مباحث تاریخی
بزرگانی همچون بیضاوی، نسفی، قرطبی، و دیگران مدعی هستند که این آیه نمونه کاملی از یک حکم فقهی است. و از طرف دیگر علمای شیعه و اهل سنت براساس مبانی فقهی خود میکوشند احکام فقهی را از منابع اصیل اسلامی به دست آورند و هر منبعی که مورد قبول آنها باشد حکم فقهی را از آن برداشت کنند، در نتیجه برخی از بزرگان اهل سنت از...
در منابع تاریخی و روایی، درباره شورای شش نفره برای تعیین خلافت بعد از مرگ خلیفه ثانی، مطالب بسیار زیادی آمده است و ما شنیدیم و خواندیم. اما پشت پردهی این شورا چه اتفاقاتی افتاده است و چه دستهایی بوده که باعث شد خلافت برای سومین بار از جایگاه اصلی خود خارج گشته و عثمان به عنوان خلیفه سوم انتخاب گردد؟ تا پیش از این...
یکی از اشکالات وهابیت به شیعه و اهل سنّت، مسأله زیارت و تبرک جستن است. گرچه کتب مختلفی در پاسخ به این شبهه نوشته شده است ولی بررسی ماجرای تبرک جستن خلیفه دوم به حجرالاسود نیز نکات قابل توجهی بهدست میدهد. این ماجرا که در کتب معتبر شیعه و اهل سنت نقل شده و بزرگانی چون حاکم نیشابوری از علمای اهل سنت آنرا صحیح دانستهاند...
روایاتی که اهلسنت در ماجرای قتل خلیفه دوم نقل میکنند آمیخته با ابهامات و تناقضات زیادی است که روشن شدن واقعیت را دشوار ساخته است. حتی امثال عمرو بن العاص و مغیرة بن شعبة امام علی (علیه السلام) را در مشارکت در قتل وی متهم نمودهاند. با اینکه اگر امام (علیه السلام) قصد کشتن وی را داشت، همان روزی که هجوم به منزل حضرت صورت گرفت...
بنابر چند حدیث، اهل سنّت معمولا ده نفر را جزو کسانی میدانند که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به آنان بشارت بهشت دادهاست (عشرة مبشّرة)، که عبارتند از ابوبکر، عمر، علی (علیه السلام)، عثمان، طلحه، زبیر، عبدالرحمان بن عوف، سعد بن ابی وقاص، سعید بن زید و ابوعبیدة بن الجراح. علیرغم اشکالات دلالی زیادی که به این روایت وارد است، سند آن هم محل...
موضوع خلافت امامان و خلفای بعد از رسول اکرم یکی از مسایل مهم و مطرح در میان شیعیان و اهلسنت به شمار میرود که از همان ابتداء رحلت و شهادت نبیّ اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) مورد بحث قرار گرفته و تنشهایی را نیز به وجود آورده است. از این رو در این مقاله مناسب دیدیم به موضوع خلفای پس از دوران رسالت پیامبر خاتم...
شاید بتوان گفت اعتقاد به وجود منجی نیز مانند بسیاری از امور حسی دیگر ریشه در فطرت انسانی داشته باشد به نحوی که تقریبا همه مردم با هر دین و اعتقادی و در هر عصری که زندگی میکنند، هنگامی که با مشکلات و نابسامانیهای روزگار مواجه میشوند و بعضا به خاطر عجز و ناتوانی خود نمیتوانند از عهده آن برآیند و یا هنگامی که با ظلم و جنایت ستمگران...
حج به عنوان بزرگترین اجتماع و گردهمایی مسلمانان جهان از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است که قلم از بیان آن به صورت جامع ناتوان است و ناگزیر هر کس به اندازه ظرف وجودی خود با استناد به آیات و روایات و اثرات اجتماعی این پدیده عظیم، نکاتی را برداشت میکند. از این رو ما نیز در حد توان و برداشت ناقص خود، به اندازه ظرفیت این مقاله...
در گرماگرم هیاهویی که بر سر اجماع و عدم آن در خلافت ابوبکر وجود دارد، معمولا فراموش میشود که این بحث سودی به حالشان ندارد زیرا برفرض، اجماعی بوده است و آنرا حجّت بدانیم، تنها خلافت خلیفه اول اهلسنّت را تصحیح میکند. امّا خلیفه دوّم به انتخاب ابوبکر تعیین شد و تلاشی هم در موافق ساختن مخالفین زیاد این امر، صورت نگرفت!...
ابن عباس در جواب مسایل نجدة الحروری مینویسد: «از من درباره سهم ذوی القربی که خداوند ذکر نموده پرسیدی که ایشان کیستند؟ به درستی که ما معتقدیم که ما خویشان نزدیک پیامبر (صلی الله علیه و آله) هستیم که قوم ما، ما را از این سهم محروم نمودند.» طبق برخی روایات خلیفه دوم فقط حاضر به دادن بخش اندکی از این سهم به آنان شده است که محققینی چون علامه مجلسی...
بنابر روایات متعدّد شیعه و اهل سنت، علی (علیه السلام) وصیّ پیامبر (صلی الله علیه و آله) بوده است و دیونی که پیامبر (صلی الله علیه و آله) به مردم داشتند را بعد رحلت ایشان، ادا نمودند، و حتّی بعد از امام علی (علیه السلام) وصیّ ایشان یعنی امام حسن (علیه السلام) هر سال روز عید قربان در حج ندا میداد که «هر کس که نزد پیامبر (صلی الله علیه و آله)...
انسان یک موجود حقیقتجو است و این مهم یکی از اختصاصات فطری بشر است که شامل همه انسانها در همه اعصار و قرون میشود. در این میان با توجه به حس پرستش که آن نیز از جمله امور فطری در انسان به شمار میرود، طبیعتا انسان در مسیری قرار میگیرد که رو به سوی حقیقت باشد و لااقل اینکه هر انسانی به دنبال رسیدن به نقطه کمال و تکامل است...
در اوایل حکومت اسلامی بعد از رحلت پیامبر اسلام و حوادثی که منجر به انحراف این جامعه نوپا گردید، باعث شد که مسلمانان از خط اصیل دین اسلام به تدریج فاصله گرفته و سخنان پیامبر به بوتهی فراموشی سپرده شود، سخنانی که اگر جامع عمل پوشانده میشد دیگر شاهد این همه اختلاف در بین مسلمین و تفرقه میان آنها نبودیم، اما حقیقت امر چیز دیگری...
معمولاً انسانها در ساعات پایانی عمر خویش تصویری از آنچه در گذشته خویش انجام دادهاند را پیش روی خود مجسّم میبینند که برای انجام برخی از آنها نادم و برای انجام ندادن برخی دیگر متاسفاند. در این باره به مواردی از این قبیل اشاره میکنیم. ابوبکر میگوید: ای کاش به خانه حضرت زهرا حمله نبرده بودم؛ ابو عبید قاسم بن سلام در کتاب «الأموال» و دیگران از عبدالرّحمن بن عوف...