نظرات علمای اهل سنت در مورد تقیالدین سبکی
علی بن عبدالکافی، تقیالدین سُبكی از علمای شافعی مذهب است که در سال ۶۸۳ هـ. ق در سبک از حوالی شام به دنیا آمد. در سال ۷۳۹ هـ. ق، حاکم دمشق وی را به عنوان قاضی القضات دمشق منصوب کرد. او مدتی در سال ۷۴۲ هـ. ق خطیب جمعه مسجد جامع اموی در دمشق شد و در سال ۷۵۶ هـ. ق، معاصر ابن تيميّه بود و ۲۸ سال پس از مرگ ابنتیمیه دیده از جهان فرو بست.
ذهبی درباره سبکی میگوید: وی قاضی، امام، علامه، فقیه، محدث، حافظ و فخر العلما است؛[1] همچنین میگوید: سبکی تصانیف متقن و استواری را تصنیف کرده است ... و من از او، و او از من سماع داشته است.[2] پس سبکی استاد ذهبی هم بوده است، در انتهای کتاب تذکره الحفاظ، اسامی اساتید ذهبی، آمده و درباره سبکی نقل شده: من شنیدم از علامه ذی فنون، فخر حفاظ و قاضی القضاه تقی الدين علی بن عبدالكافی سبكی شافعی، صاحب تصانیف، ...، صاحب فضائل، متدین، راستگو، با حافظه قوی بود.[3]
این مطالب در حالی از ذهبی نقل شده که همعصر او بود و معمولاً در نوشتن شرح حال در مورد علمای زنده، تا حدودی در نوشتن فضائل اغماض میشود.
سيوطی درباره سبكی میگويد: «او شيخ الاسلام و پيشوای عصر خويش بوده و تأليفات او نشاندهنده مهارت او در علم الحديث است.»[4]
ابن كثير سلفی میگويد: «سبكی امام و علاّمه، قاضی دمشق؛ در علم فقه، اصول، علوم عربيه و ديگر علوم، سرآمد عصر خويش بوده است و رياست علم در زمان خويش به وی منحصر شد.»[5]
زرکلی درباره سبکی میگوید: سبکی شیخ الاسلام زمان خودش بوده است و یکی از حفاظ، و مفسرین بوده است.[6]
عبدالوهاب سبكی، پسر سبکی، (نویسنده کتاب طبقات الشافعیه) درباره پدرش میگوید: شیخ، فقیه، محدث، حافظ، مفسر، اصولی، متکلم، نحوی، لغوی، ادیب، حکیم، منطقی، جدلی و شیخ الاسلام و قاضی القضات زمان خودش بوده است؛ استاد استادان، و یکی از مجتهدین، جامع علوم مختلف و خبره در علوم منقول، ... .[7]
ابوبكر شهبی دمشقی درباره سبکی میگوید: شیخ، امام، فقیه، محدث، حافظ، مفسر، اصولی، متکلم، نحوی، و لغوی و ادیب، و حکیم و منطقی، و جدلی در مناظره بود.[8]
سبکی، کتابهای «الدره المضیه فی الرد على ابن تیمیه»، «شفاء السقام فی زیاره خیر الأنام» و غیره، علیه ابنتیمیه نوشته است؛[9] لذا امروزه کسی در بحثهایی همچون توسل و استغاثه و شدرحال و غیره به کتب سبکی استناد کند، وهابیت در جواب میگویند: سبکی صوفی است و قابل اعتماد ما نیست؛ لذا نظر علمای مورد اعتماد اهل سنت را نسبت به سبکی آوردیم تا دانسته شود سبکی از علمای بزرگ شافعی شمرده شده و مورد اعتماد است.
پینوشت:
[1]. معجم الشيوخ الكبير، ذهبی، ج2، ص34.
[2]. المعجم المختص بالمحدثين، ذهبی، ص166.
[3]. تذکرة الحفاظ، ذهبی، ج4، ص200.
[4]. طبقات الحفّاظ، سیوطی، ص525و526.
[5]. البداية والنهاية، ابنکثیر، ج14، ص77 و 114 و 120.
[6]. الأعلام، زرکلی، ج4، ص302.
[7]. طبقات الشافعية الكبری، سبکی، ج10، ص139.
[8]. طبقات الشافعية، ابنقاضی شهبه، ج3، ص38.
[9]. «نقد ابنتیمیه توسط سبکی، عالم معاصرش»
افزودن نظر جدید