مساله ای که بین برخی تبدیل به معرکه الآراء و محل اختلاف نظرات شده است، مشایخ و مذهب شاه نعمت الله است.

وی در یکی از رساله های خود، نسبت خرقه و مشایخ خود را چنین بیان می کند:

تاریخ نویسان برای افول تاریخی تصوف عللی بیان کرده اند که به دنبال بروز چنین حوادثی اقبال مردم در استقبال از صوفیگری و درویشی رو به کاستی نهاد.

با مطالعه ی تاریخ روشن می شود که افرادی چون حسن بصری در کنارهمکاری با حکومت اموی و مروانی، گاهی هم مخالفتی از خود نشان می داد تا وجهه ی مردمی خویش را به طور کامل از دست ندهد

از سوء استفاده های مکرر صوفیه در حوادث تاریخی و انتساب خود به ائمه ع می توان به ملاقات شقیق بلخی با امام کاظم ع اشاره کرد در پی این دیدار کاملا تصادفی دراویش خرقه خود را به امام ع منسوب می کنند که جای بسی تعجب دارد

دکتر قاسم غنی می گوید: انتشار اسلام در سوریه و عراق و مصر، تماس مسلمانان را با راهبان مسیحی بیشتر کرد و بهتر از پیشتر به عادات و اعمال و رفتار و گفته های آنان وقوف یافتند و بسیاری از آنان را پذیرفند به طوری که بعضی از دشمنان مسلمان صوفیه  _در مقام سرزنش_ آنان رامتشبه به راهبان مسیحی شمردند.

شیخ مفید برای مبارزه با تصوف روایات زیادی اورده است و حلاج و دیگر بزرگان تصوف را به صورت کاملا علمی و مستند رد کرده و در مقابل انها ایستاده است.