مکاتب اهل سنت

سعید بن جبیر میگوید: روز عرفه نزد عبدالله بن عباس بودیم، عبدالله بن عباس پرسید: چرا مردم تلبیه نمیگویند؟ گفتم: از معاویه میترسند. عبدالله بن عباس از خیمهاش خارج شد و با صدای بلند میگفت: لبیک اللهم لبیک و ان رغم أنف معاویه لبیک، اللهم العنهم فقد ترکوا السنه من بغض علی

اهل سنت حقیقی، خود را محب اهل بیت (علیهمالسلام) دانسته و برای ایشان احترام زیادی قائلند؛ از جمله اینکه امام باقر (علیهالسلام) را که از منظر اهل سنت به عنوان تابعِ تابعین است، جزء سلف بوده و قول، فعل و تقریر ایشان را به عنوان یکی از ادله پذیرفتهاند؛ از این رو نزد اهل سنت از جایگاه بسیار بالایی برخوردارند.

امام باقر (علیهالسلام) پنجمین خلیفه پیامبر و جزء یکی از دوازده نفری است که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: جانشینان امت من دوازده نفرند و همگی آنان از قریشند؛ ایشان در زمان خود توانست علوم الهی را گسترش دهد، فلذا از این جهت او را باقر العلوم یعنی شکافندهی علم مینامند.

زندگی امام باقر(علیه السلام)، آیینه تمام نمای زندگی انسانهای کامل و متعالی است که جامعیت او در اخلاق، فضائل، علوم، معنویات، روابط اجتماعی، سیاسی و... در روزگار خودش بزرگترین تأثیر علمی و عملی را برای جامعه مسلمان زمان خود پایهریزی کرد، لذا محققان و مورخان تاریخ بر این باورند که امام باقر(علیه السلام) در حقیقت یکی از بنیانگذاران دانش علوم بیپایان الهی اهلبیت هستند...

اگر سیری در زندگی امامان معصوم شیعه داشته باشیم، خواهیم دید که زندگی آنها آینه تمامنمای زندگی انسانها است. از خصوصیات بارز امامان معصوم، جامعیت آنهاست. لذا توجه و رویآوری به معنویات، آنها را از پرداختن به زندگی مادی و روابط اجتماعی باز نمیدارد و این در حالی است که انسانهای معمولی چنین توانایی را ندارند.

علمای اهل سنت، امام باقر (علیه السلام) را از فقهای بینظیر مدینه میشمارند، کسیکه از ذریه پاک پیامبر اکرم است و علوم او را نشات گرفته از علم الهی میدانند که از پیامبر اسلام، نسل به نسل به ایشان منتقل شده است و بهخاطر همین او را لقب باقر دادهاند، چرا تمامی زوایای علوم را آشکار کرد و آن را توسعه داد.

ترس از حکام ظالم و دنیا طلبی و ثروت اندوزی بعضی از راویان حدیث، سبب شد تا حدیث شریف غدیر در میان مسلمانان، بسیار مظلوم واقع شود. بعضی از راویان اهل سنت در منابع روایی خود با اشاره به ترس آنان از حکام ظالم، حتی از پرسیدن سؤالاتی درباره حدیث شریف غدیر ابا و ترس داشتند.

واقعه غدیرخم در کتب فریقین به صورت مختصر یا مفصل، به صورت متواتر در احادیث صحیح و حسن بیان شده است؛ جمع کثیری از علمای اهل سنت، اعتراف به تواتر این حدیث کرده یا از عالم دیگری تواتر این حدیث را نقل کردهاند.

واقعه غدیر در کتب فریقین به صورت مختصر یا مفصل، در احادیث صحیح و حسن بیان شده است. در بسیاری از کتب اهل سنت این حدیث نقل شده و مؤلف یا محققین این کتب، به صحت حدیث اعتراف کردهاند.

علت عدم نقل حدیث شریف غدیر در میان اهل سنت می تواند یکی از این دو دلیل باشد؛ دلیل اول آنکه خلفا و حاکمان غاصب، به دلیل محتوای آن حدیث شریف و ترس از فروپاشی خلافت شان، به ممانعت از نقل حدیث روی آوردند و دلیل دوم اینکه در عدم نشر حدیث شریف غدیر، ترس محدثان اهل سنت و یا دنیاطلبی آنان مشاهده میشود.

بیان حدیث غدیر و مرجعیت این حدیث شریف به عنوان یکی از مهمترین دلایل اثبات خلافت، سبب شد تا حکام ظالم برای محدثینی که آن حدیث شریف را بیان کنند، جزای سنگینی همانند کشته شدن و تبعید در نظر بگیرند. لذا محدثان اهل سنت از نقل حدیث غدیر خودداری می کردند.

خلاصه ای از دیدار «علامه امینی» با استاد «اعظمی» از اهل سنت در بغداد از کتاب «ربع قرن مع العلامة الأمینی» آمده است؛ این کتاب نکات ظریف و زیبایی دارد، که دوستانی که می خواهند در مسیر ولایت و امامت کار کنند، مطالعه این کتاب بسیار مفید است.

بیان خلافت امیرمؤمنان (ع) و حدیث شریف غدیرخم، یکی از احادیثی است که محدثین اهل سنت از بیان آن ترس داشته اند. با آنکه بسیاری از اصحاب نبی مکرم اسلام (ص) در واقعه غدیرخم بودند، تا سالیان متمادی از بیان این حادثه عظیم و بزرگ منع میشدند. احمد بن حنبل در کتاب خود به ترس و خوف زید بن ارقم از بیان واقعه غدیرخم یاد میکند که در حقیقت، این سخن نشان از ترس خلفای اهل سنت از نشر این واقعه دارد.

سخنان علمای مشهور اهل سنت پیرامون شخصیت والای امام جواد (ع) شاهدی بر فضائل بی نظیر این امام است. بیان مسائل مهمی علمی و پاسخگویی به منکرین خلافت و مناظرات علمی حضرت با دانشمندان مذاهب اسلامی، سبب آن شده که نام امام جواد (ع) همانند خورشید درخشان در آسمان جهان اسلام بدرخشد.