تصوف
یکی از مواردی که به‌واسطه آن صوفیه مورد طعن قرارگرفته و می‌گیرند، شطحیات ایشان است. در این نوشتار سعی شده تا واژه شطح و شطحیات مورد واکاوی مختصر قرار گیرد و پیرامون آن مطالبی بیان شود.
در مورد معنای لغوی شطح درمی‌یابیم که شطح عبارت‌اند از: «کلمه ای که بدان بزغاله یک‌ساله را رانند و زجر کنند...
همان طوری که می‌دانیم در کشور ایران فرقه‌های مختلف صوفیه در حال فعالیت هستند. اما روش و مسلک هر یک از فرقه‌ها گاهی نزدیک به هم است و گاهی کاملاً از هم جداست و در بیشتر موارد مبانی اعتقادی و سلوک این فرقه‌ها معارض یکدیگر است. به نحوی که روش یکی غیر از دیگری است و هر یک به نحوی نافی دیگری است. یکی از ریشه‌های تعارض فرقه‌های صوفیه...
دین اسلام بر عقاید و احکامی پایبند است و منشأ عقاید و احکام هم عقل یا وحی است. البته احکام و مصالح آن چون با عقل قاصر بشر قابل‌درک و فهم نیست؛ غالباً ریشه در وحی و کلام معصومین که برگرفته از آن است استنباط می‌شود. یکی از احکام الهی که تقریباً همه مسلمانان به آن مبتلا هستند نگاه آمیخته با شهوت و گناه است که همه‌ی فقها فتوا به حرمت آن داده اند...
اعتذار ابلیس یکی از اعتقادات برخی فرق منحرف و صوفیه است. اعتذار ابلیس به معنی قبول عذرخواهی ابلیس است. یعنی زمانی که به ابلیس امر شد که به انسان سجده کن و او سجده نکرد، این سجده نکردن شیطان به دلیل غیرت دینی وی بوده است که هیچ کس را در سجده کردن به خداوند ترجیح نداده است. و حال‌آنکه این نتیجه گیری اشتباه محض است. چرا که...
با توجه به ادعایی که در فرقه صوفیه است مبنی به این که نباید در شجره هیچ بریدگی باشد و یَداً بيَد به امام معصوم (علیه السلام) برسد، تطبيق دادن این ادعا با واقعیت بسیار مشکل است. چرا که با بررسی تاریخی این مسئله متوجه خواهید شد که اتصال به امام معصوم در برخی از فرقه‌ها بسیار مشکل است نظیر فرقه کمیلیه که ادعا دارد حضرت علی (علیه السلام)...
انسان موجودی است که دو جنبه دارد. یکی جنبهٔ حیوانیت که مانند سایر حیوانات است و یکی جنبهٔ روحانیت و عقلانیت است که به خاطر این ویژگی در میان همه‌ی موجودات انسان؛ از طرف خداوند تکلیف به انجام یا ترک افعال می‌شود و درنتیجه به پاداش یا عقاب اخروی مبتلا می‌شود. خداوند عزوجل به مقتضی و ظرفیت هرزمانی پیامبری با معجزه‌ی متناسب...
فرقه صوفیه با اینکه ادعای سیر و سلوک الی الله را دارد، درعین‌حال مشاهده می‌کنیم کسانی که در این فرقه دارای اسم و رسم بلند و شأن و مرتبه رفیعی هستند، مورد طعن و نقد هم‌کیشان خود واقع‌شده و تا سرحد تکفیر پیش رفته‌اند. از میان این افراد "ابو حامد محمد بن محمد غزالی" است که مورد انتقاد هم‌کیشان خود واقع‌شده است. وی در سال 450 هجری قمری...
با توجه به نوشته‌های محی‌الدین ابن عربی به خوبی قابل‌لمس است که این عالم صوفی همتای معاصر خود یعنی مولوی بلخی و امثال او را در حال سماع انسان‌هایی بی‌دین و بی‌عقل می‌بیند که مستحق تسلیت فرشتگان هستند و همچنین به این‌گونه افراد لقب بی‌حیا در مقابل خداوند می‌دهد که در قبضه و تصرف شیطان هستند و در آخر مولوی و امثال او را دروغگو معرفی می‌کند...
همیشه بر سر آنکه واژه صوفی کی و چگونه معروف شد، میان تمامی کسانی که با این نام به‌نوعی سر و کار داشته و دارند، اختلاف وجود داشته است. و دیگر مسائلی که صوفیان ادعای خلاف آن را دارند مذهب سران ایشان در زمان‌های قدیم است. در این نوشتار سعی شده به‌طور خلاصه به این دو مسأله از دید متون صوفیه پرداخته شود. ظاهراً واژه صوفی در قرن دوم...
هر انسان آزاده‌ای نسبت به ظلم ظالم ساکت نمی‌نشیند و در حد توان و حداقل با زبان خویش از مظلوم دفاع می‌کند. در حاکمان ظالم زمان اهل‌بیت (علیهم السلام) چند نفر در ظلم کردن زبانزد عام و خاص هستند و حجاج بن یوسف ثقفی سرآمد آنها است که همتای متوکل و یزید بن معاویه از خونخوارترین حاکمان بنی‌امیه است؛ لیکن عالم صوفی‌مرام ملقب به...
با بررسی تاریخ تصوف متوجه این نکته می‌شوید که هیچ‌یک از تعاریف صوفیه منطبق بر فرقه‌هایی که موجود هستند، نمی‌شود، فرقه‌هایی که دست به بدعت مختلف زده‌اند و از جمله بدعت‌های ايشان "خانقاه" است تا بتوانند سنگری در برابر مسجد بنا کرده تا به‌واسطه تجمع در آن عقایدشان را نشر بدهند و یا انحرافات فقهی مانند اینکه برای قطب جایگاهی را متصور هستند...
بزرگان صوفی مرام در گفتار خود کلماتی دارند که خواسته یا ناخواسته توهین‌هایی به پیامبر‌خاتم (صلی الله علیه و آله) روا داشته‌اند که در مرام و اندیشه یک مسلمان نمی‌گنجد؛ چه برسد به شیعیان جعفری که اول شخص عالم را در عقیده و گفتار و عمل حضرت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله (صلی الله علیه و آله) می‌دانند؛ البته خود آنها در توجیه این قبیل گفتارهای...
ابن عساکر از محمد بن زبیر نقل می‌کند: «وقتی نزد حسن بصری رفتم و گفتم: سینه‌ام از موضوعی که ایراد خواهم نمود ناراحت و جریحه‌دار گردیده و از اختلافی که مردم درباره آن دارند بیچاره شده‌ام! پرسش من این است به راستی رسول خدا (صلی الله علیه و آله) ابوبکر را جانشین خود قرارداد؟ حسن بصری مانند اسپندی که از روی آتش می‌جهد، جهید و اظهار داشت...
علمای صوفیه معاصر اصرار بر شیعه بودن خود و تمام اقطاب سلسله خودشان دارند و طبیعتاً هرکسی به هر مذهبی که باشد کتب علمای مذهب خود را قبول دارد و بدان ملتزم می‌شود. در این مقاله بخشی از روایاتی را که در مورد صوفیه و اهل بدعت در کتب شیعه آمده بررسی می‌کنیم. در اصول کافی مرحوم کلینی متوفای 329 هجری قمری در مورد اهل بدعت، از معصومین چنین...