پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ هر انسانی به حکمِ انسان بودنش، تمایل به شناخت و تکریم هویتِ خود دارد. در این میان، برخی که راه کمال را برگزیدند، هویتی خردمندانه بر مبنای واقعیت‌های تلخ و شیرین زندگانی برای خود تعریف می‌کنند و در مقابل نیز، بعضاً افرادی هستند که با مغزهای الکلی و افیونی و با توهم و خیال‌بافی، هویتی دروغین و آلوده برای خود می‌تراشند و ظاهر آن را با دروغ آراسته و از دیگران انتظار دارند که به این «هویت جعلی» به دیده احترام بنگرند. کورش هخامنشی و اینکه امروزه او را نماد هویت ایرانی می‌خوانند، خود یکی از این مصادیق است (از همین قبیل هویت‌های جعلی و کاذب). در حالیکه هویت راستین ایرانیان در طول تاریخ متفاوت از این تبلیغات کذبی است که صهیونیست‌ها برای کورش مطرح می‌کنند.[1] پس از این گفتار، برخی از خنّاسان، -که دست و زبانشان از حقیقت دور است- می‌گویند:

پس نماد هویت ما کیست؟ نماد هویت ما محمد پیامبر عرب‌ها است؟ هویت ما علیِ عرب است؟ هویت ما فاطمه عرب است؟

در پاسخ می‌گوییم: قرآن، 1400 سال پیش، مرزهای نژادی و قومیتی را دَرنَوَردید. به تعبیری واضح‌تر، آنگونه که استاد زرینکوب گفته‌اند: «دنياى اسلام به قدر كافى افتخارات راستين دارد كه نيازى به گزاف و دعوى‏ نداشته باشد.»[2] همچنین فرمودند: «بر خلاف جامعه عربى -جامعه جاهليت- كه‏ مبتنى بر انساب و پيوندهاى خويشاوندى بود، جامعه اسلامى بر اساس‏ اخوت دينى قرار داشت. درست است كه در عهد خلافت اموى، تفوّق اعراب نسبت‏ به‏ ساير مسلمين، مورد تاييد هيئت‏ حاكمه وقت‏ بود اما در جامعه مسلمين و خارج از طرز فكر و طرز تلقى حُكّام و خلفاء، تفاوتى بين عرب و عجم ديده نمى‏‌شد. پيغمبر فضيلت را در تقوى‏ اعلام كرده بود و اين كسانى كه به نام‏ «موالى‏» خوانده مى‏‌شدند غالبا در علم و تقوى نيز، مثل مراتب ادارى، مى‏‌توانستند فضيلت واقعى خود را در جامعه اسلامى احراز كنند.».[3] پس در اسلام، عربیّت و عَجَمیّت و... ملاک نبوده و نیست. بلکه ملاک، اصلِ انسانیت و حرکت به سوی خداست.[4]

اهل بیت، نماد هویتِ انسانی هستند...

باستانگرایان، نژادپرستان، ملی‌گرایان افراطی و... می‌‌گویند «اهل بیت، نماد هویت ایرانی نیستند»! لیکن ما می‌دانیم که این سخن، از سر حقد و کینه و به جهت ارضای ناکامی‌های خود (خود ارضایی) از حنجره آنان بیرون می‌آید. از جماعتی سرخورده و کینه‌ای که تا حُلقوم در لجن نژادپرستی و تفکرات بسته‌ی ناسیونالیستی فرو رفته‌اند نمی‌توان انتظارِ عقلانیت و انسانیت داشت. لیکن برای هر کس که خواهان شنیدن حقیقت است، و همه کسانی که راه حرّیت و آزادگی را انتخاب کرده و تن به نجاستِ نژادپرستی نداده‌اند، فروتنانه این نکته کلیدی را بیان می‌کنیم که پیامبر و اهل بیت، نماد «هویت انسانی» هستند. و عامه ایرانیان از این جهت که انسان هستند، تابعِ نمادهای هویتِ انسانی هستند. پس پیامبر و اهل بیت از این طریق، نماد هویتِ ایرانیان هستند، به ویژه نمادِ هویت مذهبیِ ایران... این سخن ما نیست. بلکه سخن و منشِ فرهیختگان و بزرگان ایرانی است، که در سخت‌ترین شرایط، حافظ این هویت بودند. حکیم ابوالقاسم فردوسی، نمونه‌ای از این جامعت فرهیخته است که محمد و آل محمد را نماد هویت خود می‌نامد.[5] و می‌گوید: «اگر چشم دارى بديگر سراى، بنزد نبىّ و على گير جاى‏، گرت زين بد آيد گناه منست، چنين است و اين دين و راه من است»...[6] سعدی نیز در همین زمینه، عشق محمد و آل محمد را تمامِ هویت خود می‌نامد: «سعدی اگر عاشقی کنی و جوانی، عشق محمد بس است و آل محمد».[7] و در این امر، مصادیقی بیشمار وجود دارد.

پی‌نوشت:

[1]. در این باره پیشتر توضیح دادیم و اسناد و دلایل ارائه شد: «هویت ایرانی و کورش هخامنشی»
[2]. دکتر عبدالحسین زرینکوب، کارنامه اسلام، فصل 25.
[3]. دکتر عبدالحسین زرینکوب، کارنامه اسلام، فصل 20.
[4]. قرآن کریم، سوره حجرات، آیه 13.
[5]. بنگرید به «فردوسی یک مسلمان شیعه، از نگاه تئودور نولدکه» و «موبد اوشیدری: فردوسی یک مسلمان شیعه بود.»
[6]. فردوسی، ابوالقاسم (1389)، شاهنامه (بنا بر نسخه مسکو)، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، ص 4، بیت 106-107.
[7]. مواعظ سعدی، قصیده 16.