پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ در کتب حدیثی اهل سنت، روایتی آمده است که طبق آن، قضیه‌ای اتفاق افتاده، که از جمع آن قضیه و حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، مذمت امیرالمؤمنین (علیه السلام) را برداشت کرده، و ایشان را آن‌قدر پایین آورده‌اند، که می‌توانند، دیگران را با ایشان مقایسه نموده و حتی از ایشان برتر بدانند.

آن قضیه این است که امیرالمؤمنین (علیه السلام)، با وجود داشتن فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، تصمیم به خواستگاری از دختر دشمن خدا (ابوجهل) می‌نماید، و یا خواستگاری نموده، ویا دیگران قصد پیشنهاد ازدواج این دختر را به امیرالمؤمنین (علیه السلام)، داشته‌اند، و این قضیه را حضرت زهرا (سلام الله علیها)، متوجه شده و ناراحت می‌گردند و شکایت نزد رسول الله (صلی الله علیه و آله و سلم)، می‌برند و پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم)، به منبر رفته و می‌فرمایند: «فاطمه پاره تن من است، هر که او را بیازارد، مرا آزرده است، ... .»
سپس پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) می‌فرماید: «وَاللَّهِ لاَ تَجْتَمِعُ بِنْتُ رَسُولِ اللَّهِ (صلی الله علیه و آله و سلم) وَبِنْتُ عَدُوِّ اللَّهِ أَبَدًا. [1] به خدا سوگند بدانید دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا هرگز با هم جمع نمی‌شوند.» «والله لَا تَجْتَمِعُ بِنْتُ رسول اللَّهِ (صلی الله علیه وآله وسلم) وَبِنْتُ عَدُوِّ اللَّهِ عِنْدَ رَجُلٍ وَاحِدٍ فَتَرَکَ عَلِیٌّ الْخِطْبَةَ. [2] به خدا سوگند! دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا نزد یک نفر جمع نمی‌شوند، پس از این بود که علی از خواستگاری دختر ابوجهل منصرف شد.»

در پاسخ به این داستان دروغین جواب‌های متعددی داده شده است، از جمله جواب‌ها، جواب نقضی است، که لازمه سخن پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) است، و اهل سنت به دلیل روایت صحیح در این مسأله باید بپذیرند، و آن حرمت جمع بین دختر رسول خدا و دختر دشمنان خدا است.

- عثمان، بین دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا، جمع کرد

سازنده این قصه فراموش کرده است که با ساخت این افسانه، پیش از تنقیص مقام امیرمؤمنان (علیه السلام)، عثمان بن عفان، خلیفه سوم خود را زیر سؤال برده است؛ زیرا او در زمانی که با دختران پیامبر (بنا بر نظر اهل سنت که آن‌ها دختران پیامبر بوده‌اند) زندگی می‌کرده؛ نه یکبار که چندین بار، بین دختران پیامبر و دختران دشمنان خدا، جمع کرده است، و این کار را انجام داده، نه این که فقط تصمیم به این‌کار را داشته باشد. اگر واقعاً جمع بین دختر پیامبر و دختر دشمنان خدا، حرام باشد، چرا عثمان بن عفان چندین بار این کار حرام را انجام داده است؟ آیا اهل سنت به لوازم سخنان خود ملتزم می‌شوند؟

- جمع بین رمله دختر شیبه بن ربیعه و «رقیه»

