مکاتب اهل سنت

مورخین اهل سنت با اقرار به فضائل امام حسن (علیهالسلام) در کتابهایشان به کرامت و بزرگی و بخشش ایشان اقرار کردهاند. دوران حیات امام (علیهالسلام) در زمانهای سپری شد که بیشتر مسلمانان درگیر دنیاپرستی و هوای نفس بودند. امام (علیهالسلام) با بخشش اموال خود به فقرا و آزاد کردن بندگان و زهد و دوری از دنیا، اسلام واقعی را به عالمیان نشان دادند.

مناقب و فضایل بی شمار امام مجتبی (ع) بارها در منابع معتبر فریقین بیان شده است. در منابع معتبر اهل سنت میزان و معیار خشنودی خداوند از بندگانش، به رضایت و خشنودی امام حسن مجتبی (ع) مشروط شده است. ورع، کرامت و بخشش های مکرر حضرت در زمان حیات طیبه شان، سبب شده تا علمای اهل سنت به ثبت و ضبط آن بپردازند.

مروان حکم، در تشییع جنازه امام حسن میگریست؛ امام حسین به او فرمود: هنگام حیات برادرم، ضد او بودی، اینک میگریی؟! گفت: هر چه کردم، بر کسی بود که حلمش از کوه مدینه بیشتر بود. داستان مشهوری نیز از برخورد مرد شامی با امام حسن در کتابهای فریقین نقل شده که پس از برخورد عالی امام، او که کینه اهل بیت داشت، احدی را بیش از آنان در روی زمین دوست نمیداشت.

حضرت خدیجه اولین نفری بود که به پیامبر اکرم ایمان آورد، وی بانوی خردمند حجاز، سرآمد همهی زنان بود؛ او ملکهی کمال و برخوردار از گوهرهای گران بهای پاکی بود؛ به خاطر شدت عفت و حیاء در زمان جاهلیت او را طاهره میخواندند. پیامبر اکرم همیشه از او به نیکی یاد کند و میفرمود: «خداوند زنی برتر و بهتر از او را به من نداده است.»

حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) به عنوان اولین بانوی مسلمان و یکی از چهار بانوی بهشتی، در دهم رمضان سال دهم بعثت بعد از سالها ایثارگری و بذل اموال در راه تبلیغ و ترویج اسلام به لقاءالله پیوست. علاوه بر علمای شیعه، محدثین و مورخین اهل سنت نیز، فضائل این بانوی آسمانی را در منابع معتبر خود جمع آوری کرده اند. مسلمانان به جهت حمایت های ایشان از رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) همواره مدیون حضرت خدیجه (سلام الله علیها) هستند.

حضرت خدیجه کبری (سلام الله علیها) بانوی بزرگوار رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) اولین بانویی هستند که به حضرت ایمان آوردند. دوران حیات طیبه ایشان، همواره در دفاع و یاری پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله) سپری شد، تا آنجا که از ایشان باید به عنوان یاور و مدافع رسالت یاد کرد. تاریخ گواهی میدهد، حضرت خدیجه (سلام الله علیها) با بذل مال و ثروت خود از دین اسلام و همسر گرامی خود دفاع کردند. از منظر علمای اهل سنت، حضرت خدیجه (سلام الله علیها) ریشه و مصدر اهل بیت (علیهم السلام) هستند.

یکی از عبادات مستحب مورد اتفاق مسلمانان، نافله شب است که همه مسلمانان خواندن آن را در شبهای ماه رمضان، از سنتهای مؤکد اسلامی میدانند و اهل سنت آن را به جماعت میخوانند؛ تعداد رکعات نماز تراویح، 11، 20، 21، 23، 24، 28، 34، 36، 38، 39، 40، 41 و 47 رکعت گفته شده و اتفاقی در این زمینه بین اهل سنت وجود ندارد.

حضرت امام حسن و امام حسین (علیهما السلام) نوری از آفتاب نبوّی و پرتوی از خورشید علوی هستند که در تاریخ میدرخشند، چرا که آنها در خانه وحی دیده به جهان گشودند و در دامان پرمهر پیامبر، علی و حضرت فاطمه (علیهماالسلام) پرورش یافتند و در دوران زندگانیشان کوشیدند تا راه حقیقت را بر پویندگان آن نشان دهند و به همگان بیاموزند.

شخصیت امام حسین (ع) از دو جهت دارای اهمیت فراوان است؛ اول آنکه ایشان از تبار پیامبراکرم (ص) هستند و امامت و خلافت امت اسلام در جملهی «حسین منی» مختصر میشود و دوم آنکه تبیین و تشخیص اسلام ناب محمدی از اسلام تحریف شدهی اموی، در جملهی «و انا من حسین» بیان میشود.

روایت معروف نبوی «حسین منی و انا من حسین» در بین شیعیان از جایگاه بالایی برخوردار است. با دقت در منابع اهل سنت معلوم میشود این روایت نزد اهل سنت نیز روایتی صحیح و حسن است؛ اما اهل سنت کمتر به مضامین این روایت پرداختهاند. شاید دلیل این امر عدم آشنایی نویسندگان و اندیشمندان اهل سنت با محکم بودن سند این روایت است.

وجود مقدس امام کاظم (ع) شخصیتی آسمانی است که علاوه بر شیعیان، بزرگان اهل سنت نیز به مقام شامخ آن حضرت اذعان کردهاند. ابن حجر هیتمی به نقل از مسعودی، به جریان آزاد شدن حضرت از زندان هارون الرشید، خلیفه عباسی اشاره میکند؛ او علت این آزادی را تهدید امیرالمؤمنین (ع) در عالم خواب معرفی میکند.

ابن صباغ مالکی میگوید: «برخی اهل علم گفتهاند کاظم، آن امام بزرگ منزلت است، که یگانه حجت و بزرگ بود. شب را به قیام و روز را به روزه سپری میکرد. به او کاظم گفتند، چون بسیار بردبار و برخطاکاران اهل گذشت بود. در نزد اهل عراق معروف به باب حوائج الی الله است. زیرا نیاز و درخواست نیازمندان را برآورده میسازد.»

«اثبات ولادت امیرالمؤمنین در خانه کعبه با استناد به سخنان خود آن حضرت» جوابی است به بعضی که اشکال کردهاند: «اگر ولادت حضرت علی در کعبه و خانه خدا صحیح است، پس چرا آن حضرت در سخنان خود به این امر استناد و اشارهای نکردهاند؟» واین فضیلت مختص به خود آن حضرت است و هرگز احدی با آن حضرت شریک نيست.

روایات زیادی در کتب اهل سنت در فضیلت حضرت زهرا(س) نقل شده است که عالمان اهل سنت، طبق آن روایات به این نتیجه رسیدهاند که حضرت زهرا(س) برترین فرد امت اسلام پس از رسول خدا (ص) است و حتی از خلفا نیز برتر هستند. کسی که به حضرت دشنام دهد، کافر است و هر نسبی غیر از نسب حضرت زهرا(س) در قیامت معتبر نیست.