده.....

پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_برای یافتن این پاسخ بهتر است به کتب تاریخی نگاهی بیندازیم. ابن ابي الحديد از علماي اهل سنت چنين نقل مي‌كند:

«وقتي مردم به عثمان فشار آوردند ايشان وارد خانه علي ـ عليه السلام ـ شده و به او گفت: شما نزد مردم اعتبار داريد و قول شما را قبول دارند، سپس علي ـ عليه السلام ـ همراه با 30 سوار به سوي مردم كه بر عثمان هجوم آورده بودند رفتند و آن ها را آرام كردند و خود عثمان با مردم صحبت كرد و وعده هايي به ايشان داد و.... بعد از اينكه مردم فهميدند عثمان باز خلف وعده كرده به سوي او هجوم آوردند و با اينكه به علي ـ عليه السلام ـ خبر رسيد ولي اين بار نيامد و زن عثمان (نائلة بنت الفُرافصة بن الأحوص ) به عثمان گفت: علي ـ عليه السلام ـ به سوي تو نميآيد و از تو حمايت نميكند، پس شبانه عثمان به خانه امير المؤمنين آمد و از او كمك طلبيد و وعده هاي زيبايي به حضرت داد كه حضرت نپذيرفت و از ياري با عثمان سر باز زد، تا خبر رسيد مردم آب را بر عثمان بستهاند و ايشان براي او آب فرستاد و مردم را نيز موعظه كردند سپس مردم به خانه وي ريختند و عثمان را به قتل رسانيدند»[1]

نتیجه گیری از این نقل تاریخی: واسطه شدن امام علی علیه السلام برای جلوگیری از قتل عثمان دليلي بر حمايت حضرت از او نيست، ايشان تنها مي‌خواستند جلوي خليفه كشي را بگيرند و از تفرقه و از هم پاشيدن جامعه اسلامي جلوگيري كنند.

دلیل بر این نتیجه گیری:

در روايتي ديگر كه در انساب بلاذري آمده حضرت فرمودند: «من نه خوش داشتم كشتن عثمان را و نه ناخوش داشتم، و نه بدان دستور دادم و نه از آن جلوگيري كردم» [2]

در کتاب الامامة و السیاسة مشابه همین حدیث هم نقل شده که : پس از قتل عثمان عمرو بن عاص به سواری برخورد و از او پرسید: چه خبر؟ گفت: عثمان کشته شد! پرسید: آن وقت مردم چه کردند؟پاسخ داد: با علی علیه السلام بیعت کردند! پرسید: علی علیه السلام با کشندگان عثمان چه کرد؟پاسخ داد: ولید بن عقبه نزد علی علیه السلام رفت و از او درباره قتل عثمان پرسید و آن حضرت در جواب گفت: نه بدان دستور دادم و نه از آن جلوگیری نمودم، نه مرا خوشحال کرد و نه بدم آمد، پرسید: بالاخره با کشندگان عثمان چه کرد؟ گفت: پناه داد، ولی راضی نبود...عمرو بن عاص در پایان گفت: به خدا ابو الحسن کار را مخلوط کرده و معلوم نشد که مخالف بوده یا موافق. [3] 

از این دو نقل تاریخی گذشته، چنین به دست مى‌‏آید که امام على علیه السلام، خلیفه را امام عادلى نمى‌‏دانسته که کشتن وى او را ناراحت و بدحال کند و یا اهمیتى به او بدهد، یا حمله به وى موجب خشم آن حضرت گردد، بلکه از کار او کناره‌‏گیرى کرده و ترس آن را داشته که اگر در دفاع از وى پافشارى کند گناهکار باشد، و حمله کنندگان را نیز گناهکار در نهضتى که داشته‏‌اند نمى‌‏دانسته و گرنه کار آنها موجب ناراحتى آن حضرت مى‌‏شد و اگر او را امام عادلى مى‌‏دانست‏ حداقل چیزى که درباره‌‏اش مى‏‌فرمود آن بود که بگوید: یاورش بهتر از خوار کننده‌‏اش بود.

 

 

منابع:

[1] در شرح نهج البلاغه ذيل خطبه 30
[2] الامامة و السیاسة، ابن قتيبة الدينوري، ج 1، ص 42
[3]  انساب بلاذري، ج5، ص 101

 

تولیدی

افزودن نظر جدید

CAPTCHA
لطفا به این سوال امنیتی پاسخ دهید.
Fill in the blank.