پایگاه جامع فرق ادیان و مذاهب_ یکی از مشکلات بزرگی که در بررسی علمی قانون جذب وجود دارد، عدم شفافیت آن است. به طوری که تقریبا می‌توان گفت معلوم نیست که قانون جذب چیست. شاید به تعداد طرفداران قانون جذب، تعریف و برداشت از این موضوع وجود داشته و برخلاف این‌که قانون نامیده شده، هیچ ضابطه‌ی ثابت و روشنی برای آن وجود ندارد.
ریشه‌ی این مشکل نیز به مبلغان این ایده برمی‌گردد، که برای اقناع مخاطب و جلب همراهی و پذیرش آن‌ها، بسیاری از پندارها، باورها و ارزش‌های مخاطب را برای تفسیر و تأیید به کار می‌گیرند. این‌ کار موجب ابهام در مفهوم و کاربرد قانون جذب شده است. در پرداختن به تعریف قانون جذب تفاسیر و بیان‌های گوناگونی را به میان می‌آید و موضوع در هاله‌ای از ابهام فرو می‌رود. بنابراین ضروری است که مشخص شود، قانون جذب چه چیزهایی نیست. و لازم است که هر آن‌چه به جای قانون جذب مطرح می‌شود و با آن آمیخته شده را از آن جدا کنیم. یکی از مواردی که بعضا مشاهده می‌شود و باید بین آن‌دو تفکیک داده شود، خلط مبحث دعا با قانون جذب است در حالی‌که در قانون جذب انسان کانون عالم است و فرمان می‌دهد و محقّق می‌شود. کائنات غلام حلقه به‌گوش و غول چراغ جادو هستند[1] و انسان باید مثل فرمان‌روای نیرومندی آرزوهای خود را بطلبد. نیروی برآوردن آرزوها، قدرت تصور و تجسم اوست و آن‌چه انسان بخواهد، همان خواهد شد.
اما در دعا، خداوند کانون هستی است. فرمان، فرمان اوست و اراده، اراده او. کائنات به اذن او عمل می‌کنند و انسان فروتنانه و نیازمندانه از او درخواست می‌کنند. هرچه خداوند بخواهد همان خواهد شد و بعد از دعا انسان با همه‌ی امیدواری و اعتمادی که به قدرت و مهربانی و بخشندگی خداوند تعالی دارد، تسلیم خواست خدا می‌شود، تا در صورت صلاح بودن دعایش مستجاب و آرزویش برآورده شود.
بنابراین ورود و خروج به دعا، زمین تا آسمان با قانون جذب فرق می‌کند. در قانون جذب این نیروی انسانِ زمینی و تصورات ذهنی اوست که نتیجه را تعیین می‌کند، در حالی‌که در دعا نیروی الاهی تعیین کننده است. راز دعا احساس نیاز و وابستگی و شکستگی است، اما راز قانون جذب تخیل بی‌نیازی، دارایی، خودمحوری و خودکامی است. دعا در یک لحظه ناب و نورانی از سوز و عشق و نیاز به نتیجه می‌رسد، ولی ادعا این است که قانون جذب با استمرار تصور برخورداری و بی‌نیازی و انتقال انرژی خوشی و شادی به تخیلات نتیجه بخش خواهد بود.[2]
در صورت داشتن اخلاق خوب و پرهیزکاری رابطه با خدا اصلاح می‌شود و احتمال برآورده شدن دعا بیشتر می‌شود، اما قانون جذب کاری با اخلاق ندارد و ادعا می‌شود که در هر صورت تأثیرگذار است؛ یعنی کسی‌که چیزی را می‌خواهد و تصور می‌کند و آن‌را احساس می‌کند قانون جذب از او نمی‌پرسد که تو انسان خوبی هستی یا نه، و یا این‌که این خواسته تو برای چیست؟ آیا می‌خواهی با آن کار خوبی انجام دهی یا نه؟ در هر صورت قانون جذب عمل می‌کند و مثل جاذبه زمین که آدم‌های خوب و بد را جذب می‌کند، برای همه یکسان عمل می‌کند. در حالی‌که دعا به هیچ وجه این طور نیست.
قانون جذب سرچشمه‌ی کامیابی را در تصورات محدود شخص جست‌وجو می‌کند، در حالی که دعا کامیابی را به بخشندگی نامحدود خداوند پیوند می‌زند. با قانون جذب چنان که ادعا می‌شود، شما به چیزی که می‌دانید چیست و از پیش تصور می‌کردید و می‌خواستید، می‌رسید، اما در دعا به منبع بی‌پایان بخشش می‌پیوندیم و از او که فراتر از تصورات و آرزوهای ماست می‌خواهیم. بنابراین ممکن است او آن‌چه را شما می‌خواهید و تصور می‌کنید به شما ندهد و چیز دیگری که برای شما بهتر است، به شما ببخشد. و خوب است که بدانید بیشتر مواقع خدا همین‌طور عمل می‌کند و پس از شنیدن دعای مردم، درها رحمتش را می‌گشاید و آن‌چه را که مناسب‌تر است عطا می‌فرماید.
در دعای هر روز ماه رجب این‌طور می‌خوانیم: «ای کسی‌که آن‌چه خواسته شده عطا می‌کنی، و ای کسی‌که آن‌چه از تو نخواستم و نمی‌دانستم، از روی لطف و مهربانی عطا می‌کنی». بنابراین دعا یعنی فراتر رفتن از تصورات و خواسته‌های خود ولی قانون جذب یعنی ماندن در تصورات و خواسته‌های خود. با این توضیحات معلوم می‌شود که همانندانگاری قانون جذب با دعا اشتباهی است که ما را از درک ارزش گنجی نامحدود به نام دعا غافل کرده و با تخیلات محدود سرگرم می‌کند.

پی‌نوشت:
[1]. راز، راندا برن، ترجمه اسماعیل حسینی، راشین، تهران، 1386، ص 84.
[2]. از راز قانون جذب بیشتر بدانیم، وین دایر، ترجمه مهرداد انتظاری، تهران، فرادیدنگار، 1389، ص 33.
برای اطلاع بیشتر مراجعه کنید به: نگاهی متفاوت به قانون جذب، حمیدرضا مظاهری سیف، صهبای یقین، 1394، ص 9.