پایگاه جامع فرق، ادیان ومذاهب_ بزرگداشت میلاد رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) از آن جهت حائز اهمیت است که به نوعی بیان کننده‌ی شکرگزاری نعمت خلقت حضرت و به تبع آن هدایت شدن بندگان خدا به جانب سعادت ابدی است. باید بیان کرد که شیعیان و اهل سنت در برگزاری بزرگداشت پیامبر اتحاد دارند و این در حالی است که وهابیت با بدعت خواندن اصل برگزاری مراسمی به مناسبت ولادت، این عمل را حرام می‌شمرند.
باید توجه داشت، قرآن کریم بعضی از روزهای سال را، به دلیل آن‌که از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هستند، به روز خدا معرفی می‌کند. الله متعال با این نام گذاری، به قصد تکریم اشخاص و یا بیان عظمت اهداف، اهمیت آن روز را بیان می‌کند. کتاب خدا در آیات متعدد، به نمونه‌هایی از این موارد اشاره می کند. خدای رحمان می‌فرماید: «وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مُوسَى بِآيَاتِنَا أَنْ أَخْرِجْ قَوْمَكَ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ وَذَكِّرْهُمْ بِأَيَّامِ اللَّهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِكُلِّ صَبَّارٍ شَكُورٍ؛[إبراهيم/5] و در حقيقت، موسى را با آيات خود فرستاديم [و به او فرموديم‌] كه قوم خود را از تاريكی‌ها به سوى روشنايى بيرون آور، و روزهاى خدا را به آنان يادآورى كن، كه قطعاً در اين [يادآورى‌]، براى هر شكيبایی سپاسگزارى عبرت‌هاست.»
این آیه شریفه، خروج از تاریکی‌ و ورود به روشنایی را، مقصد مؤمنین و مقصود حضرت موسی بیان می‌کند و سالروز نجات از چنگ فرعون و هدایت پیروان حضرت موسی را، روز خدا معرفی می‌‌کند.
با تامل در کلام خدا، هدف اصلی انبیاء، هدایت‌ مخلوقات به جانب سعادت ابدی و جلب رضای الهی است.
اما باید توجه داشت، عنایات و الطاف رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) به تمام موجودات عالم ارزانی شده و تمام کائنات را در بر گرفته است و حتی افرادی همانند ابولهب، که قرآن او را از دشمنان سرسخت پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‌داند، به پاس خدمت اندک او به نبی رحمت، مورد ترحم پروردگار عالم قرار گرفته است. برای نمونه از کتب اهل سنت، به اتفاقی که در زمان ولادت خاتم الانبیا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) افتاده، می‌توان اشاره کرد.
ثوبیه کنیز ابولهب، به دلیل آن‌که خبر ولادت موفورالسرور حضرت محمد مصطفی (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را به اطلاع مولای خود رساند، به دست ابولهب آزاد شد و ابولهب به او عطایای ارزشمندی بخشید؛ محدثین اهل سنت معتقد هستند، در قبال شادمانی ابولهب به مناسبت ولادت پیامبر خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و آزاد کردن ثوبیه، در جهنم برزخی به او آب گوارا نوشانده می‌شود.
بخاری در کتاب صحیح خود که معتبرترین کتاب روایی در بین اهل سنت است با ذکر این اتفاق، می‌نویسد: «ثویبه کنیز ابولهب و آزاد شده به دست او بود و مدتی نیز توانست دایه‌ی رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) باشد. هنگامی‌که ابولهب از دنیا رفت، یکی از نزدیکانش، او را در وضعیت بسیار بدی در خواب دید. از ابولهب پرسید، عالم برزخ برای تو چگونه است؟ ابولهب در عالم خواب به او پاسخ داد، بعد از شما خیری ندیدم، به جز آن‌که به خاطر آزاد کردن ثویبه، آب بسیار اندکی به من داده شد.»[1]
تکریم کننده مقام شامخ رسول گرامی (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، از جانب خدای رحمان، هیچ‌گاه بدون پاداش نخواهد ماند. قطعاً هر کسی در هر جایی از این دنیا، به پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) و اهل بیت مطهرش کمترین محبت‌ها را ابراز کند، از جانب پروردگار ماجور خواهد بود. علمای اهل سنت در کتب خود، با ذکر نمونه افرادی که به جهت تکریم و تعظیم مقام رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، لایق توجهات خاص الهی شده‌اند، مطالبی را ثبت و جمع‌آوری کرده‌اند.
