مکاتب اهل سنت
سخنان علمای مشهور اهل سنت پیرامون شخصیت والای امام جواد (ع) شاهدی بر فضائل بی نظیر این امام است. بیان مسائل مهمی علمی و پاسخگویی به منکرین خلافت و مناظرات علمی حضرت با دانشمندان مذاهب اسلامی، سبب آن شده که نام امام جواد (ع) همانند خورشید درخشان در آسمان جهان اسلام بدرخشد.
واقعه غدیر خم و انتخاب امیرالمؤمنین (ع) به عنوان خلیفه از سوی خدای رحمان، مهمترین مسئله ای است که علمای شیعه و اهل سنت در منابع روایی و تاریخی خود به بررسی آن پرداخته اند؛ نکته قابل تأمل در خطبه غدیرکلمه ولی است که بر اساس اقراری که پیامبر (ص) گرفت که از خود اشخاص به آنان برتر است، مشخص می شود به معنای سرپرست بوده و معنای دوست برای آن امری محال است.
عبدالحمید به عنوان دفاع از اهل سنت، با انتقاد از افزایش اعدامها در سیستان و بلوچستان، اعدام غیر مورد قصاص را مطابق همه فرق اسلامی ندانست و تجدیدنظر مسئولان در قوانین جزایی را خواستار شد؛ در حالیکه طبق مبنای اهل سنت مخالفت با حاکم جایز شمرده نشده و حکومتهای مورد تأیید عبدالحمید (طالبان و عربستان) با کوچکترین بهانه، مخالفین خود را اعدام کرده، به قتل می‌رسانند.
سکولاریسم به معنای جدایی دین از سیاست، مبنای اعتقادی است که از سوی غربی ها برای مقابله با شریعتهای مقدس الهی بنا شده است؛ اما این تفکر گاهی در بین بعضی از مذهبیون نیز وجود دارد که تا حدودی جدایی دین از سیاست را در بعضی از شئون زندگی لازم می‌دانند. بر اساس اعتقادات اسلامی دولت مسلمانان وظیفه الهی امر به معروف و نهی از منکر را باید بین مردم ترویج دهد.
کتاب «امام رضا (ع) به روايت اهل سنت» به قلم حجت الاسلام محمد محسن مروجی طبسی نگاشته شده است. ابن کتاب در هفت دفتر با موضوعات زندگانی حضرت، شخصيت، روايت، امامت، ولايت عهدی، كرامت و زیارت، با قلمی روان و مستند به تألیف در آمده است که تاكنون به 9 زبان زنده دنيا همچون عربی، تركی، تاجيک، انگليسی، فرانسوی، مالايی و اردو توسط بنياد پژوهشهای آستان قدس رضوی ترجمه شده است.
یکی از اتفاقات تلخی که در صدر اسلام به وقوع پیوسته، واقعه سقیفه و کودتای عده ای معلوم الحال علیه امیرمؤمنان (ع) است؛ اما یکی از آثار کودتای سقیفه را می توان آشفتگی مسلمانان در آن دوران دانست. خوف از جان و ترس از مرگ به اندازه‌ای بود که بعضی از اصحاب به صورت مخفیانه نماز می‌خواندند.
کتاب مناظرات تاريخی امام رضا (ع) با پيروان مذاهب و مکاتب ديگر که به تحقیق و قلم آیت الله مکارم شیرازی جمع آوری شده است، پیرامون مناظرات امام رضا (ع) با علما و دانشمندان ادیان و مذاهب بوده است. نویسنده در این کتاب با قلمی روان به بیان مناظرات حضرت پرداخته است.
یکی از آیاتی که در فضیلت اهل بیت (ع) بیان شده آیه 33 سوره احزاب است که نزد علمای اسلام به آیه تطهیر شهرت دارد. در این آیه، به فضیلت اهل بیت (ع) که دوری از هرگونه رجس و پلیدی است اشاره شده است. آنچه که مهم است، استناد ائمه معصومین (ع) به این ویژگی و فضیلت است که علمای اهل سنت در منابع معتبر خود به ثبت و ضبط آن پرداخته‌اند.
بر اساس اعتقاد علمای اهل سنت، مهدی موعود (عج) آخرین خلیفه الهی است و از جانب پروردگار عالم مأموریت دارد تا دنیا را از فساد نجات دهد. اهل سنت معتقدند که آخرین خلیفه از جانب خداوند انتخاب می شود. سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که چرا و به چه دلیل باید آخرین خلیفه فقط از جانب خداوند انتخاب شود، در حالی که قرآن کریم انتخاب تمام خلفا را جعل الهی و از جانب خدای متعال می‌داند!
علاوه بر علما و محدثین شیعه، علمای اهل سنت نیز به بررسی ابعاد و شخصیت آسمانی امام صادق (ع) پرداخته اند. آن فضیلتی که بیش از همه در منابع اهل سنت به آن پرداخته شده، علم الهی حضرت (ع) و گسترش آن در بین تمام مسلمانان است. اذعان بزرگان اهل سنت همانند ابوحنیفه به افقهیت و اعلمیت حضرت نشان از بهره گرفتن علمای اهل سنت از دریای علم الهی امام (ع) است.
حضرت حمزه (ع) شخصیتی است که با بذل جان گرانقدر خود به دفاع از رسول خدا (ص) و دین اسلام پرداخت و از خود نامی بزرگ به یادگار گذاشت. مشرکان مکه در روز نبرد بدر هنگامی که پهلوانان خود را به میدان فرستادند، هیچگاه فکر آن را نمی‌کردند که به دست حضرت حمزه و امیرمؤمنان (ع) کشته شوند؛ اما تجربه تلخ شکست، آتش کینه را در دل مشرکین شعله‌ور کرد و حضرت حمزه (ع) را در جنگ احد به شهادت رساندند.
شهادت حضرت حمزه (ع) یکی از حوادث ناگواری است که قلب هر انسان مؤمنی را به درد می آورد؛ اما اگر در علت این حادثه تحقیق شود می توان سه عامل دنیا گرایی، سستی در اطاعت پذیری، نزاع با یکدیگر و کینه و بغض دشمن از فرمانده میدان را برای آن برشمرد.
مروان حکم در زمان حکومتش در مدینه، همواره مشغول سب امیرالمؤمنین (ع) بود و به علت اینکه مردم پس از نماز عید، لعن امیرالمؤمنین (ع) را تحمل نمی کردند و متفرق می شدند، او خطبه نماز عید را قبل از نماز می‌خواند که مسلمانان حاضر باشند.
تمام مذاهب اسلامی اتفاق نظر دارند كه اذان و اقامه گفتن فقط در نمازهاى یومیه جايز است و نمازهای دیگر اذان و اقامه ندارند. اما در تاریخ نقل شده است که در این حکم، بدعتی ایجاد شده است و برخی براى نماز عيد، اذان گفته اند. ازجمله کسانیکه این بدعت به آنها نسبت داده شده، معاویه، زیاد، مروان، حجاج و ابن زبیر هستند.