رملة بنت شیبه، یکی از همسران عثمان است که در مکه با او ازدواج کرد و از کسانی بود که همراه عثمان به مدینه مهاجرت کرد. ابن‌عبدالبر در این زمینه می‌نویسد: «رملة بنت شیبة بن ربیعة کانت من المهاجرات هاجرت مع زوج‌ها عثمان بن عفان [3] رمله، دختر شیبه از کسانی بود که همراه همسرش عثمان به مدینه مهاجرت کرد.» و نیز تا زمان قتل عثمان، همسر او بوده است، چنانکه شیبانی دراین‌باره می‌نویسد: «... وقتل عثمان وعنده رملة بنت شيبة [4] عثمان به قتل رسید در حالی که رمله دختر شیبه همسر او بود.» و شیبه پدر زن عثمان، از دشمنان پیامبر اسلام است که در جنگ بدر به هلاکت رسیده است؛ چنانچه ابن‌حجر دراین‌باره می‌نویسد: «رملة بنت شیبة بن ربیعة بن عبد شمس العبشمیة قتل أبوها یوم بدر کافراً. [5] رمله، دختر شیبه ... پدرش در جنگ بدر کشته شد، در حالی که کافر بود.»
از سوی دیگر، زمان ازدواج عثمان با رقیه دختر رسول خدا! بی‌درنگ پس از اسلام آوردن عثمان بوده که در مکه انجام گرفته است، لذا در زمان مهاجرت به مدینه، رقیه همسر او بوده است. چنانکه ابن‌اثیر در این مورد می‌نویسد: «ولما أسلم عثمان زوجّه رسول الله (صلی الله علیه وآله وسلم)  بابنته رقیة وهاجراً کلاهما إلی أرض الحبشة الهجرتین ثم عاد إلی مکة وهاجر إلی المدینة. [6] زمانی که عثمان اسلام آورد، رسول خدا دخترش رقیه را به همسری او درآورد، هر دوی آن‌ها به سرزمین حبشه مهاجرت کردند، سپس هنگامی که از آن جا به مکه بازگشت، به مدینه مهاجرت کردند.»

- جمع بین امّ البنین دختر عیینة و فاطمة دختر ولید بن عبد شمس و «رقیه»

افزون به راین، عثمان با امّ‌البنین دختر عیینة و فاطمة دختر ولید بن عبد شمس نیز ازدواج کرده است؛ در حالی که پدر هر دوی آن‌ها نیز در آن زمان از دشمنان خدا بوده‌اند. اگر واقعاً جمع بین دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا، حرام بوده، چرا پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) او را از ارتکاب این عمل منع نموده است؟
اهل سنت ناچارند که یا بپذیرند که قضیه خواستگاری از دختر ابوجهل از اصل دروغ بوده و یا بپذیرند که دختران پیامبر، همسر عثمان، نبوده‌اند و یا بپذیرند که عثمان عملی حرام انجام داده و در حقیقت عقد دختران پیامبر برای عثمان حرام و ازدواج عثمان با آن‌ها باطل بوده است.

- ازدواج دختر رسول خدا با فرد مشرک

طبق آن چه بخاری گفته است، رسول خدا قسم یاد می‌کند که دختر رسول خدا با دختر دشمن خدا در یک خانه جمع نمی‌شود: «به خدا سوگند دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا در یک جا جمع نمی‌شوند.»
دراین‌باره می‌توان گفت: طبق اعتقاد اهل سنت، که زینب را دختر پیامبر اکرم می‌دانند، رسول خدا (صلی الله علیه وآله) دختر خود، زینب را به همسری مردی مشرک درآورد و بین دختر خود و یک مشرک جمع نمود، پس مانعی ندارد، دختر رسول خدا با دشمن خدا ازدواج نماید؛ در حالی که طبق این افسانه، از جمع بین دخترش و کسی که خود مسلمان بوده و تنها پدرش مشرک بوده، منع نموده است آیا چنین ادعایی مقبول است؟ به عبارت دیگر هنگامی که جمع بین دختر رسول خدا و دشمن خدا جایز است، آیا جمع بین دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا، که به ظاهر اسلام نیز آورده است، جایز نیست؟
همان‌گونه که بخاری در حدیث اول مذکور، این عبارت را آورده بود: «ثُمَّ ذَکَرَ صِهْرًا لَهُ مِنْ بَنِی عَبْدِ شَمْس، فَأَثْنَی عَلَیْهِ فِی مُصَاهَرَتِهِ إِیَّاهُ قَالَ: حَدَّثَنِی فَصَدَقَنِی ووَعَدَنِی فَوَفَی لِی ... . [7] سپس یادی کرد از دامادش که از بنی‌عبدشمس بود و از او ستایش کرد و فرمود: با من با صداقت سخن می‌گفت و به وعده‌اش وفا می‌کرد، ... .» و درباره ازدواج او با دخترش از زبان پیامبر (صلی الله علیه وآله) نیز چنین نقل کرده است: «... أَمَّا بَعْدُ أَنْکَحْتُ أَبَاالْعَاصِ بْنَ الرَّبِیعِ، فَحَدَّثَنِی وَصَدَقَنِی. [8] رسول خدا (صلی الله علیه وآله) فرمود: ابوالعاص بن ریبع را به دامادی پذیرفتم چون صادق و راستگو بود،» جالب این است که شوهر زینب، در جنگ‌های مشرکین علیه مسلمانان حضور فعال داشت و حتی دوبار توسط مسلمانان اسیر شد و تا صلح حدیبیه نیز بر شرک خود باقی بود و اسلام نیاورده بود.

