سلفیت

دانشگاه علیگره و مرکز علمی دارالعوم دیوبند از بزرگترین مراکز علمی در شبه قاره هندوستان به شمار میروند. با این که هر دو دانشگاه، در هندوستان تأسیس شده اند و هر دو در راه پیشرفت اسلام سنی در هندوستان تلاش کرده اند، ولی این دو دانشگاه از نظر تفکری که در آن حاکم است با یکدیگر تفاوت دارند.

کثرت فضائل حضرت علی(علیه السلام) به اندازهایی است که عالمانی همچون سیوطی و ابنحجر به آن اعتراف کردهاند. سیوطی در کتابش کلامی از احمد بن حنبل در این مورد نقل میکند که حائز اهمیت است. او گفته است: «برای هیچ یک از صحابه پیامبر(صلی الله علیه و آله و سلم) به اندازه حضرت علی(علیه السلام) نقل فضیلت نشده است.

آيه 61 آل عمران و آيات قبل از آن درباره هيأت نجرانى مركب از عاقب و سيد و گروهى كه با آنها بودند نازل شده است، آنها خدمت پيامبر (صلى الله عليه و آله و سلم) رسيدند و عرض كردند: آيا هرگز ديدهاى فرزندى بدون پدر متولد شود، در اين هنگام آيه «إِنَّ مَثَلَ عِيسَى عِنْدَ اللَّهِ كَمَثَلِ آَدَمَ خَلَقَهُ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ قَالَ لَهُ كُنْ فَيَكُونُ.[آل عمران/59] مثَل عيسى در نزد خدا، چون مثَل آدم....

ابنتیمیه به عنوان یک عالم به ظاهر مسلمان، همین رویه را در پیش گرفته و در صدد تطهیر شخصیت یزید است. او بر خلاف اسناد تاریخی، مدعی است زمانی که خبر شهادت امام حسین (ع) به یزید داده شد، یزید ضمن اظهار ناراحتی، برای او مراسم گریه برپا کرد!

ابن تیمیه بسیار کوشید که از یزید به معاویه دفاع کند. در همین راستا، او حتی یزید را در قتل حسین (ع) بیتقصیر خواند! ابن تیمیه برای تطهیر چهرهی یزید، صحیح ترین روایات تاریخی را هم انکار کرده است.

ابن تیمیه میگوید: هر کسی که از حاکم چیزی بخواهد، حاکم به او ندهد، برای نرسیدن به دنیا غضبناک میشود، و این صفت، صفت منافقین است؛ بنابراین یا باید بگویید حضرت زهرا به خلیفه غضب نکرده، و یا باید بپذیری که او شبیه منافقان شده، چون وقتی به منافقین عطا نشود، خشمگین میشوند

یکی از گرایشهای فکری سلفیه، مکتب دیوبندیه در شبه قاره هند است که پیرو افکار شاه ولی الله دهلوی است. با اینکه مکتب دیوبندیه در بیشتر اعتقادات شبیه به سلفیه وهابی است، اما بر خلاف وهابیت جشن میلاد برای پیامبر را جایز میداند. سهارنپوری در این باره میگوید: هیچکس مخالف ذکر و جشن تولد پیامبر (صلیاللهعلیهوآله) نیست.

سلف و صحابه در حال حیات و ممات به پیامبر (ص) متوسل میشدند و مشکلاتشان را با توسل به حضرت حل میکردند. چنانچه مردی که غدهای در شکمش بود، بعد از رحلت پیامبر (ص) به حضرت متوسل شد، و خوب شد. او گفت: بارالها به حق پیامبرت، به من رحم کن و این بیماری را از من بر طرف کن. وقتی دعا و توسل او پایان یافت، دیگر اثری از آن غده نبود.

اکثر مفسران، محدثان، مورخان و اهل سنت معتقدند که بعضی از آیات سوره انسان در شأن اهل بیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، یعنی امام على، فاطمه، حسن و حسین (علیهما السلام) نازل شده است. و زمان نزول آن در ماه ذیحجه پس از ادای نذری بود که امام علی (علیه السلام ) و حضرت زهرا (سلام الله علیها) برای شفای حسنین(علیهما السلام) کرده بودند.

فخر رازی مفسر بزرگ اهل سنت، در ذیل آیه مباهله میگوید: همه مفسران و محدثین متفقاند بر اینکه مراد از كسانی كه در مباهله به همراه پيامبر بودند، علی، فاطمه، حسن و حسین (سلام الله علیهم اجمعین) است. سپس با استناد به کلمه «أَبْنَاءَنَا» حسن و حسین را فرزندان پیامبر میداند و با استناد به کلمه «أَنفُسَنَا» افضلیت علی (ع) را بر دیگر صحابه میپذیرد.

امام راحل (ره) در جهت تحکم و تحقق وحدت اسلامی از پتانسیلها و فاکتورهایی همچون تعیین روزی برای حمایت از مسلمانان فلسطین، مناسک حج، برائت از مشرکین و ... برای ایجاد همبستگی اسلامی بهره جست.

بر پژوهشگران روشن است که ابن تیمیه بارها مقام پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) را تا حد انسانهای معمولی تنزل داده است. اکنون نیز به یکی دیگر از نظریات موهن وی دربارهی پیامبر مکرم اسلام اشاره میرود. اینکه پیامبران پس از بعثت معصومند بر کسی پوشیده نیست و همهی فرق مسلمین بر این مساله اتفاق نظر دارند. اما قبل از بعثت در این قضیه بین فرق...

ابن تیمیه گفته چیزی از علوم نزد شیعه نیست؛ میتوان وی را به کتابهای الذریعه و تأسیس الشیعه رهنمون کرد. ابن تیمیه گفته شیعیان دور از علم حدیثند؛ باید به او گفت که شیعیان به حدی به سند آگاهی داشته و به آن اهمیت میدادند، که احمد بن محمد بن عیسى اشعرى، رئیس شهر قم و از راویان بزرگ شیعه، احمد بن محمد بن خالد برقی، راوی حدیث شیعه را به جهت نقل روایات مرسل و روایاتى از ضعفا از شهر قم بیرون کرد.

أبونصر محمد بن عبدالله الإمام، از شيوخ سلفي يمن، سه کتاب درباره جن و شیطان نگاشته است و در کتابی که در زمینه ازدواج بین انسان و جن نوشته، خود به حرمت ازدواج انسان و جن متمایل شده است، وی معتقد است که در عصر پیامبر اکرم و خلفای راشدین، ازدواجی بین جن و انسان صورت نگرفته، و اگر چیزی بهوجود آمده بعد از عصر سلف صالح است، و داستانهایی که در عصر سلف در اینباره نقل شده، صحیح نیست.