پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب_ بایزید بسطامی، مردم آن زمان را بادسائس و حیله هایی از رفتن به دنبال کسب علم و معارف حقه ی اسلام باز می داشت.

اقطاب صوفیه که خود را جانشین امامان معصوم علیهم السلام معرفی می کنند و مدعی احاطه بر علوم هستند، دچار خرافا گویی شده و کمترین اطلاعی ار مسائل دینی ندارند.

ابراهيم ادهم از قدماي صوفيه است كه از سرزمين بلخ برخاست و بعدها در تصوف نام و آوازه اي بلند يافت. درست است كه بيشتر دوران زهد و رياضت او در شام گذشت، ليكن خاطره او در نزد زهاد و صوفيه خراسان همواره مثل يك سرمشق باقي ماند. ماجراي توبه اي كه او را به ترك سلطنت و به زندگي زاهدانه، و صوفيانه كشانيده، در روايات صوفيه رنگ افسانه دارد

سفيان ثوري (97 – 161هـ) یكي از چهره هاي برجسته تصوف، و معاصر و معاشر ابوهاشم کوفي بود. او همان كسي است كه امام صادق (ع) او را از كساني شمرد كه مردم را از گرايش بر دين خدا جلوگيري مي كردند و مانع از آن مي شدند كه مردم به اهل بيت (ع) پيوندند[1].

موسس سلسله گنابادیه بعد از طی مراحلی از خارج ایران وارد ایران شد و در ایران به فعالیت خود ادامه داد چشم از جهان فرو بست،سپس جانشینان وی مدتی زاد و توشه خود را در هندوستان پهن کرده و به فعالیت پرداختند.

با مطالعه ی تاریخ روشن می شود که افرادی چون حسن بصری در کنارهمکاری با حکومت اموی و مروانی، گاهی هم مخالفتی از خود نشان می داد تا وجهه ی مردمی خویش را به طور کامل از دست ندهد