غلو
غالیان و غلو کنندگان گاه آنچنان غرق در افکار و عقاید باطل خود میشوند که از مضحکهدار بودن سخنان خود غافل میشوند. غلوّ کنندگان برای شخصیت احمد بن حنبل با همردیف قرار دادن سبک زندگی ملائکه با زندگی دنیوی، تصور کردند که ایشان در مراسمات خود اعم از عزا و یا شادی و یا تبلیغات از بنر و پلاکارد استفاده میکنند.
پس از آنکه خداوند خود را مالک روز جزا نامید، برای آگاه نمودن مردم از دقیق بودن حساب و کتاب الهی، آیات متعددی را بیان فرمود و برای رسیدن به بهشت برین خداوند عبور از روی پل صراط را شرط گذاری کرد.
همه پیامبران گذشته نوید به آمدن پیامبر خاتم حضرت محمد (صلیاللهعلیهوآله) را دادند تا اینکه ایشان با معجزه قرآن مجید خود را به جهانیان معرفی کرد و رسالت خود را به طور کامل انجام داد؛ ایشان خاتم پیامبران است و بعد پیامبر اکرم پیامبری نخواهد آمد و اگر کسی را پیامبر بخوانند، سخن باطلی است.
از جمله مسائلی که برخی نسبت به مسلمانان و خاصه شیعیان روا میدارند، توسل و تبرک جستن به قبر شریف بزرگان دین و از جمله حرم شریف نبوی (صلیاللهعلیهوآله) است. زیرا ایشان پس از حیات پیامبر اکرم دیگر ایشان را یک درگذشته ناکار آمد تصور میکنند که قدرت و توانایی بر انجام هیچ کاری را ندارد.
از جمله غلوهایی که نسبت به شخصیت احمد بن حنبل صورت گرفته برتری نگاه وی از یکسال عبادت است که خوشبختانه ذهبی که راوی آن است آن را غلو دانسته، اما جای تعجب اینکه در توجیه آن مینویسد: «این غلو است؛ سزاوار نیست گفته شود ولی علت گفته شدن این کلام محبت ولی الله در خداوند است.»
حنابله در فضیلتتراشی برای احمد بن حنبل خوابهای زیادی را ادعا کرده و همواره بیان میداشتند که احمد بن حنبل در خواب فلان شخص آمده و در حالیکه با پرچم سبز بوده و یا از میان حجرالاسود بیرون آمده و یا موارد بسیار دیگر که ابن عساکر و خطیب بغدادی و دیگران از این نمونه خوابها را بسیار در کتاب خود نقل کردهاند.
با توجه به اینکه غلوّ از موارد مورد بحث در میان مذاهب اسلامی بوده و این اتهام به شیعیان در مورد تحسین و بیان فضیلتهای ائمه (علیهم السلام) وارد آمده، ایشان خود از ترفند دیدن خواب برای فضیلتتراشی بزرگان خود استفاده میکنند.
اگر افکار و اعمال احمد بن حنبل موافق افکار و عقاید مجوس و یهود و نصارا باشد، این گریه در جهت موافقت و از دست دادن یک یار توجیه پذیر است. اما اگر احمد بن حنبل عقایدی در جهت خلاف عقاید با ایشان داشته باشد، چنین اقامه عزایی توجیه ناپذیر است.
صدقه مقابری میگوید: نسبت به احمد بن حنبل بدبین بودم و از او خوشم نمیآمد. شبی در خواب دیدم که پیامبر اکرم (صلیاللهعلیهوآله) دست احمد بن حنبل را گرفته، همچون دو رفیق در کنار هم راه میروند، هنگامی که از خواب بیدار شدم، بغضی که نسبت به او داشتم از بین رفت.
غلو کنندگانی که همواره بر شیعیان نسبت به شرافت اصحاب خاصهای همچون امیرالمومنین (علیهالسلام) اتهام به بزرگنمایی و غلو را نثار میکنند، برای فضیلت بخشی به احمد بن حنبل او را فدایی اسلام معرفی میکنند. «اسحاق بن راهویه میگوید: اگر احمد بن حنبل جان خودش را فدای اسلام نمیکرد، دین اسلام از بین میرفت.
از جمله غلوهایی که در فضیلتتراشی نسبت به احمد بن حنبل گفتند اینکه: حضرت خضر (علیهالسلام) به احمد بن حنبل سلام رسانده و میگوید: ساکنان آسمان و ملائکه (به خاطر تسلیم نشدن در مقابل حکومت) از تو راضی هستند.
حنابله بر خلاف آنچه درباره غلو و زیادهگویی به شیعیان نسبت میدهند، خود پا در این ورطه گذاشتند و در راستای فضیلت تراشی برای احمد بن حنبل به داستان سرایی و دیدن خواب تمسک جستند.
کسانیکه شیعیان را متهم به غلو زیادهگویی نسبت به پیشوایان خود معرفی میکنند، با غفلت از مسئله غلوی که به شیعیان نسبت میدهند، احمد بن حنبل را ملاک و معیار برای ورود و خروج در دین قرار دادهاند و در مورد وی میگویند: «بغض و دشمنی با احمد بن حنبل، نشانه خروج از دین است.»
ملاک و معیار در امور دینی در درجه اول صاحب و آورنده آن دین است، زیرا او بهتر از هر کس دیگر به انجام امور آن واقف است.