دمیاطی حکایت جوانی که به گرامیداشت سالروز ولادت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) اهتمام ویژه داشت را در کتابش بیان می‌کند و می‌نویسد: «حکایت شده در زمان حکومت هارون عباسی در شهر بصره جوانی زندگی می‌کرد که اهل گناه و فساد بود و مردم شهر، به خاطر کارهای سخیف او، با چشم حقارت به او نگاه می‌کردند. این جوان هنگامی‌که ماه ربیع الاول فرا می‌رسید، به مناسبت میلاد پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، لباس نیکو می‌پوشید و به خود عطر می‌زد و مردم شهرش را اطعام می‌داد. او سال‌های متعددی را بر این شیوه سپری کرد تا ان‌که مرگ او فرا رسید و از دنیا رفت. هنگامی‌که او از دنیا رفت، مردم شهر شنیدند که هاتفی از غیب می‌گفت، ای مردم شهر بصره! بر جنازه یکی از دوستان خدا حاضر شوید. مردم شهر بر جنازه او نماز خواندند و او را به خاک سپردند. یکی از اهالی شهر آن جوان را در خواب دید که لباس‌های نیکوی بهشتی به تن دارد. از او پرسید، ای بنده‌ی خدا، به چه دلیل این لباس‌های بهشتی را به تن کرده ای؟ در پاسخ شنید، به دلیل تعظیم روز ولادت پیامبر (صلی‌الله‌علیه‌وآله)، خدای رحمان این نعمت را به من عنایت کرده است.»[2]
حال با آن‌چه بیان شد، برای کسانی‌که به جهت گرامیداشت ولادت حضرت رسول (صلی‌الله‌علیه‌وآله) تلاش می‌کنند تا روز خدا به عالمیان یادآوری شود، از جانب خداوند رحمان چه جایگاهی خواهد داشت و چگونه پاداش می‌گیرد؟ جلال الدین سیوطی، ادیب توانا، مفسر قرآن و عالم مشهور اهل سنت در اهمیت برگزاری مجالس جشن و گرامیداشت ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) می‎‌گوید: «در هر خانه و یا مسجد و یا محله‌ای که در آن ذکر میلاد و گرامیداشت پیامبر برگزار شود، ملائکه بر اهالی آن مکان نازل می‌شوند، و به آنان تحیت می‌گوید و خداوند آنان را غریق در رحمت خود می کند و به نور جمیع ملائکه احاطه می‌شوند. ملائکه برای مدیحه‌ سرایان میلاد پیامبر درود می‌فرستند و هر مسلمانی که به جهت ولادت رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در خانه‌ی خود جشن بگیرد، قحطی، وبا و آتش سوزی را از آن خانه و ساکنینش دور می‌کند و هنگامی‌که از دنیا رفت، خدای رحمان پاسخ دو ملک مقرب در قبر را می‌دهد و در برزخ  و قیامت بالاترین مقامات بهشتیان را به او عنایت می‌کند.»[3]

پی‌نوشت:
[1]. بخاری، صحيح بخاری، دار طوق النجاة، چاپ اول 1422هـ، ج7، ص9. «حَدَّثَنَا الحَكَمُ بْنُ نَافِعٍ . وثُوَيْبَةُ مَوْلاَةٌ لِأَبِی لَهَبٍ:... فِی هَذِهِ بِعَتَاقَتِی ثُوَيْبَةَ.»
[2]. بكری دمياطی، حاشية إعانة الطالبين، دار الفكر– بيروت، ج3، ص363. «(وحكی) أنه كان في زمان هارون ... قال بتعظيم مولد النبی.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.
[3]. بكری دمياطی، حاشية إعانة الطالبين، دار الفكر– بيروت، ج3، ص365. «قال سلطان العارفين جلال الدين السيوطی في كتابه... صدق عند مليك مقتدر.» جهت مشاهده تصویر کتاب کلیک کنید.

محمدجواد مهریار