یکی از بزرگ‌ترین نعمت‌هایی که خداوند متعال به هر انسانی عنایت کرده است، نعمت یادگیری زبان‌های دیگر و صحبت کردن توسط آن است. این نعمت شگفت انگیز، یکی از زیباترین نعمت‌های خداوند در مراحل خلقت است که بشریت پس از مدتی گوش دادن به محیط اطراف خود و آغاز به گفتن کلمات ابتدایی، شکسته بندی جملات، سپس کلمات کامل، قادر به صحبت کردن با دیگران خواهد بود؛ لذا اهمیت این زبان به قدری است که خداوند آن را نشانه‌ای مهم در راستای خلقت آسمان‌ها و زمین بیان می‌کند تا سخنوران به عظمت آن پی ببرند، پس این‌جاست که در قرآن می‌فرماید: «وَ مِنْ آياتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلافُ أَلْسِنَتِكُمْ وَ أَلْوانِكُمْ إِنَّ فِي ذلِكَ لَآياتٍ لِلْعالِمِينَ.[روم/22] و از نشانه‌های او، آفرینش آسمان‌ها و زمین و اختلاف زبان‌های شما و رنگ‌های شماست، قطعاً در این امر برای دانشوران نشانه‌هایی است.»
از طرف دیگر، اختلاف زبان‌ها در جامعه بشری، امری است که خداوند برای تبلیغ ادیان الهی به آن توجه ویژه داشته و همواره پیام آوران خود را با زبان آن جامعه خاص مبعوث به رسالت کرده است؛ چرا که آشنایی و تسلط به زبان یک جامعه، نقش بسیار مهمی در تأثیرپذیری آن ایفا می‌کند و به همین جهت، این مسئله به‌عنوان یک سنت الهی در قؤآن به تصویر کشیده شده و متذکر آن گردیده است. مثلاً خداوند می‌فرماید: «و ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ بِلِسانِ قَوْمِهِ لِيُبَيِّنَ لَهُمْ فَيُضِلُّ اللَّهُ مَنْ يَشاءُ وَ يَهْدي مَنْ يَشاءُ وَ هُوَ الْعَزيزُ الْحَکيمُ.[ابراهیم/4] و ما هیچ پیامبری را جز به زبان قومش نفرستادیم، تا حقایق را برای آنان بیان کند. پس خدا هر که را بخواهد، رها می‌کند و هر که را بخواهد هدایت می‌کند و اوست ارجمند و حکیم.»
در روایات هم از امامان معصوم (علیهم‌السلام) ارزش یادگیری زبان فراوان آمده است و به آن اهمیت داده شده، از جمله از امام صادق (علیه‌السلام) چنین نقل شده که: «اعطی سلیمان بن داود -ع- مع علمه معرفة المنطق بکل لسان و معرفه اللغات و منطق الطیر و البهائم و السّباع فکان اذا شاهد الحروب تکلم بالفارسیه و اذا قعد لعمّاله و جنوده و اهل مملکته و اذا قام فی محرابه لمناجاة ربّه تکلم بالعربیه و اذا جلس للوفوده و الخصماء تکلم بالعبرانیه.[1] افزون بر دانش سلیمان، پسر داود، به او معرفت گفتار با هر زبان و هر لغت و معرفت گفتار با پرندگان، حیوانات و درندگان داده شده بود، او هرگاه در میدان جنگ حضور می‌یافت، به پارسی سخن می‌گفت و آن‌گاه که به فرمان‌روایی برای کارگران، سپاهیان و مردم می‌نشست به زبان رومی حرف می‌زد و زمانی که با همسرانش خلوت داشت، به زبان سریانی و نبطی تکلم می‌کرد و زمانی که در محراب عبادت می‌ایستاد، به زبان عربی مناجات می‌کرد و آن هنگام که با میهمانان و دشمنان، سخن می‌گفت، گفتارش عبرانی بود.»
با تمام این‌گونه آیات و روایات وارده، به گروهی از مفتیان وهابی برخورد می‌کنیم که فراگیری زبان - انگلیسی- را بدعت و حرام کرده‌اند.
مثلاً از ابن عثیمین وهابی این‌چنین نقل شده است: «... معلوم أن اعتیاد التکلم بغیر العربیه حتی یکون عادة أمر غیر مشروع لأن یورث محبة اهل تلک اللغه من الکفرة و هو مخالف لعقیدة الولاء و البراء من الکفار الذی أراه أن الذی یعلم صبیّه الغة الانجلیزیة منذ الصغر سوف یحاسب علیه یوم القیامة...[3] سخن گفتن به زبان غیر عربی، انسان را معتاد به این عمل کرده و این باعث می‌گردد تا محبت صاحبان کافر آن زبان در او تأثیر گذارد و این کار، مخالف با عقیده دشمنی با کفار است، به نظر من، کسی‌که کودکی را از زمان طفولیت مورد تعلیم زبان انگلیسی قرار می‌دهد، باید در روز قیامت پاسخ‌گو باشد، چرا که او ابتدا محبت این زبان را و پس از آن، محبت سخن‌گویان این زبان را به دل او می‌اندازد.»
فاعتبروا یا اولی الابصار

پی‌نوشت:

[1]. بحار الانوار، علامه مجلسی، موسسه الرساله، بیروت، لبنان، ج14 ص112.
[2]. همان، ج18 ص189.
[3]. عقول معطله، نورالدین ابولحیة، ص14. جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.