اعتقادات
از مهمترین مدارکی که اصل هجوم به خانه وحی و وارد کردن جراحات به حضرت زهرا (س) را ثابت میکند، اعتراف خلیفه اول است که علمای اهل سنت نقل کرده‌اند؛ روایتی که اوج ناراحتی و پشیمانی خلیفه اول را از این کار نشان می‌دهد.
اگر در مباهله طرف رسول خدا (ص)، به جاى زنان یک زن و به جاى انفس دو مرد و به جاى فرزندان دو فرزند حاضر شوند و در طرف مسیحیان نجران تنها مردانى بدون زن و فرزند حاضر شوند، کلام دروغ نیست؛ بلکه مقصود بیان مصداق این الفاظ است، نه معناى لفظ انفسنا.
رشید رضا با وجود تصریح مفسران و محدثان بر اینکه آیه مباهله در حق پنج تن آل کساء نازل شده است، نزول این آیه را در حق اهل بیت (ع) صحیح نمی‌داند؛ او لازمه پذیرش شأن نزول این آیه را فهمیده و با اعتقاداتش در تضاد بوده؛ به همین خاطر به هر صورت ممکن، روایت صحیح و معتبر اهل سنت در شأن نزول آیه را نپذیرفته است.
رشید رضا با وجود تصریح مفسران و محدثان اهل سنت بر اینکه آیه مباهله در حق پنج تن آل کساء نازل شده، نزول این آیه را در حق آنان صحیح نمی‌داند و می گوید: شیعیان با اصرار، این روایات را تکثیر کرده تا جایی که اهل سنت نیز پذیرفتند؛ پاسخ این است که در این صورت به کتب حدیث و تفسیر اهل سنت نمی‌توان اعتماد کرد.
تبریک گفتن حاضران به حضرت علی (ع) و بیعت با آن حضرت پس از اتمام خطابه پیامبر (ص) بیانگر آن است که فهم مخاطبان از کل سخنرانی رسول اکرم (ص) مسئله امامت و جانشینی بود؛ زیرا اگر محور خطابه، صرفاً برطرف کردن شکایاتی از حضرت علی (ع) و امر به دوستی نسبت به آن حضرت باشد، تبریک و بیعت اصلاً معنا نداشت.
یکی از شبهاتی که منکرین امامت حضرت علی (ع) به شیعه وارد می کنند این است که معنای «مولا» در حدیث غدیر به معنای دوست و یاور است که در مقام نقد و پاسخ به این شبهه باید گفت، لغت شناسان کلمه ولی را به معنای سرپرستی، عهده داری امور، سلطه، استیلاء، رهبری و زمامداری معنا کرده‌اند.
ابن تیمیه مدعی است که آيه اكمال در غديرخم نازل نشده؛ بلكه در روز عرفه نازل گرديده و ربطی هم به امامت اميرالمؤمنين (ع) ندارد. بر فرض صحیح بودن ادعای ابن تیمیه باید بگوییم که نزول این آیه قبل از حجة الوداع، منافاتی با نزول این آیه در غديرخم ندارد، زيرا آيات دیگری نیز داریم که در مناسبت های مختلف نازل گرديده است.
شیعه معتقد است مسئله بسیار مهم رهبری دینی و دنیایی مردم پس از ارتحال پیامبر (ص) مهمل و بدون تکلیفِ مشخص رها نشده است، بلکه رسول اکرم (ص) از اولین روز دعوت خویش (یوم الدار) تا پایان عمر، این مسئله مهم را بیان کرد و امیرالمؤمنین (ع) را به خلافت بلافصل بعد از خویش معرفی کرد و حدیث غدیر یکی از روایاتی است که بر این امر دلالت دارد.
ابن حجر هیتمی یکی از علمای بزرگ اهل سنت و از بزرگان علم رجال اهل سنت، سخنان متناقضی را در کتاب الصواعق در مورد حدیث غدیر بیان داشته و درحالی که اقرار به صحیح و متواتر بودن این حدیث دارد، در بحثی دیگر متواتر بودن این حدیث را رد میکند.
يكی از خصلت های بارز ابن تيميه حرانی و پيروانش، انكار فضائل و روايات صحيح السندی است كه درباره اهل بيت (ع) وارد شده است؛ بسياری از بزرگان اهل سنت حديث شريف غدير را همراه با جمله «اللهم وال من والاه» نقل کرده و به صحت آن اعتراف كرده‌اند؛ اما می‌بينيم كه دشمنی با اميرمؤمنان (ع) سبب شده كه ابن تيميه آن را انكار کرده و دروغ بداند.
آیه ولایت یکی از روشن ترین دلایل امامت بلافصل علی (ع) است؛ اما برخی از مفسران و متکلمان اهل سنت، شبهاتی درباره دلالت این آیه مطرح کرده‌اند که از طرف دانشمندان امامیه پاسخ داده شده است.
مفسّران و محدثان بسياری گفته اند که آیه 55 سوره مائده در شأن امام علی (ع) نازل شده است. سيوطى از ابن عباس آورده كه على (ع) در حال ركوع بود كه سائلى كمك خواست و آن حضرت انگشترش را به او صدقه داد، پيامبر(ص) از او پرسيد: چه كسى انگشتر را به تو صدقه داد؟ او به امام اشاره كرد؛ در اين موقع آيه ولایت نازل شد.
یکی از دلایلی که شیعیان برای اثبات امامت علی بن ابی طالب (ع) به آن استناد می کنند، حدیث ولایت است که با عبارتهای مختلفی در منابع شیعه و سنی نقل شده که عبارت (هُوَ وَلِیُّ کُلِّ مُؤْمِنٍ بَعْدی) او (علی (ع)) ولیّ هر مؤمنی پس از من است؛ از مشهورترین آنهاست.
معنای حديث غدير اين است که هر كس كه من بر او أولی و سزاوارتر و يا ناصر و وارث و يا پشتيبان و دوست صميمی او هستم علی (ع) هم برای او اينچنين است و اين كلام صريح در تخصيص علی (ع) به اين منقبت بلند بوده و او را برای ديگران مانند خود قرار داده و پیامبر (ص) اين خصوصيت را برای ديگری قائل نشده است.