- ازدواج خود رسول خدا با دختر دشمن خدا

پیامبر اکرم (صلی الله علیه وآله وسلم)، در سال ششم هجری با ام‌حبیبه ازدواج نمودند، و در سال هفتم هجری او را به خانه برد. [9] در حالی که دختر دشمن خدا بود، و پدر او ابوسفیان بود، که پس از فتح مکه ظاهراً مسلمان شد، که فتح مکه در سال هشتم هجری بود. [10] آیا جمع بین رسول خدا و دختر دشمن خدا ایرادی ندارد، ولی جمع بین دختر رسول خدا و دختر دشمن خدا ایراد دارد و پیامبر اکرم قسم خوردند، چنین چیزی اتفاق نخواهد افتاد. اهل سنت ناچار باید بپذیرند که قضیه خواستگاری از دختر ابوجهل از اصل دروغ بوده و جاعلان قصد داشتند برای کلام پیامبر اکرم نسبت به ایذاء فاطمه زهرا (سلام الله علیها) مصداقی غیر ابوبکر بسازند؛ یا باید بپذیرند که رقیه و ام‌کلثوم و زینب دختران پیامبر، نبوده‌اند و عثمان، داماد پیامبر نبوده و  بیخود به او ذوالنورین گفته‌اند، یا باید بپذیرند که عثمان عملی حرام انجام داده و در حقیقت عقد دختران پیامبر برای عثمان حرام و ازدواج عثمان با آن‌ها باطل بوده است، و در آخر برای ازدواج پیامبر و ام‌حبیبه هم جوابی نخواهند داشت. 

پی‌نوشت:

[1]. بخاری، صحیح البخاری، بیروت: دار ابن کثیر، 1407 ق، ج 3، ص 1132، ح 2443
[2]. همان، ج 3، ص 1364، ح 3523، باب ذکر أصهار النبی منهم أبوالعاص بن الربیع.
[3]. قرطبی، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، بیروت: دارالجیل، 1412 ق، ج 4، ص 1846
صفدی، الوافی بالوفیات، بیروت: دار إحیاء التراث، 1420 ق، ج 14، ص 98
ابن حجر، الإصابة فی تمییز الصحابة، بیروت: دارالجیل، 1412 ق، ج 7، ص 654
[4]. شیبانی، الکامل فی التاریخ، بیروت: دارالکتب العلمیة، 1415 ق، ج 3، ص 75
[5]. ابن حجر، الإصابة فی تمییز الصحابة، بیروت: دارالجیل، 1412 ق، ج 7، ص 654
[6]. ابن أثیر، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، 1423 ق، ج 3، ص 480
[7]. بخاری، صحیح البخاری، بیروت: دارابن کثیر، 1407 ق، ج 3، ص 1132، ح 2443
[8]. همان، ج 3، ص 1364، ح 3523، باب ذکر أصهار النبی منهم أبوالعاص بن الربیع.
[9]. ابن أثیر، أسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، 1423 ق، ج 1، ص 47
[10]. همان، ج 1، ص 35