در فرقه‌های صوفیه بنا بر اقتضائی که دارد قطب و بزرگ فرقه را انسانی فوق‌العاده مقدس و عرفانی معرفی می‌کنند. شأن و جایگاه غیرواقعی قائل شدن برای قطب، توسط مشایخ صوفیه یا حتی خود قطب باعث می‌شود که مرید خود را در جایگاهی نبیند که بخواهد درباره قطب قضاوت کند، لذا چشم و گوش خود را بر حقایق می‌بندد و درواقع قطب و شیخ فرقه می‌شوند چشم و گوش مرید.

صوفیه ازجمله فرقه‌هایی است که از مدعیان عرفان هستند و عمده افرادی که به این فرقه جذب می‌شوند طالبان سعادت و حقیقت هستند. مردمی که به دنبال گمشده وجود و آرامش درونی خویش هستند ولی در دام این فرقه و افرادی افتادند که هیچ بهره‌ای از معنویت و عرفان نبرده‌اند. ضعف در اطلاعات دینی از یک طرف و مقدس نشان دادن قطب از طرف دیگر باعث گمراهی بسیاری از مردم و جذب به این فرقه ها شده است.

محمد اسماعیل صلاحی درویش پرمدعای فرقه صوفیه گنابادی که خود را قطب برحق این فرقه می‌داند ادعا کرده است که ودایع الهی نزد وی است. وی ادعا کرد همان قوای ملکوتی که از علم الاسماء است در وجود اوست. درحالی‌که نورعلی تابنده و جذبی نشان دادند که از قرائت صحیح قرآن عاجزند. صلاحی نیز قادر به سخنرانی بی عیب و نقص نیست، درحالی‌که صاحب ودایع الهی باید بدون هیچ عیب و نقص و با فصاحت و بلاغت صحبت کند.

رنگ و بوی عرفانی بزرگان فرقه‌ها ازجمله عللی است که باعث می شود مردم به سمت این فرقه های ضاله ولی به ظاهر معنوی روی بیاورند. مردم ساده دل وقتی با چهره زاهدانه و عبادات و القاب عرفانی این افراد مواجه می‌شوند به‌صورت ناخودآگاه چشم بر انحرافات آن‌ها می‌بندند و مفاسد و کج‌روی آن‌ها در دین را نمی‌بینند، چراکه این افراد، ذات و حقیقت واقعی خویش را پشت چهره به‌ظاهر مقدس و القاب جذاب و اصطلاحات زیبا مخفی کرده‌اند.

بزرگ کردن یا قدیس ساختن از افراد، در فرقه‌های صوفیه هم که بر مبنای مرید بازی است امری کاملاً مشهود است. توصیف و معرفی قطب در فرقه های صوفیه همواره با جملات غلوآمیز همراه بوده است. کما اینکه در فرقه صوفیه گنابادی زیارت نامه‌ای از اقطاب ساخته‌اند که مشتمل بر الفاظ سنگین و در راستای همان قداست بخشی است. درحالی‌که دین مبین اسلام مخالف تقدس بخشی به افراد است.

دراویش گنابادی از تعبیرات مختلفی مانند هادی، انسان کامل، ولی خدا یا خلیفة الله برای معرفی قطب خویش استفاده می کنند. اما برخی از دراویش این فرقه بلاهت را به حدی رسانده‌اند که شهادت به الوهیت و یکتایی قطب پیشین خود مجذوب علیشاه می‌دهند. اگر بزرگان صوفیه تعریف صحیحی از جایگاه خود می‌داشتند و حدومرز خود را نسبت به شأن و جایگاه انبیاء و اهل‌بیت (علیهم السلام) مشخص می‌کردند، بدون شک مریدان این فرقه دچار این انحرافات و غلوگویی‌های کفرآمیز و شرک آلود نمی‌شدند.